Czytanie książek jest czynnością mającą wiele aspektów pozytywnie wpływających na życie człowieka. Niestety wielu z nas o tym zapomina. W całości pochłania nas coraz szybszy tryb życia. Natomiast książki nie są tylko sposobem na relaks. Pozwalają również poszerzyć nasze horyzonty oraz mają sprzyjający wpływ na zdrowie.
Jaką role w życiu Polaków pełnią książki?
Biblioteka Narodowa już od prawie 30 lat przeprowadza ankietę na temat czytelnictwa w Polsce. Trend ten w ostatnich latach jest rosnący, jednak nadal dużo brakuje do statystyk z 2004 roku. Powołując się na ankietę, zaledwie 58% obywateli na przełomie listopad 2019 a listopad 2020 przeczytało chociaż jedną książkę. Oczywiście takie dane nie są w pełni miarodajne, pokazują wyłącznie zarys czytelnictwa w Polsce. Zachęcają jednak do przemyśleń, ponieważ rezygnując z takiego sposobu spędzania wolnego czasu, sami odbieramy sobie wiele przyjemności.
8 naukowych powodów, aby czytać książki
Jaki wpływ na człowieka mogą mieć książki? Warto tutaj przedstawić 8 naukowych powodów do sięgnięcie po książki.
1. Poprawia pamięć poprzez ciągłą stymulację
Podczas czytania książek, chociaż nie w pełni świadomie, to musimy nieustannie wykorzystywać pamięć i stymulować mózg. Wymaga od nas tego fabuła, do której zrozumienia musimy znać imiona bohaterów oraz kojarzyć ich z konkretnymi sytuacjami. Wraz z dłuższym czasem czytania zapamiętujemy coraz więcej szczegółów o nich, ich historię, cechy oraz relacje z innymi. Każda kolejna książka w naszej kolekcji sprawia, że coraz łatwiej jest nam zrozumieć fabułę. Zauważamy podobieństwa do innych lektur, a w rezultacie postaci literackie z różnych dzieł jesteśmy w stanie do siebie porównywać, bez ponownego czytania historii.
Podczas czasu poświęconego na czytanie nie tylko nasza pamięć jest poddawana stymulacji, ale również, a może przede wszystkim, pobudzamy naszą wyobraźnię. Książka w porównaniu do filmu nie podsyła nam gotowego obrazu bohatera. Zamiast tego podaje jego cechy charakterystyczne, a resztę wyobrażenia pozostawia nam. Z tego też powodu wygląd bohatera jest inny dla każdego czytelnika.
2. Wzbogaca słownictwo
Sposobów, dzięki którym możemy poszerzać zakres słownictwa, jest dużo. Jednak czytanie książek jest na to najbardziej intuicyjnym sposobem. Podczas zagłębiania się w lekturę znaczenie nowych słów poznajemy z kontekstu historii. Takie zapamiętywanie słów dla naszego mózgu jest najkorzystniejsze. Nie skupia on się na wykutej regułce, ale na skojarzeniu słowa z daną sytuacją.
Nie tylko pod względem zapamiętywania nowych wyrazów książki nas wzbogacają. Pomagają nam również płynnie się wysławiać. Szeroki zasób słownictwa sprawia, że instynktownie wyszukujemy w głowie synonimy bez konieczności dłuższego zastanawiania się nad nimi. Poprawa jakości dialogu wpływa pozytywnie na kontakty towarzyskie, ponieważ wtedy rozmowa jest znacznie przyjemniejsza. A osoba posiadająca bogate słownictwo i umiejąca je odpowiednio wykorzystać, wzbudza większe zaufanie i ma większą szansę na powierzenie jej ważniejszego zadania niż osoba z ubogim słownictwem.
3. Otwiera na wystąpienia publiczne
Osoby, które często czytają, mają znacznie mniejszy kłopot z wystąpieniami publicznymi. Wpływ na to ma kilka czynników, takich jak: lepsza pamięć, bogatsze słownictwo oraz znajomość sytuacji. W dzisiejszych czasach wystąpienia publiczne są bardzo ważne w większości zawodów. A nawet w życiu prywatnym nie jednokrotnie jesteśmy zmuszeni do takiej przemowy.
Dobra pamięć podczas przemówień jest pomocna w zbudowaniu relacji ze słuchaczami. Znacznie zwiększa się poziom zaufania do mówcy oraz zainteresowanie tym, co ma nam do przekazania, gdy nie czyta tego z kartki. W takich sytuacjach cenimy sobie kontakt wzrokowy. Natomiast, gdy osoba ciągle spogląda na kartkę, odnosimy wrażenie, że jest nieprzygotowana.
Książki pozwalają nam nabyć w szybszy sposób doświadczenie, które mówcy zyskują po latach wystąpień. Często w lekturze są przedstawione sytuacje, w których komuś przemówienie nie wyszło tak, jakby sobie tego życzył, jednak udało mu się z tego mimo wszystko wybrnąć. Przeczytanie takiej historii przygotowuje nas jak sobie radzić w takim położeniu.
4. Wpływa pozytywnie na zdolności artystyczne
W grupie dzieci oraz młodzieży wykazano, że czytanie książek wpływa pozytywnie na rozwój zdolności plastycznych. Opisy postaci pomagają zrozumieć jak istotne, są szczegóły. Mogą to być zwykłe cechy wyglądu takie jak m.in.: zadarty nos, pucołowate policzki. W późniejszym czasie takie dzieci znacznie łatwiej potrafiły wykonywać zadania, jak np. narysować rodzinę lub spróbować przenieś na kartkę obraz, który widziały. Osoby czytające książki znacznie łatwiej dostrzegały również cechy charakterystyczne danych osób. Wynikało to z nabytej w sposób naturalny, podczas czytania, wiedzy na temat możliwych cech charakterystycznych.
5. Książki pogłębiają wiedzę
W dobie powszechnego dostępu do internetu wiele osób uważa, że stwierdzenie to nie jest poprawne. Musimy wziąć jednak pod uwagę, że wiedza zawarta w książkach jest znacznie bardziej uporządkowana niż ta w internecie. Wynika to z faktu, że aby napisać książkę, trzeba być dobrze przygotowanym pod względem zasobu wiedzy. Najczęściej treść takiej książki jest oparta na jakimś doświadczeniu lub dowodzie naukowym. Przed wydaniem książka jest również sprawdzana przez inne osoby mające wiedzę z tego zakresu. Na internetowych forach często osoby prowadzące rozmowę dopiero się uczą na ten temat i bywa też tak, że wymieniają się one niesprawdzonymi faktami, których prawdziwość dopiero będą próbować potwierdzić.
Wiele osób, które osiągnęły sukces w swojej dziedzinie, zapytani o klucz do wygranej, wskazują właśnie na czytanie książek. Zagłębianie się w lekturę powoduje stymulacje obszaru mózgu, odpowiadającego za potrzebę zdobywania dodatkowej wiedzy. Tym sposobem wpadamy w wir pytań i szukamy na nie odpowiedzi w kolejnych książkach. Jest to niekończący się proces, ponieważ każda lektura zachęca nas do poszukiwania odpowiedzi na coraz to nowsze pytania.
6. Czytanie poprawia umiejętność koncentracji
Poprzez rozwój technologii dookoła siebie mamy coraz więcej dźwięków, które mogą nas rozpraszać. Przez ciągły hałas niekiedy ciężko jest znaleźć czas na czytanie w spokoju. Często więc poniekąd jesteśmy zmuszeni, aby zagłębić się w lekturę, przy takich warunkach, jakie mamy. Wymaga to od nas dużej koncentracji na tej jednej czynności. Początkowo może być to dla nas trudne, ale z czasem sami dostrzeżemy, że wykonujemy to odruchowo.
Niektóre książki wymagają również koncentracji, aby nie pogubić się w rozbudowanej fabule. Często taki problem napotykają czytelnicy książek sc-fi. W których pojawiają się na przykład wymyślone nazwy planet lub rakiet.
Osoby czytające książki, mają znacznie mniejszy problem z wyłączeniem się podczas wykonywania jakiejś czynności od niesprzyjającego otoczenia. Taka umiejętność jest często doceniania w pracy zawodowej, gdzie szum komputerów, klimatyzacji oraz rozmowy wpływają niekorzystnie na wydajność pracowników.
7. Książka zwiększa komfort naszego życia oraz redukuje stres
W 8 naukowych powodach, aby czytać, nie mogło zabraknąć tego. Rynek książek na bieżąco zalewany jest różnymi poradnikami. Znajdziemy zarówno porady, jak zadbać o zdrowie, pomoc w różnego rodzaju problemach emocjonalnych lub propozycje ćwiczeń i diet. Dobrze przygotowany poradnik jest w stanie pomóc nam podczas rozterek życiowych lub znaleźć swoją drogę, np. religijną. Duża grupa osób mówi o tym, że za pomocą książek na temat medytacji, jogi lub relaksacji udało im się odzyskać spokój ducha.
Nie jest to jedyny powód dzięki, któremu książki poprawiają komfort życia. Pozwalają one również zredukować stres. Fani literatury pięknej obcej, za pomocą lektury potrafią w wyobraźni przenieść się np. w wymarzone miejsce podróży. Dzieci dzięki czytaniu książek łatwiej radzą sobie z negatywnymi emocjami i lepiej potrafią znaleźć źródło takiego stanu. Podczas skupiania się na losach bohaterów nasz umysł nie skupia się już na problemach dnia codziennego, ale przenosi się w fikcyjny świat książki.
8. Czytanie poprawia sen
Nasz styl życia coraz bardziej opiera się na pogoni za technologiami. Całymi dniami czasem wpatrujemy się w ekrany telewizorów, komputerów lub telefonów. Nasze oczy bardzo mocno to odczuwają. Dlatego warto czytać książki przed snem, aby poprawić jego jakość. Sięgniecie po dobrą lekturę oprócz dania wzroku szansy odpocząć pd świateł urządzeń, ma również wiele korzyści dla naszego umysłu pozwala się wyciszyć i zrelaksować. Pobudzona przed zaśnięciem wyobraźnia zwiększa często szansę na przyjemne sny. Czytanie wydłuża również fazę REM, podczas której nasz organizm jest najbardziej rozluźniony.
Powodów, dla których warto czytać książki, jest znacznie więcej. Każdy może znaleźć powód, który zmotywuje i zachęci go do czytania.
Jakie książki warto czytać?
Nie ma w tym wypadku określonej reguły. To od naszego indywidualnego zainteresowania zależy jaki gatunek będzie dla nas najlepszy. Na początek warto wypróbować kilka gatunków, aby znaleźć ten jedyny. Literatura piękna, zarówno Polska, jak i obca jest dobrym pomysłem, aby rozpocząć tę przygodę. Zawiera ona bardzo często dodatki innych kategorii i łatwo wtedy określić co dokładnie w książkach się nam podoba.
W zbiorach nie ma książek, których nie warto czytać, nawet taka lektura, która nie przypadnie nam do gustu, jest dla nas cennym doświadczeniem i kreuje nasz gust literacki. Czasami bywa też tak, że jedna książka z danego gatunku nam się nie spodoba, nie powinno być to jednak powodem, dla którego rezygnujemy z tego rodzaju dzieł.
Szczególnie ważne jest, aby już dzieci szukały swoich ulubionych rodzajów lektur. Często zdarza się też tak, że np. dzięki książkom sci-fi dzieci odkrywają swoją pasję do astronomii i postanawiają właśnie w tym kierunku planować swoją przyszłość.
Co daje czytanie książek dzieciom i jak czytanie wpływa na mózg?
Czytanie książek wpływa pozytywnie na nasze zdrowie, zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Żaden film, żadna gra nie zastąpi relaksu, jaki zyskujemy po przeczytaniu dobrej lektury. Jest to szczególnie ważne właśnie w dzisiejszych czasach, gdy coraz mniej osób czyta książki. Nawet dzieci przed snem częściej dostają bajkę do obejrzenia niż książeczkę do poczytania. Jest to negatywny trend, który w przyszłości może doprowadzić do całkowitego zaprzestania czytania. Czytając dziecku książkę, nie tylko rozbudzamy jego wyobraźnię, ale ofiarujemy mu również coś znacznie ważniejszego, uwagę i czas z nim spędzony.
Jak czytanie wpływa na mózg człowieka i jego zdrowie?
Po przedstawieniu powód, dla których warto czytać, można łatwo zauważyć, że dobra książka jest prawdziwym przyjacielem każdego człowieka. Często w ciągu dnia mamy momenty, w których mamy na tyle wolnego czasu, aby poczytać, a jednak tego nie robimy. W biegu dnia codziennego zapominamy, że każdy potrzebuje chwili wyciszenie, oderwania się od rzeczywistości. Na rynku znajduje się tak wiele pozycji, że każdy znajdzie coś odpowiedniego dla siebie. Nie ma prostszej metody na dbanie o swoje zdrowie.