Boczniaki to grzyby i tak jak większość grzybów są świetnym dodatkiem do wielu potraw. Grzyby boczniaki to jednak nie tylko świetny dodatek do mięs czy sosów, to także świetny sposób na utrzymanie zdrowej diety i dobrej kondycji naszego organizmu. Gdyby tego było mało, grzyb boczniak to doskonały i zarazem główny składnik dania, a przyrządzony w odpowiedni sposób, sam może zostać królem naszego posiłku i zachwycić wszystkich przy stole. Można oczywiście iść do najbliższego sklepu i kupić tackę z tymi grzybami nie trudząc się ich zbieraniem. Dla tych, którzy jednak w grzybobraniu widzą sposób na relaks, polecamy zapoznać się z wyglądem grzyba boczniaka, aby nie pomylić go z żadnym innym. W poniższym artykule powiemy słów kilka, na temat właściwości boczniaków.
Boczniak – tego szukamy
Grzyby boczniaki są na tyle popularne, że można je znaleźć w lesie, ale także w parku, a nie kiedy, gdy mamy dużo szczęścia, nawet w przydomowym ogrodzie. Boczniaki lubią towarzystwo drzew, w szczególności drzew liściastych. Rosną w grupach, a ich trzon wyrasta z ich boku. Wielkość kapelusza jest dość znacząca, bo może mieć nawet 15 cm średnicy. Jasna szara barwa jest charakterystyczną cechą tej grupy grzybów.
Właściwości niczym „super foods”
Mówi się „cudze chwalicie, swego nie znacie”. To mądre powiedzenie świetnie pasuje do boczniaków. Często, szczególnie w ostatnich latach, mówi się o fenomenie tak zwanych „super foods”. Super jedzenie to zazwyczaj produkty pochodzące z wielu, często odległych i egzotycznych miejsc świata. Awokado, nasiona chia, glony wakame i wiele, wiele innych produktów, przedstawiane są jako te o magicznych wręcz właściwościach. Oczywiście nie można odmówić im tego, że ze względu na swoje właściwości odżywcze, są uważane za bardzo zdrowe i tak pożądane w codziennej diecie. Nie trzeba jednak rozglądać się tak daleko – boczniak wartości odżywcze i zdrowotne także posiada na odpowiednim poziomie do określenia go mianem naszego rodzimego „super foods”.
Boczniaki – wartości odżywcze
Jakie boczniaki właściwości posiadają? Sprawdźmy!
Grzyby boczniaki wykazują wiele właściwości prozdrowotnych. Przede wszystkim trzeba powiedzieć choć dwa słowa o ich podstawowym składzie. Blisko 70 procent ich składu stanowi biało, które jest całkowicie przyswajalne. Dodatkowo grzyby te, w porównaniu do innych znanych nam z polskich lasów gatunków, charakteryzują się także znaczną zawartością kwasów tłuszczowych, w tym przypadku nienasyconych oraz obecnością sporej ilości witamin i minerałów.
Swoje właściwości zawdzięczają, zapewne wspomnianą wyżej znaczną zawartością witamin, głównie z grupy B, ale także dzięki witaminie C w ilości, która już ze 100 gramów grzybów, jest w stanie pokryć nasze zapotrzebowanie na nią w 15 procentach. Także szeroka gama mikroelementów, w tym żelazo, magnez, fosfor czy wapń, ale także selen potas czy sód świadczą o wysokim znaczeniu tego produktu w odpowiednio zbilansowanej diecie.
Boczniak wartości odżywcze, które warto znać!
O wyjątkowości i wysokiej wartości zdrowotnej boczniaka, świadczy obecność w nim specjalnej substancji, która może wykazywać potencjalne działanie przeciwnowotworowe, hamując rozwój komórek rakowych. Substancją tą jest, odkryty w Japonii, pleuran. Związek ten ma szansę zostać wykorzystany w terapii antynowotworowej, ze względu na możliwość zmniejszania niektórych guzów. Antynowotworowe działanie wykazuje także inny związek wyizolowany z boczniaka, a mianowicie beta-glukan. Dodatkowo związek ten działa korzystnie na procesy związane z odpornością naszego organizmu, poprawiając ją, co jest niesamowicie istotne w okresie jesienno-zimowym, a także w momencie osłabienia organizmu.
Kilka wymienionych działań boczniaków to jednak nie koniec ich niezwykłych prozdrowotnych właściwości. Boczniak, jako grzyb zjadany regularnie, działa doskonale na naczynia krwionośne, co ma znaczenie u osób borykających się z miażdżycą, bądź z wyraźnie podwyższonym poziomem cholesterolu. Boczniaki w diecie skutecznie rozprawiają się z frakcją LDL, czyli tzw. „złym” cholesterolem, a u osób chorych na cukrzycę mogą poprawiać wyniki glikemii, obniżając ją (przy dużym spożyciu ważne kontrolować poziom cukru i odpowiednio dobierać dawki leków).
Ostatnią, chociaż pewnie tylko na jakiś czas, gdyż wciąż odkrywane są coraz to nowe, właściwością boczniaków jest obecność silnego przeciwutleniacza – ergotioneiny w ich komórkach. Związek ten działając na wolne rodniki chroni komórki przed starzeniem się, ale przede wszystkim przed ich uszkodzeniem. Co jest niezwykle istotne, substancja ta jest na tyle stabilna, że nawet obróbka termiczna grzybów boczniaków nie spowoduje jej utraty.
Boczniaki na obiad raz!
Wspomniane na początku hasło, że boczniaki nadają się do spożycia jako samodzielny posiłek nie jest tylko gadaniem. Na potwierdzenie wystarczy sprawdzić w internecie przepisy na kotlety z boczniaków. Tak, tak, kotlety. Niczym schabowe, panierujemy całe umyte wcześniej boczniaki, zamaczając je w jajku, a następnie w bułce tartej i smażymy na rozgrzanym oleju. Jako panierka świetnie sprawdzi się także mieszanka bułki i mielonych orzechów, np. włoskich nadając im wyjątkowy, nieco bardziej wyszukany smak.
Drugim z ostatnio bardzo popularnych dań z boczniaków są flaki. Ze względu na to, że grzyb boczniak nie jest aż tak bardzo aromatyczny jak chociażby borowik, w sosie grzybowym mógłby po prostu zginąć. W zupie nie ma o tym mowy. Pocięte w cienkie paski, podsmażone, a następnie gotowane w bulionie warzywnym bądź mięsnym (w zależności od naszych upodobań), razem z innymi warzywami nadadzą zupie ciekawego, grzybowego posmaku, ale dodatkowo dzięki swojej konsystencji i formie podania sprawią wrażenie mięsnych kawałków. Jest to danie lubiane przez wegan czy wegetarian, które pozwala im cieszyć się namiastką tradycyjnych flaków, bez konieczności jedzenia mięsa.
Z boczniaków można przygotować także nadzienie do pierogów, czy krokietów, używając ich zamiast klasycznie wybieranych pieczarek.
Jak widać pomysłów na wykorzystanie boczniaków jest sporo i jeżeli dobrze by poszukać znajdzie się ich jeszcze więcej. Ze względu na ich wyjątkowo właściwości zdrowotne i delikatny smak warto wybrać się na spacer do lasu bądź do sklepu i zrobić sobie z nich posiłek jeszcze dziś, może na kolację?
Źródła:
- ATLAS GRZYBÓW WIESŁAW KAMIŃSKI, Wydawca: Dragon, 2020.
- MAREK SIWULSKI, KRZYSZTOF SOBIERALSKI, IWONA SAS-GOLAK WARTOŚĆ ODŻYWCZA I PROZDROWOTNA GRZYBÓW
- ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2014, 1 (92), 16 – 28.