Loading...
Choroby

Badanie P-LCR – charakterystyka, normy, interpretacja wyników

Krew do badania P-LCR

Badanie morfologii krwi obwodowej jest niezbędne w celu właściwej profilaktyki. Nie należy bać się badań. Zaleca się ich wykonywanie przynajmniej raz w roku. Zarówno morfologia podstawowa, jak i rozszerzona (z tzw. rozmazem), pomagają w ustaleniu czy organizm funkcjonuje prawidłowo. Morfologia krwi pozwala na wykrycie wielu patologii mających wpływ na organizm człowieka. Badania krwi mają również wpływ na właściwe leczenie stanów chorobowych.

Morfologia krwi obwodowej

Morfologia krwi obwodowej polega na jakościowej i ilościowej analizie składników morfotycznych krwi (komórek krwi). Warto wiedzieć, że w wynikach morfologii oceniane są trzy główne układy:

  • układ czerwonokrwinkowy,
  • układ białokrwinkowy,
  • płytki krwi.

Poniżej przedstawimy poglądowo jedno z badań dodatkowych (P-LCR). Nie wchodzi ono w skład podstawowej morfologii. Wskazanie do wykonania tego badania zachodzi wówczas, gdy inne parametry morfologii odbiegają od normy. Decyzję o wykonaniu badania P-LCR podejmuje lekarz prowadzący.

Kiedy jest zlecane badanie P-LCR?

Zastanawiasz się kiedy może zostać zlecone badanie P-LCR, cóż jest zlecane jeśli:

  • odczuwasz ciągłe zmęczenie, którego nie można połączyć z wykonywanymi obowiązkami,
  • tracisz na wadze,
  • zauważasz, że twoja cera staje się wyraźnie blada,
  • często zapadasz na różnego rodzaju choroby,
  • masz tendencję do powstawania siniaków na skórze,
  • pojawiają się u ciebie częste i obfite krwawienia,

jest to sygnałem do wykonania badań morfologicznych krwi. Jednak gdy czujesz się całkiem dobrze, i nic Ci nie dolega, również warto badania wykonać.

Morfologia podstawowa to badania ogólne krwi. Morfologia z rozmazem to dodatkowy pakiet badań. Pozwala na bardziej precyzyjne zobrazowanie zachodzących zmian w składzie krwi.

Wyróżnia się dwa rodzaje badania morfologii krwi:

  • Morfologia automatyczna: w jej przebiegu wszystkie składniki krwi bada automat. Jej cena w różnych laboratoriach waha się od kilku do kilkunastu złotych.
  • Morfologia ręczna: wykonuje się ją wówczas, gdy morfologia automatyczna wykazała szereg nieprawidłowości. W tego rodzaju badania rozmaz wykonuje się ręcznie przy pomocy mikroskopu świetlnego. Morfologia ręczna nie służy do zliczania komórek. Jej zadaniem jest potwierdzenie występowania komórek nieprawidłowych w krwi. Cena tego rodzaju badania to zazwyczaj kilkanaście złotych.

Niezależnie od sposobu wykonywania badań, a także od ich ceny, są one niezbędne. Zaniechanie profilaktyki może prowadzić do wielu schorzeń, które wykryte zbyt późno mogą zagrażać zdrowiu i życiu pacjenta.

Czym jest badanie P-LCR?

P-LCR to skrót od angielskich słów „platelet large cell ratio”. W wolnym tłumaczeniu angielskie P-LCR oznacza stosunek dużych komórek płytek krwi w badanej próbce. Mówiąc ogólniej badanie P-LCR określa ilość dużych lub olbrzymich płytek krwi w krwioobiegu pacjenta. Średnia objętość płytek krwi wynosi od 7,5 do 10,5 fL. Objętość dużych lub olbrzymich płytek krwi wynosi ponad 12 fL. Badanie P-LCR nie wchodzi w skład podstawowej morfologii.

Badania P-LCR nigdy nie wykonuje się samodzielnie. Zlecane jest ono przez lekarza w celu uzyskania dokładnego obrazu układu płytkowego. Interpretacja wyników P-LCR dokonywana jest zawsze w zestawieniu z wynikami innych badań dotyczących płytek krwi. Do badań takich należą:

  • PLT – okreśalające ilość płytek krwi w badanej próbce,
  • MPV – badanie średniej objętości płytek krwi,
  • PDW – zróżnicowanie płytek krwi pod kątem ich objętości,
  • PCT – określenie wysokości prokalcytoniny wskutek czynników zapalnych.

Czym są płytki krwi (trombocyty)?

Trombocyty czyli płytki krwi powstają w szpiku kostnym, w wyniku procesu o nazwie trombopoeza. W wyniku procesu powstają najpierw megakariocyty. Trombocyty są oddzielonymi od megakariocytów fragmentami cytoplazmy. Trombocyty otoczone są błoną komórkową. Mają one niewielką, strzępkową budowę. Nie są samodzielnie funkcjonującymi komórkami, ale ich fragmentami. Nie posiadają własnego jądra komórkowego. Płytki krwi swoim wyglądem przypominają soczewki. Są o wiele mniejsze od krwinek czerwonych. Ich żywotność wynosi około 10 dni.

Poziom płytek jest jednym z podstawowych badań morfologii krwi. Wykonanie badań krwi zalecane jest przynajmniej raz w roku w celach profilaktycznych. Dbać o własne zdrowie, to przede wszystkim regularnie się badać. Gdy poziom płytek krwi wyraźnie spadnie lub podniesie się, lekarz dla pełniejszej diagnostyki zleci dodatkowo badanie P-LCR.

Rola płytek krwi w organizmie człowieka

Najważniejszym zadaniem trombocytów (płytek krwi) jest udział w procesach krzepnięcia i warunkowanie jego przebiegu. W chwili, gdy dochodzi do przerwania ciągłości naczynia krwionośnego, trombocyty natychmiast przywierają do odsłoniętego kolagenu i czynnika von Willebranda naczynia. Dokonuje się to przez receptory znajdujące się w ich błonie komórkowej.

Tam dochodzi do ich zlepiania się (agregacji), w wyniku czego powstaje tzw. czop płytkowy. W ten sposób z płytek krwi uwalniane jest wiele czynników, mających istotny wpływ na proces krzepnięcia. Dzięki nim powstają skrzepy, które hamują wypływ krwi z przerwanych tkanek. Bez ich udziału nie byłoby możliwe naprawienie ciągłości uszkodzonych tkanek. Płytki krwi pobudzają również do wzrostu tkankę mięśniową i naczynia oraz fibroblasty – kmórki tkanki łącznej.

Wskazania do badania P-LCR

Pobieranie krwi do badania P-LCR
Źródło: Pixabay.com

Badanie P-LCR należy do badań dodatkowych. Nie jest to badanie rutynowe. P-LCR wykonuje się w celu dokładniejszego zobrazowania układu płytkowego pacjenta. Lekarz zleca badanie P-LCR w przypadku podejrzeń patologii związanych z krążeniem trombocytów we krwi. Na podstawie wywiadu medycznego przeprowadzonego z pacjentem.

Głównym wskazaniem do wykonania badania P-LCR są nieprawidłowości innych parametrów morfologii krwi. Lekarz zaleci badanie szczególnie wówczas, gdy przekroczona jest norma PLT. W jakich jeszcze okolicznościach wykonać badanie P-LCR:

  • na ciele w sposób łatwy i szybki powstają sińce o niewiadomym pochodzeniu,
  • duża częstotliwość występowania krwotoków z nosa,
  • obfite miesiączki,
  • mocne krwawienie nawet podczas delikatnego skaleczenia,
  • występowania krwi w stolcu,
  • sine plamy na skórze, które mogą być efektem krwawienia podskórnego,
  • czerwone krostki na skórze przypominające wysypkę.

Badanie P-LCR, jak i wiele innych badań, wykonuje się w chwili wystąpienia konkretnych objawów. Trzeba jednak pamiętać, że morfologia krwi wskazuje na wiele chorób. Stąd ważne jest profilaktyczne badanie krwi w celu zapobiegania różnego rodzaju patologiom. 

Jak przygotować się do badania P-LCR?

Badanie składu morfotycznego krwi wykonywane jest na czczo. Ostatni, lekkostrawny posiłek przed badaniem powinien zostać spożyty od 12 do 8 godzin. Dlatego też najlepszym czasem na wykonywanie morfologii krwi są godziny poranne. Przygotowując się do badań krwi należy pamiętać, aby:

  • odstawić spożycie alkoholu (przynajmniej trzy dni przed planowanym badaniem),
  • ograniczyć picie kawy oraz herbaty,
  • zaleca się również unikanie wysiłku fizycznego (na dobę przed badaniem) oraz sytuacji stresowych,
  • poranne leki należy przyjąć po pobraniu krwi, chyba, że lekarz prowadzący wyda inne zalecenia.

Krew do badania pobierana jest z żyły łokciowej. Na wyniki badania morfologii krwi nie trzeba czekać długo. Dostępne są one najczęściej po kilkunastu godzinach lub następnego dnia.

Normy P-LCR

Normy P-LCR wahają się w granicach od 13% do 43%. Średnia wartość stosunku dużych i olbrzymich płytek do ilości wszystkich wynosi poniżej 30%. Badanie P-LCR nie jest badaniem samodzielnym. Wraz z nim określa się:

  • liczbę płytek krwi (140-400 tysięcy na mikrolit),
  • objętość płytek krwi (7,5 do 10,5 fL).

Od określenia wszystkich parametrów zależy prawidłowa interpretacja wyników P-LCR

Jeśli wszystkie parametry morfologii krwi mieszczą się w normach, a jedynie P-LCR jest obniżone lub zwiększone, nie ma powodów do obaw. Są osoby, które przez całe życie mają podwyższone lub obniżone P-LCR. Wbrew pozorom taka sytuacja jest normalna i nie wymaga dodatkowej diagnostyki. Należy pamiętać, że wyników morfologii krwi nigdy nie powinno się interpretować samemu. Każdy wynik trzeba konsultować z lekarzem. Nie każde bowiem odstępstwo od normy jest wynikiem schorzenia.

Uzyskane w badaniu wyniki zawsze trzeba interpretować w  kontekście:

  • objawów,
  • informacji o chorobach przewlekłych w organizmie,
  • przebytych chorób,
  • oraz innych badań.

Podwyższone P-LCR

Podwyższone P-LCR może być cechą wrodzoną danej osoby. Dlatego nie zawsze podwyższona norma P-LCR musi oznaczać, że pacjent choruje.

Jedną z najczęstszych chorób powodujących podwyższenie wyników P-LCR jest plamica autoimmunologiczna. Choroba ta nazywana jest również małopłytkowością immunologiczną. W wyniku postępowania tej choroby niszczone są trombocyty (płytki krwi). Prowadzi to z kolei do powstania dużych płytek krwi o wielkiej objętości. W wyniku plamicy autoimmunologicznej organizm przestaje działać poprawnie. Plamica autoimmunologiczna jest powodem wielu innych stanów chorobowych.

Podwyższone P-LCR wskazuje również na wystąpienie w organizmie takich chorób jak:

  • anemia,
  • nowotwory,
  • stany zapalne,
  • nadczynność tarczycy.

Podwyższony poziom P-LCR spowodowany jest także wieloletnim spożywaniem alkoholu.

Obniżone P-LCR

Obniżony wynik P-LCR należy do rzadkości. Jeśli inne parametry morfologii utrzymują się w normie, obniżony wynik P-LCR nie powinien być powodem do obaw. Obniżenie poziomu P-LCR jest o wiele mniej groźne dla organizmu niż podwyższona norma P-LCR. Wynik P-LCR poniżej normy nie powoduje żadnych stanów chorobowych w organizmie i nie stanowi podstawy do dalszej diagnostyki. Jednak o tym każdorazowo decyduje lekarz prowadzący.

Małopłytkowość immunologiczna – choroba Werlholfa

Immunologiczna plamica małopłytkowa nazywana jest również chorobą Werlholfa. Cierpią na nią zazwyczaj osoby w wieku od 20 do 25 lat. W przebiegu choroby wytwarzane są autoprzeciwciała przeciwpłytkowe, które skracają żywotność płytek krwi lub powodują zahamowanie ich produkcji w szpiku kostnym.

Przyczyny choroby Werlholfa nie są znane. Za prawdopodobne przyczyny choroby uważa się infekcje wirusowe oraz wpływ Helicobacter pylori. Wśród osób dorosłych małopłytkowość immunologiczna występuje z częstotliwością 3,2-6,6/100000 rocznie. Częściej na chorobę Werlholfa zapadają kobiety.

Choroba Werholfa – objawy

Do głównych objawów choroby zalicza się krwawienia o różnym nasileniu:

  • krwawienia z nosa,
  • krwawienia dziąseł,
  • obfite krwawienia miesiączkowe,
  • wybroczyny skórne.

Anemia – niedokrwistość

Anemię bardzo łatwo pomylić ze zwykłym zmęczeniem. Dlatego trzeba bardzo skrupulatnie oceniać pojawiające się symptomy. Najczęstszymi objawami choroby są:

  • powtarzające się bóle głowy,
  • zawroty głowy,
  • rozdrażnienie,
  • kłopoty z koncentracją,
  • senność,
  • uczucie osłabienia,
  • nadwrażliwość na zimno,
  • zimne stopy i dłonie.

Wszystko to może być spowodowane zwykłym zmęczeniem. Jeśli jednak objawy nie ustępują pomimo czasu na wypoczynek, jest to pierwszy sygnał o rozwijającym się stanie chorobowym. Dodatkowo do objawów anemii zalicza się:

  • szybkie męczenie się nawet przy niewielkim wysiłku,
  • często pojawiająca się zadyszka,
  • bledsza niż zazwyczaj cera,
  • łamanie się paznokci,
  • wypadanie włosów.

Te i wiele innych chorób można wykryć we wczesnym stadium pod warunkiem, że dbamy o zdrowie. A to wymaga wykonywanie profilaktycznie badań krwi.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.