Ból jąder przy dotyku i spuchnięte jądro – co może oznaczać?

Ból jądra mieć wiele przyczyn. Jest to niepokojący objaw, którego nie należy bagatelizować i jak najszybciej należy zwrócić się do lekarza. Dziś słów kilka o przyczynach bólu jądra? Co może wywoływać opuchnięte jądra? A także, co robić w momencie wystąpienia silnego bólu jąder?

Ból i opuchlizna jąder – czy i kiedy należy panikować? Przyczyny, objawy, leczenie, profilaktyka

Nikogo chyba nie trzeba przekonywać o tym, że jądra to najbardziej delikatna część ciała mężczyzny. Ponadto odpowiedzialna za jedną z najważniejszych zdolności organizmu – zdolność do prokreacji, rozmnażania się. Cały czas jeszcze gdzieś w eterze krążą niestosowne żarty o męskim przeczuleniu na punkcie miejsc intymnych, ale nawet gdyby to była prawda, to trudno byłoby dziwić się takiemu przeczuleniu, jeśli nawet z pozoru niewinne, małe urazy mogą powodować uszkodzenia i skutkować poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Dlatego warto uważać, a jeszcze bardziej warto być świadomym, jakie konkretnie urazy mogą nam, Panowie, grozić. Ból jąder czy to przy dotyku czy nawet ból moszny zawsze jest bardzo nieprzyjemny i powoduje ogromny dyskomfort, ale nie zawsze musi on być przyczyną czegoś poważniejszego. Przyjrzyjmy się więc z bliska temu, co może powodować takie objawy jak ból czy opuchlizna jąder.

Przyczyny bólu jąder

Z racji niezwykłej wrażliwości męskich miejsc intymnych, niekiedy trudno jest dociec, co konkretnie przyczyniło się do powstania ogniska bólu. Bywają to bowiem bardzo błahe powody. Niekiedy wystarczy po prostu źle usiąść i dobry humor na cały dzień mamy z głowy, ale to jeszcze nie oznacza, że mamy duży problem natury medycznej.

Czasem takie bóle mogą powodować również urazy okolic krocza związane np. z kontuzją przy uprawianiu sportu, a czasem również duża aktywność seksualna. Jeżeli jednak napady bólu się powtarzają, ból nie przechodzi od dłuższego czasu albo pojawia się nagle i z dużą intensywnością, wtedy powinniśmy zacząć baczniej się obserwować.

To nadal nie musi być nic, co zagrażałoby naszemu zdrowiu, jednak jeśli jakiekolwiek objawy będą pojawiały się systematycznie i powodowały coraz większy dyskomfort, nieunikniona stanie się konsultacja lekarska. Tyle bowiem ile jest potencjalnie niegroźnych przyczyn takich bólów, tyle jest ewentualnych groźnych powikłań, na które możemy się narazić, jeżeli w porę nie rozpoznamy tej jednej właściwej. Postarajmy się więc lepiej poznać to, co może nam grozić i oby ta wiedza żadnemu z nas nie musiała się nigdy przydawać.

Ból jądra przy dotyku albo opuchnięte jądro – co to może oznaczać?

Pozwolę sobie najpierw wypunktować schorzenia, które mogą być przyczyną objawów takich jak ból jąder nawet już tylko przy dotyku czy opuchnięte jądra, aby uporządkować późniejszą wypowiedź.

Mogą to być zatem:

• skręt szypuły jądra,
• zapalenia najądrza,
• wodniak jądra,
• przepuklina pachwinowa,
• żylaki powrózka nasiennego,
• powikłania po przebyciu świnki,
• kamica moczowodowa,
• nowotwór jąder.

Na scharakteryzowanie wszystkich tego rodzaju schorzeń oczywiście potrzeba by było podręcznika akademickiego, więc przyjrzyjmy się tym schorzeniom czysto poglądowo.

1. Skręt szypuły jądra – schorzenie najczęściej występujące wśród mężczyzn poniżej osiemnastego roku życia. Polega na sytuacji, w której skręcony zostaje powrózek doprowadzający krew do jądra. Skręt szypuły jądra objawia się silnym i nagłym bólem w okolicach moszny (inny możliwy objaw to obrzęk czy ślady krwi w nasieniu). Wymagana jest jak najszybsza konsultacja lekarska, gdyż to schorzenie niezbyt szybko zaleczone, może prowadzić nawet do martwicy i zaniku jądra.
2. Zapalenie najądrza – stany zapalne najądrza i jądra może mieć wiele przyczyn i wystąpić w każdym wieku. U młodych mężczyzn najbardziej prawdopodobne jest bakteryjne zarażenie się drogą płciową. U nieco dojrzalszych panów wystąpienie stanu zapalnego może być powikłaniem po przebytych chorobach układu moczowego. U starszych mężczyzn zapalenie najądrza może być efektem noszenia cewnika. Tak naprawdę to schorzenie może pojawić się z bardzo wielu przyczyn, a także ujawnić się przy okazji innych chorób czy infekcji, dlatego tak ważna jest profilaktyka. By rozpoznać tę dolegliwość niezbędne będzie wykonanie zabiegu USG.
3. Wodniak jądra – to najprościej rzecz ujmując rodzaj torbieli. Wskutek nieprawidłowego ułożenia się jądra w mosznie, zbiera się wokół niego płyn surowiczny, którego nadmiar wywołuje ucisk na jądro. Schorzenie stosunkowo niegroźne u niemowląt, u dorosłych mężczyzn może prowadzić nawet do nowotworów.
4. Przepuklina pachwinowa – rodzajów przepuklin jest bardzo wiele. Występują one wtedy, kiedy pod wpływem ciśnienia wewnętrznego, wywołanego nadmiernym wysiłkiem, fragmenty organów wewnętrznych (najczęściej jelita) przedostają się poza „granicę” mięśniową. Przepuklina może wystąpić również w okolicach krocza, w pachwinie i wtedy może powodować ból i opuchliznę jąder. To dość bolesna przypadłość, dlatego też nie trzeba wspominać, że kontakt z lekarzem jest w tym wypadku konieczny. Niestety najczęściej do zaleczenia przepukliny wymagane jest przeprowadzenie operacji chirurgicznej.
5. Żylaki powrózka nasiennego – kolejne schorzenie (po wodniaku jądra), do którego może doprowadzić nieprawidłowa budowa anatomiczna męskich narządów moczowo-płciowych. W dodatku jest ono dość groźne, bo to jedna z głównych przyczyn, która współcześnie skutkuje niepłodnością u mężczyzn. Upraszczając pojawienie się żylaków powrózka nasiennego spowodowane jest nieprawidłowym splotem żył w mosznie, które odpowiedzialne są za transport krwi do jąder. Schorzenie to bardzo często ujawnia się w okresie dojrzewania płciowego mężczyzny, kiedy dochodzi do dynamicznego powiększania się moszny. Po raz kolejny – konsultacja lekarska niezbędna.
6. Kamica moczowodowa – ta nieprzyjemna przypadłość pojawia się w momencie, kiedy zalegające w moczowodzie kamienie przesuwają się w kierunku pęcherza. Ból jąder w tym przypadku może być spowodowany wydalaniem niewielkich złogów kamienia.
7. Powikłania – ból i opuchlizna jąder mogą być również symptomami wielu wcześniej przebytych i nawracających tudzież źle zaleczonych schorzeń związanych z układami moczowym i rozrodczym, np. zapalenie układu moczowego, przerost lub zapalenie gruczołu prostaty.

Warto nadmienić, że możemy mieć również do czynienia z tak zwanych bólem idiopatyczym, czyli bólem, którego źródła ani pochodzenia lekarze nie są w stanie określić. Są to przypadki rzadkie, jednak nie sposób o nich nie wspomnieć przy tego rodzaju rozważaniach.

Kiedy do lekarza przy bolących lub spuchniętych jądrach?

Najlepszą odpowiedzią na to pytanie byłoby: „zawsze, kiedy coś nas niepokoi”. Jest w tym trochę prawdy. Nie od dzisiaj wiadomo, że lepiej zapobiegać niż leczyć, a lekarze nie gryzą i przecież nic nam się nie stanie, jeśli powód naszej wizyty okaże się błahy. Natomiast niestety zdarza nam się, Panowie, że w myśl zasady „nie będę chodził po lekarzach z byle czym” ignorujemy nawet bardzo poważne sygnały zdrowotne. Każdy chyba sam przed sobą musi odpowiedzieć na pytanie czy warto ryzykować i „przetrzymywać”, kiedy w grę wchodzi nasze zdrowie i sprawność seksualna. W dodatku dotyczy to nas wszystkich, bo nawet powyższe (przecież wybiórcze) zestawienie pokazało, że w każdym wieku może nas dosięgnąć któraś z dolegliwości.

No dobrze, ale skąd w takim razie mamy wiedzieć, kiedy nasze objawy są już na tyle poważne, że powinniśmy skonsultować się z lekarzem, a kiedy jeszcze można poczekać? Gdzie leży ta granica? Jest kilka sposobów na jej rozpoznanie.

Po pierwsze – nagły i intensywny ból. W takim przypadku raczej żadnego mężczyzny nie trzeba będzie dodatkowo zachęcać do odwiedzenia gabinetu lekarskiego. I bardzo dobrze, bo nagły ból może być nie tylko efektem świeżego urazu (np. przypadkowego uderzenia w trakcie gry w piłkę nożną), lecz również m.in. skrętu jądra, a to – jeśli nie zareaguje się odpowiednio wcześnie – może doprowadzić nawet do jego utraty.

Po drugie – boleści pojawiające się cyklicznie. To zawsze powinien być dla nas alarm. Jeżeli dolegliwość nie wycisza się sama w przeciągu kilku dni albo po rzekomym wyciszeniu nawraca, powinniśmy skonsultować się ze specjalistą. Może się okazać, że to nic wielkiego, ale niestety może się również okazać, że nie dość, że posiadamy poważny problem, to jeszcze posiadamy go od dłuższego czasu i to ostatni moment na rozpoczęcie leczenia.

Po trzecie – dołączenie do bólu innych objawów, jak choćby bóle i zawroty głowy, nudności, gorączka, krew w moczu lub w nasieniu. 

Tak naprawdę wszystkie objawy takie jak bolące jądra przy dotyku, spuchnięte lub powiększone jądra powinny wzbudzić naszą czujność. W tej kwestii nigdy nie jest za wcześnie na reakcję i nie ma co zgrywać twardzieli, Panowie! Wasze dzieci i Wasze Kobiety jeszcze Wam za to podziękują!

Jak może przebiegać leczenie bólu jąder?

Trudno na to pytanie odpowiedzieć jednoznacznie. Tak naprawdę rodzaj działań medycznych zależy w bardzo dużej mierze od rodzaju schorzenia. Na pewno diagnostyka bardzo często opiera się na badaniu USG. Po uzyskaniu wyniku takiego badania, lekarz zadecyduje o drodze dalszego leczenia. W lżejszych przypadkach oczywiście może wystarczyć leczenie farmakologiczne, ale niestety czasem nie będzie innej drogi niż ta prowadząca przez salę operacyjną. Na szczęście współczesna medycyna dysponuje metodami, które pozwalają przeprowadzać tego rodzaju zabiegi w taki sposób, by rekonwalescencja dla pacjenta była jak najmniej uciążliwa (chociaż trudno uwierzyć w to, że może być mało uciążliwe dochodzenie do siebie po operacji najbardziej wrażliwej części ciała).

Na zakończenie!

Podsumowując – PRZEDE WSZYSTKIM PROFILAKTYKA – większość schorzeń związanych z męskimi układami moczowym i rozrodczym, które mają groźne następstwa, wynikają z nieodpowiednio wczesnego wykrycia problemu. Większość z omówionych dzisiaj dolegliwości, jeśli byłaby wykryta na wczesnym etapie rozwoju, dałaby się spokojnie zaleczyć. Regularne badania jąder będą kosztowały nas naprawdę niewiele, a już zupełnie żaden wyda nam się ten koszt, jeśli uświadomimy sobie, że na szali jest nasza sprawność seksualna, nasze zdrowie, zdolność do posiadania potomstwa czy nawet życie. Do roboty, Panowie!

Źródło:

• Drewa T., Juszczak K., Urologia. Ilustrowany podręcznik dla studentów i stażystów, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2018.