Loading...
ChorobyDom i rodzina

Epileptyk – kim jest? Jakie są objawy, przyczyny i formy leczenia epilepsji?

Epilepsja czy jest uleczalna

Ponad 1 % całkowitej populacji na świecie, zmaga się z chorobą, jaką jest epilepsja. Epilepsja, zwana potocznie padaczką, to choroba, która najczęściej kojarzy się z atakiem epileptycznym, polegającym na drgawkach całego ciała u chorej osoby. Jak dokładnie wygląda jednak życie osoby chorej na epilepsję? Kim jest epileptyk? Czy padaczka jest uleczalna i czy możliwy jest atak padaczki podczas snu? Postaramy się rozprawić z mitami i faktami na temat epilepsji, dając możliwie całościowy pogląd na tę chorobę.

Padaczka jako główna choroba neurologiczna na świecie

1 % ludzkości to aż kilka milionów ludzi. Tyle właśnie osób codziennie mierzy się z chorobą, jaką jest epilepsja. W Polsce, samych epileptyków jest około 400 tysięcy. Najmniej przypadków epilepsji stwierdza się w krajach silnie rozwiniętych, najwięcej za to, bo blisko aż 10 % populacji, choruje w krajach słabo rozwiniętych, najczęściej w Afryce. Padaczkę określa się jako najczęstszą chorobę układu nerwowego na świecie, na co wskazują badania potwierdzające, że aż co dziesiąta osoba na świecie doświadczyła choć jednego ataku epilepsji w ciągu swojego życia. Mimo, że epilepsję stwierdza się dopiero w momencie, gdy napady epileptyczne zdarzają się cyklicznie to statystyki i tak są przerażające.

Padaczkę aż w 60 % przypadków stwierdza się w okresie wczesnego dzieciństwa, ale także u osób, które ukończyły 65 rok życia. Chorować mogą jednak wszystkie grupy wiekowe i społeczne, więc tak naprawdę nikt nie jest pewien czy nie znajdzie się w grupie epileptyków.

Główne przyczyny epilepsji

Padaczka, jako choroba związana z układem nerwowym, ma bezpośredni związek z zaburzoną pracą czynnościową bioelektryki we wszystkich obszarach mózgu. Najczęściej epilepsji towarzyszą zupełnie niezależne od siebie i niekontrolowane wyładowania elektrostatyczne w komórkach nerwowych. Przyjmuje się, że w dużej mierze podłoże padaczki ma charakter schorzenia przekazywanego z rodziców na dzieci, a więc określenie tej choroby, jako choroby genetycznej nie będzie błędem.

Do 90 % kobiet, chorujących na epilepsję, jest w stanie jednak urodzić zupełnie zdrowe dzieci, dlatego ciężko faktycznie potwierdzić fakt przekazywania wadliwych genów potomstwu. Ryzyko przekazania padaczki w genach w tym przypadku, wynosi zaledwie do 1,5 %. Pozostałe przypadki nieobejmujące ani tych 90, ani 1,5 % chorych dzieci opiera się o urazy mózgu, które powodowane są przez błędy i komplikacje w czasie porodu lub chwilę po nim. Tego typu urazy mają późniejsze odzwierciedlenie w rodzaju padaczki u tych dzieci i określane jest to mianem padaczki pourazowej.

Przyczyny epilepsji. Czy padaczka jest uleczalna?

Innymi przyczynami epilepsji bywają:

  • mózgowe porażenie dziecięce;
  • zapalenie mózgu i opon mózgowych;
  • krwotoki podpajęczynówkowe i stan niedokrwienia mózgu;
  • udar (owa wtedy o padaczce poudarowej);
  • stwardnienie rozsiane;
  • nowotwory;
  • hipoglikemia;
  • neuroinfekcje;
  • obecność tasiemca uzbrojonego w organizmie.

Ataki padaczki mogą pojawiać się w wyniku silnego i nagłego stresu, zmiany emocji lub przewlekłego zmęczenia i wyczerpania organizmu. Dodatkowo atak, u epileptyka, powodować może zbyt duży wysiłek fizyczny, wysoka gorączka, a u kobiet bardzo często zmiany hormonalne, szczególnie w drugiej fazie cyklu. Używki typu alkohol, papierosy i narkotyki to także możliwe przyczyny epilepsji, szczególnie gdy mówimy tu o okresie abstynencji, lub odwyku, gdy może dojść do ataku padaczki alkoholowej.

Najważniejsze objawy epilepsji. Co daje znać o zbliżającym się napadzie padaczkowym?

Atak padaczki
Źródło: freepik.com

Najczęściej atak padaczki trwa od kilku sekund to około 2-3 minut. Atak i jego przebieg może być różny, niemniej jednak, wiele objawów jest wspólnych i pozwala na jasną oceną sytuacji. Ze względu na występowanie utraty świadomości u epileptyka w czasie napadu wyróżnia się blisko 70 różnych rodzajów ataków epileptycznych.

Najczęściej podczas napadu dochodzi do nienaturalnego naprężenia całego ciała. Może pojawić się piana tocząca się z ust, sinica, głównie twarzy, a także niekontrolowane oddawanie moczu i co, bardzo niebezpieczne przygryzanie języka. Dodatkowo do głównych objawów należy podwyższone tętno pacjenta oraz duża senność i osłabienie, które utrzymuje się po ustąpieniu ataku.

Osoby chorujące na epilepsję mówią o przeczuciu jakie przychodzi na chwilę przed napadem. Słyszą oni wtedy różne dźwięki w głowie, doznają omamów słuchowych właśnie, ale także wzrokowych, a nawet czują zapach i nieprzyjemny posmak w ustach.

Typu napadów padaczkowych. Czy padaczka jest uleczalna?

Ze względu na część mózgu, jaka powoduje atak padaczkowy, napady dzieli się na uogólnione i ogniskowe. Do pierwszej z tych grup, a więc napadów uogólnionych zaliczamy:

  1. Napady padaczkowe z utratą przytomności. Inaczej nazwane napadami nieświadomości, pojawiają się nawet kilka razy w ciągu doby, zazwyczaj u dzieci. W jego trakcie epileptyk momentalnie zastyga w ruchu i traci całkowity kontakt z otoczeniem, w jakim się znajduje.
  2. Napady toniczno-kloniczne. Ten rodzaj ataku epileptycznego prowadzi do utraty przytomności i naprężenia całego ciała. Skurcze obejmują wszystkie mięśnie włącznie z przeponą i powodują brak kontroli nad układem wydalniczym.
  3. Napady miokloniczne. Atak zazwyczaj obejmuje obszar ramion i barków, które na okres kilku sekund, pozbawione są możliwości ruchu przez silny skurcz.
  4. Napady atoniczne. Podczas nich chory traci całkowitą kontrolę nad ciałem, upada, przewraca się i nie jest w stanie wykonać żadnego ruchu kontrolowanego. Napady te trwają zazwyczaj bardzo krótko.

U blisko 20 % epileptyków występują także napady nocne, które są silnie niebezpieczne, szczególnie ze względu na porę dnia i pozycję, w jakiej znajduje się osoba chora. Może łatwo dojść do zachłyśnięcia lub przygryzienia języka.

Mówiąc o napadach ogniskowych wyróżnia się:

  1. Napady ogniskowe z zaburzeniami świadomości. Jest to najczęściej występujący typ napadów padaczkowych. W jego przebiegu wyróżnia się objawy, które mogą znacząco różnić się u każdego pacjenta, przykładem może być utrata zdolności do poprawnego wypowiadania słów, chodzenie bez celu lub odczuwanie potrzeby ciągłego zwilżania ust.
  2. Napady ogniskowe bez zaburzeń świadomości. Przebieg napadu zależny jest od części mózgu, która go wywołuje. Podczas ataku epileptyk nie traci świadomości i kontaktu z otoczeniem, wiedząc dokładnie co się wokół niego dzieje.
  3. Napady ogniskowe z uogólnieniem wtórnym. Każdy z napadów ogniskowychmoże przejść w napad uogólniony (najczęściej toniczno-kloniczny). Dokładna analiza oparta jest na badaniach mapujących pracę mózgu.

Padaczka (epilepsja) – badania diagnostyczne

U dzieci epilepsję diagnozuje najczęściej lekarz pediatra lub, tak jak w przypadku osób dorosłych, neurolog bądź neurochirurg. Lekarz na podstawie szczegółowego wywiadu, wyników badań i historii choroby  w rodzinie jest w stanie postawić szybko, trafną diagnozę.

Dodatkowe, niekiedy niezbędne badania do potwierdzenia występowania padaczki to:

  • Badania laboratoryjne takie jak morfologia krwi, ogólna i złożona, obejmujące wszelkie możliwe parametry niezbędne do oceny ogólnego stanu zdrowia pacjenta;
  • Badanie elektroencefalograficzne (EEG), dzięki któremu można rejestrować, faktyczną aktywność elektryczną mózgu.

Leczenie epilepsji. Czy można wyleczyć padaczkę?

Leczenie farmakologiczne epilepsji
Źródło: freepik.com

Wiele osób zastanawia się, czy padaczka jest uleczalna i jak wygląda samopoczucie po ataku padaczki.

Otóż, szczęśliwie padaczka jest uznana za chorobę uleczalną i wdrażając odpowiednio dobrane leczenie istnieje szansa na ograniczenie częstotliwości ataków padaczkowych u epileptyków, oraz, co również jest możliwe, na ich całkowite wyeliminowanie z życia chorego.

Pomimo ogólnego znanego już przebiegu choroby, leczenie i preparaty stosowane w kuracji przeciwpadaczkowej dobierane są do każdego pacjenta indywidualnie. Istotne są parametry takie jak:

  • wiek;
  • ogólny stan zdrowia;
  • historia choroby.

Według statystyk, aż do 60% dorosłych i blisko 70% pacjentów w wieku dziecięcym, może zaprzestać kuracji farmakologicznej już po 2 do 5 lat po rozpoczęciu kuracji.

U części niestety sama farmakologia nie daje sobie rady z chorobą i potrzebna jest konsultacja i operacja wykonywana przez neurochirurga. Około 5 -10 proc. epileptyków zostaje poddanych leczeniu w oparciu o zabieg chirurgiczny, w czasie którego fragment mózgu odpowiedzialny za rozwój padaczki zostaje usunięty.

Do dodatkowych środków, używanych w leczeniu lub do poprawy komfortu życia epileptyka, zalicza się:

  • Medyczną marihuanę – dla osób chorujących na padaczkę lekooporną, dzięki odpowiednim dawkom kannabidiolu o działaniu przeciwdrgawkowym, przeciwlękowym i przeciwpsychotycznym, uzyskuje się świetne efekty leczenia;
  • leki przeciwpadaczkowe nowej generacji (m.in. wigabaptryna);
  • bransoletki GSR, czyli urządzenia monitorujące poziom stresu, powiadamiające o zbliżającym się ataku epileptycznym;
  • głęboka stymulacja mózgu DBS (ang. deep brain stimulation) – stymulator ogranicza częstotliwość występowania ataków padaczkowych u epileptyków;
  • dietę ketogeniczną – stosowana w leczeniu padaczki lekoopornej wspomaga pracę mózgu.

Źródła:

  • Neurologia i neurochirurgia, Kenneth W. Lindsay, Ian Bone Ian Bone, Geraint Fuller Geraint Fuller, Edra Urban & Partner, 2013;
  • Epilepsy in adults, Roland D Thijs, Rainer Surges, Terence J O’Brien, Josemir W Sander, Lancet, 2019,
  • ILAE official report: a practical clinical definition of epilepsy. Fisher RS, Acevedo C, Arzimanoglou A Epilepsia, 2014; 55: 475-482.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.