Biały nalot na języku – jakie są jego przyczyny i jak się go pozbyć?

Język jest narządem, który mimo, że ukryty w naszej jamie ustnej, jest dla nas dostępny i w porównaniu chociażby z wątrobą czy nerkami, możemy go w każdej chwili obejrzeć i skontrolować jego stan. Przy myciu zębów, w trakcie wykonywania makijażu, praktycznie o każdej porze mamy w niego wgląd. Co powinno nas zaniepokoić? Czy biały osad na języku jest niebezpieczny? Biały nalot na języku jak się pozbyć? Czy biały nalot na języku u dzieci jest normalny? Poniżej poznasz odpowiedzi na te pytania.

Biały nalot na języku – kiedy zacząć się martwić?

Na języku możemy zaobserwować różnego rodzaju osady. Powłoka przykrywająca ten narząd może mieć nie tylko różną formę, ale przede wszystkim różny kolor. Zdrowy język jest lekko różowy, z wyraźnymi ziarnistościami i nierównościami na jego powierzchni. Taki wygląd języka świadczy o tym, że cieszymy się zupełnie zdrową i niezaburzoną pracą, głównie, naszego układu pokarmowego.

Niestety, bądź „stety”, na języku pojawiają się także inne odcienie, niż idealnie różowy kolor. Mówiąc, że jest tak na szczęście, mamy na myśli to, że dzięki temu jesteśmy w stanie zareagować na zmiany jakie powstają na języku, nawet jeśli nie wystąpiły jeszcze żadne inne objawy, świadczące o możliwych chorobach lub schorzeniach.

Nie tylko biały osad na języku

Do powszechnie obserwowanych odcieni języka, a dokładniej mówiąc, nalotu na języku, należą:

• Biały nalot na języku – najczęściej występujący naturalnie osad, który nie powinien wzbudzać szczególnego niepokoju. Może świadczyć o niewystarczającym nawodnieniu organizmu, ale także o toczącej się infekcji, przeważnie grzybiczej. 
• Nalot żółty – jego obecność przeważnie objawia się jako nieodłączny towarzysz przeziębień czy też wirusowych i bakteryjnych infekcji. W tym przypadku przeważnie może on oznaczać problemy z gardłem, jak np. jego zapalenie, ale także wiąże się on z chorobami układu pokarmowego, np. z refluksem i cofaniem kwasów solnych z żołądka do przełyku, lub po prostu, podobnie jak nalot o białej barwie, suchością jamy ustnej. Jest najczęstszym zjawiskiem u osób palących spore ilości papierosów i nie odmawiających sobie kolejnych kubków, przeważnie mocnej, czarnej kawy i herbaty. Także Ci, którzy lubują się w alkoholu i w przyprawianiu dań kolorowymi, przeważnie żółtymi lub pomarańczowymi przyprawami jak cynamon, kurkuma, szafran i curry;
• Nalot zielony – jego pojawienie się może świadczyć o występowaniu zakażenia drożdżakami. Symptom kandydozy w jakie ustnej to najczęściej właśnie biały i nasilony, lub zielony nalot. Zielony osad na jeżyku to także możliwy symptom chorobowego podrażnienia gardła w czasie infekcji bakteryjnej lub wirusowej. „Język włochaty” to kolejne schorzenie objawiające się zielonym zabarwieniem jeżyka. Dodatkowo barwa ta pojawia się także u osób przez długi czas stosujących leczenie antybiotykowe lub, w przypadku tych, którzy nie ustają w  paleniu marihuany;
• Nalot czarny – barwa ta zdecydowanie może przysporzyć palpitacji serca. Niestety może mieć to swoje uzasadnienie, ponieważ barwa ta może także zwiastować przypadłość tzw. języka włochatego lub świadczyć o bardzo groźnej, także dla życia chorego, dysfunkcji nerek;
• Nalot brązowym – powód tego koloru osadu na języku z reguły jest bardzo prozaiczny, najczęściej dotyczy on miłośników dużych ilości mocnej kawy i czarnej herbaty. Niestety, poza błahym problemem bywa on także wstępem i zapowiedzią chorób układu pokarmowego. Przykładami mogą być kamienie w pęcherzyku żółciowym, silny nieżyt żołądka lub refluks, zarówno chorób żołądka jak i dwunastnicy. Także ze strony układu oddechowego mogą pochodzić objawy jakie ukazują się na języku w postaci brązowego osadu. Ostatnim, coraz częściej objawiający się brunatnym językiem problem to nadmierna ilość toksyn, skumulowanych w organizmie.

Zdarza się także, że powłoka języka przybiera kolor:

• czerwony;
• purpurowy (ciemno czerwony, lub fioletowy);
• szary.

Osady takie z reguły występują jednak rzadko. Gdyby jednak pojawiły się na języku, warto zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu, lub do dentysty, celem konsultacji i wykluczenia możliwych powodów ich pojawienia się.

Co oznacza biały nalot na języku?

Jeżeli, tak jak wspomnieliśmy, biały nalot jest delikatny, zazwyczaj oznacza taką naturę naszego języka. Jeżeli jednak barwa jest intensywna, zmienia się struktura powłoki na języku, a nalot przenosi się także na całą jamę ustną warto zasięgnąć porady lekarza. Najpewniej w tym wypadku doszło do infekcji grzybiczej, głównie powodowanej nadmiarem spożycia słodyczy i dużych ilości przetworzonych węglowodanów. Dodatkowo bywa to także skutek długiej i ciężkiej antybiotykoterapii. Także u osób z upośledzoną odpornością czy chorobami metabolicznymi, jak np. cukrzyca, kandydoza może pojawiać się dużo częściej.

Inne przyczyny białego osadu języka

Drugą grupą chorób, które wywołują biały osad na języku są choroby o charakterze ogólnoustrojowym. Jednym z przykładów jest zmiana przedrakowa, która może objawiać się właśnie białym nalotem na bocznych, a potem środkowych powierzchniach języka. Zmiany te w związku z trybem życia, najczęściej spotyka się wśród osób palących i tych uzależnionych od alkoholu.

Liszaj płaski to kolejny przykład choroby objawiający się białym nalotem na powierzchni języka i całej jamy ustnej. Dodatkowo pojawia się ból dziąseł.

Inne schorzenia, które przyczyniają się do powstawania białego osadu na zębach to:

• dur brzuszny;
• szkarlatyna;
• choroby gardła i okolicy migdałów oraz krtani;
• kiła;
• anemia.

Jak usunąć biały nalot na języku – domowe sposoby i leczenie

Wiadomo już kiedy biały nalot na jeżyku powinien nas zaniepokoić. Jeśli objawy wskazują na to, że jest on naturalnym zjawiskiem postawmy na zmiany w naszej higienie jamy ustnej i na naszym talerzu. Do głównych zmian powinny należeć:

• dokładne szczotkowanie jamy ustnej, nie zapominając o  języku;
• regularne picie wody i nawadnianie organizmu, w szczególności używając wody mineralnej i niewielkiej ilości soków owocowych, zawierających dużą ilość witaminy C;
• zbilansowana dieta, w której znajduje się dużo witamin i składników odżywczych
• ograniczenie palenia tytoniu i dużych ilości picia kawy, herbaty i mocnego alkoholu;
• zwiększenie spożycia jogurtów naturalnych, oraz fermentowanych napojów, w tym kefirów,
• spożywanie probiotyków, naturalnych bądź syntetycznych.

Dla osób, które często zmagają się się z grzybiczymi infekcjami całego organizmu, jama ustna jest także narażona na tego typu zmiany. W ich przypadku warto zaopatrzyć się odpowiednie suplementy diety, a przede wszystkim zmienić dietę na taką o niskiej zawartości cukrów prostych, a bogatą w naturalne probiotyki, takie jak:

1. Kiszona kapusta i ogórki;
2. Mleczne fermentowane produkty;
3. Świeże warzywa z dużą zawartością błonnika.

Błonnik, jako nietrawiona część pokarmu wspomaga odbudowę prawidłowej flory bakteryjnej, a to naturalnie pomaga wzrost dobrych mikroorganizmów, które nie dopuszczają do dalszego rozwoju grzybów, głównie z rodzaju Candida.

Jeżeli powodem białego języka była wcześniejsza terapia antybiotykami, sterydami, chemiom w wyniku choroby nowotworowej czy przy immunosupresji to także główny powód zakażenia grzybami. Cukrzyca także sprzyja kandydozie i tu jedynym wyjściem jest intensywne leczenie i wyrównanie wahań cukru.

Aby wykluczyć możliwość zakażenia kiłą i wirusem HIV warto wykonać badania, które są przeprowadzane dyskretnie i nikt nie musi wiedzieć, że się na nie zgłosiliśmy. Biały nalot na języku jest niestety także możliwym objawem tych schorzeń, więc aby spokojnie spać i nie martwić się, w przypadku podejrzenia jednej z tych chorób lepiej przebadać się i mieć pewność bycia zdrowym.

Biały nalot spowodowany chorobami powinien zostać leczony w porozumieniu z lekarzem, który pomoże dobrać odpowiednie leczenie i pozwoli nam pozbyć się nie tylko problemu nieestetycznego wyglądu języka, ale także schorzenia, które go powoduje.