Bezsenność to często spotykany problem, także u seniorów. Nie wolno go lekceważyć – powtarzające się, przewlekłe zaburzenia snu mogą w bardzo negatywny sposób odbijać się na zdrowiu i samopoczuciu. Dlatego warto poznać sprawdzone sposoby na bezsenność i wcielić je w życie!
Według niektórych statystyk bezsenność to problem nawet 50% światowej populacji, w tym osób starszych. Należy ją rozumieć jako różnego rodzaju jakościowe i/lub ilościowe zaburzenia snu, z powodu których pojawiają się uczucia zmęczenia i niewyspania oraz dyskomfort w normalnym funkcjonowaniu.
Bezsenność – przyczyny
Przyczyny bezsenności bardzo często mają związek z nieprawidłową higieną snu. Budzenie się w nocy czy kłopoty z zaśnięciem mogą być efektem zbyt wysokiej temperatury powietrza w sypialni, zbyt twardego lub miękkiego materaca i poduszki, a nawet niezbyt wygodnej piżamy, wykonanej z syntetycznych tkanin, które nie przepuszczają powietrza i sprawiają, że ciało się poci. Budzenie w nocy może być także spowodowane zjedzeniem bardzo obfitego wieczornego posiłku, który obciąża układ pokarmowy, albo zbyt długim oglądaniem telewizji, które rozbudza i wywołuje emocje. Efektywnemu wypoczynkowi w nocy nie sprzyjają także stres i zdenerwowanie w ciągu dnia.
Budzenie się w nocy a choroby
Bezsenność u seniorów może wynikać również z typowych dla wieku podeszłego chorób przewlekłych, takich jak:
- choroba wrzodowa żołądka,
- refluks żołądkowo-przełykowy,
- choroba zatorowa płuc,
- dychawica oskrzelowa,
- zespoły otępienne,
- choroba Parkinsona.
Zaburzenia snu bywają też efektem przyjmowania niektórych leków, zwłaszcza stosowanych w leczeniu chorób układu nerwowego, takich jak lewodopa, kortykosterydy, amantadyna czy fenytoina.
Domowe sposoby na bezsenność
Częste budzenie się w nocy bywa kłopotliwe i męczące, a także źle wpływa na zdrowie i samopoczucie. Zanim jednak udamy się do lekarza, warto wypróbować domowe sposoby na bezsenność – przestrzeganie kilku prostych zasad na pewno nie zaszkodzi, a może pomóc:
- W sypialni nie może być za ciepło – najlepsza temperatura do snu to około 20 stopni. Wieczorem warto więc przykręcić kaloryfery i przewietrzyć pomieszczenie.
- Dobrym pomysłem może się okazać inwestycja w wygodny materac i porządną poduszkę. Nie tylko poprawią one jakość snu, ale również mogą zminimalizować np. bóle stawów.
- Sprawdzony sposób na bezsenność to niewielka kolacja, składająca się z lekkostrawnych produktów nieobciążających układu pokarmowego. Tłuste, kaloryczne posiłki jedzone wieczorem mogą pogłębiać zaburzenia snu.
- Przed snem warto znaleźć kilka chwil na relaks. Ciepła kąpiel, chwila z książką – istnieje wiele metod, by wieczorem się wyciszyć i zapomnieć o stresie. To z pewnością pomoże porządnie się wyspać!
Leczenie zaburzeń snu – metody farmakologiczne
Leczenie bezsenności u osób starszych niekiedy obejmuje również przyjmowanie środków farmakologicznych. Uwaga! Nawet dostępne bez recepty ziołowe tabletki na sen dla osób starszych, zawierające np. ekstrakty z szyszek chmielu czy melisy, mogą uzależniać lub wchodzić w interakcje z innymi stosowanymi lekami. Dlatego ich przyjmowanie należy koniecznie skonsultować z lekarzem. Tylko lekarz może również przepisać silniejsze leki, np. o działaniu nasennym czy przeciwdepresyjnym.
Jeżeli bezsenność ma podłoże psychologiczne i jest związana ze stresem czy silnymi emocjami, pomocne mogą się okazać psychoterapia, arteterapia i różnego rodzaju terapie zajęciowe. Choć w tym przypadku efekty nie będą widoczne od razu, to długofalowo mogą się okazać naprawdę spektakularne.
Źródła:
https://www.termedia.pl/Zaburzenia-snu-8211-aktualne-zasady-postepowania,8,1852,1,1.html
https://www.termedia.pl/Gen-bezsennosci-Rozmowa-z-prof-Waldemarem-Szelenbergerem,8,2878,1,0.html
https://www.akademiamedycyny.pl/wp-content/uploads/2019/04/Farmacja_4_2018_02.pdf
https://www.mp.pl/pacjent/psychiatria/bezsennosc/70349,bezsennosc