Gradówka na powiece – przyczyny powstawania oraz skuteczne sposoby zwalczania

Narząd wzroku i jego prawidłowe działanie jest bardzo ważne dla każdego człowieka. Oko to bardzo delikatny organ, który każdego dnia jest narażony na działanie czynników zewnętrznych oraz wnikanie i rozmnażanie się patogenów. Ze względu na wyjątkową budowę narządu wzroku, istotna jest codzienna pielęgnacja jego okolic. Jej celem jest zapobieganie rozwojom infekcji wirusowych i bakteryjnych. Jedną z infekcji oka, która często wywołuje niepokój i mobilizuje do wizyty u specjalisty jest gradówka.

Czym jest gradówka?

Gradówka na oku przypomina niewielkie zgrubienie, które często mylone jest z popularnym jęczmieniem. Niemniej jednak, gradówka na powiece powstaje w wyniku rozwoju stanu zapalnego gruczołu Meiboma, który jest odpowiedzialny za natłuszczenie i nawilżenie wolnego brzegu powieki. To dolegliwość, która może pojawić się w zarówno u dzieci, jak i dorosłych, a obszar jej występowania zależy od rozwoju miejsca zapalenia. Gradówka w oku nie jest jedynie problemem kosmetycznym. Dlatego jej bagatelizowanie może prowadzić do rozwoju poważnych chorób oka. Nieleczona gradówka prowadzi do zaburzenia pola widzenia, astygmatyzmu oraz rozwoju ogólnoustrojowego stanu zapalnego całego organizmu. Jakie są przyczyny rozwoju gradówki? Na czym polega leczenie domowe gradówki? Kiedy udać się do specjalisty z gradówką pod okiem?

Co to jest gradówka?

Gradówka na oku jest dolegliwością narządu wzroku, która nie jest jedynie defektem i problemem wizualnym. Cechą charakterystyczną oka z gradówką jest pojawienie się niewielkiego guzka, którego wypełnia surowiczy płyn. Jego wielkość waha się od 2 do 8 mm. Podczas dotyku, osobie z gradówką na powiece towarzyszy ból i uczucie pieczenia. W początkowej fazie rozwoju gradówki, na powiece widoczne jest zaczerwienienie. Po kilku dniach od rozwoju infekcji, widoczny staje się wystający ponad jej powierzchnię guzek. W ostatniej fazie rozwoju gradówki wewnątrz oka, zgrubienie wypełnia się ropnym płynem, co jest wskazaniem do usunięcia chirurgicznego.

Nieleczona gradówka lub zbyt długie zwlekanie z wizytą u specjalisty może prowadzić do rozwoju silnego zakażenia bakteryjnego lub wirusowego. Jego konsekwencją jest znacznie pogorszenie ostrości widzenia. Jest to spowodowane silnym uciskiem guzka na powiekę, czego wynikiem jest dysfunkcja narządu wzroku. Dodatkowo, gradówka pod okiem, która rozwija się dynamicznie, może prowadzić do zapalenia i uszkodzenia rogówki. Skutkiem tego mogą być powikłania neurologiczne, ze względu na bliski kontakt narządu wzroku z płatami mózgu. Nasilenie dolegliwości bólowych, zaburzenia widzenia lub wzrost guzka gradówki na oku są czynnikami, które należy bezzwłocznie skonsultować z lekarzem okulistą. Dzięki przeprowadzanym badaniom lekarz będzie mógł dobrać właściwe leczenie.

Gradówka – przyczyna rozwoju zapalenia gruczołu Meiboma

Gałka oczna jest bardzo delikatnym i wrażliwym organem. Powierzchnia oka jest narażona na bezpośredni kontakt z patogenami i czynnikami zewnętrznymi. Mogą prowadzić do wystąpienia stanów zapalnych i zakażeń spowodowanych namnażaniem się patogenów na ich powierzchni. Jedną z części okalających oko jest powieka, na której znajdują się gruczoły, niezbędne do prawidłowego funkcjonowania narządu wzroku. Jednym z nich są gruczoły tarczkowe Meiboma. Odpowiadają one za produkcję substancji lipidowej, która jest częścią składową filmu łzowego.

Jego zadaniem jest:

• nawilżenie przedniej części oka,
• nawilżenie powieki,
• ochrona przed wnikaniem patogenów do wnętrza oka,
• zabezpieczenie oka przed czynnikami zewnętrznymi, jak pył, kurz, cząsteczki smogu,
• ochrona oka przed wnikaniem i zakotwiczeniem się ciał obcych, na przykład drzazgi lub opiłków metalu,
• pozwala na szczelne zamykanie się powiek podczas snu.

Przyczyną powstawania gradówki na powiece jest zatkanie lub zaczopowanie jednego lub kilku gruczołów tarczkowych, które inaczej nazywane są gruczołami Meiboma. W początkowym stadium rozwoju gradówki w oku dochodzi do ujawnienia się na powierzchni powieki niewielkiego, bezbolesnego zgrubienia, które dodatkowo może być zaczerwienione. Wraz z rozwojem dolegliwości, gradówka pod okiem lub na oku zmienia się w twardy, ropny guzek, który twardnieje i swoją powierzchnią podrażnia gałkę oczną. Ucisk na narząd wzroku wywołuje opuchliznę, a także może być przyczyną zaburzeń widzenia.

Przyczyną gradówki i rozwoju stanu zapalnego jest namnażanie się bakterii z grupy gronkowców. Do ich przeniesienia na gałkę oczną dochodzi przez silne pocieranie powieki brudnymi rękami, aplikowaniem kosmetyków, które uległy przeterminowaniu oraz nieprawidłowa higiena oka, jak na przykład nie wykonywanie demakijażu. Inną przyczyną gradówki jest zakażenie roztoczem o nazwie nużeniec. Jest on patogenem osiadającym na gruczołach łojowych oraz torebkach włosowych rzęs i brwi. Nieleczona gradówka jest przyczyną rozwoju infekcji o charakterze zapalnym. Znaczny rozrost guzka z płynem ropnym jest wskazaniem do usunięcia chirurgicznego.

Gradówka – leczenie stanu zapalnego gruczołu Meiboma

Gradówka w oku jest często mylona z jęczmieniem, dlatego bardzo ważne jest trafne rozpoznanie dolegliwości. Leczenie gradówki, po rozwinięciu się stanu zapalnego, jest możliwe wyłącznie z pomocą specjalisty. Natomiast w początkowym fazie rozwoju możliwe jest stosowanie bezinwazyjnych metod. Domowe leczenie gradówki przyniesie efekty, jeśli schorzenie nie daje żadnych niepokojących objawów, jak ból, pogorszenie ostrości widzenia czy powiększający się guzek. Dzięki szybkiemu wdrożeniu domowego leczenia gradówki możliwe jest samoistne odblokowanie gruczołów łojowych oraz wchłonięcie guzka, który powstał w obrębie górnej lub dolnej powieki. Niemniej jednak, w przypadku rozwoju gradówki pod okiem i pojawienia się dodatkowych objawów zakażenia, konieczne jest zastosowanie miejscowej antybiotykoterapii. Z kolei w trudnych przypadkach – chirurgiczne usunięcie zgrubienia.

Domowe leczenie gradówki – co warto zastosować?

1. Suche, ciepłe okłady – doskonałym sposobem leczenia gradówki w początkowej fazie jest stosowanie suchych, ale ciepłych okładów, które mają pomóc o odblokowaniu zaczopowanych ujść gruczołów łojowych. Do tego celu warto zastosować specjalistyczne, bazaltowe kamienie, które wyróżniają się płaskim kształtem oraz właściwościami izolującymi ciepło. Pod wpływem ciepła, gradówka pod okiem lub na jego powierzchni w początkowym stadium samoistnie ustępuje, niemniej jednak warto pamiętać o maksymalnym utrzymaniu higieny kamienia, wykorzystywanego do masowania powieki.
2. Żelowe okulary – to specjalne okulary do zakładania na powierzchnię powiek, których celem jest także leczenie gradówki za pomocą ciepła. To doskonały sposób dla osób, którzy borykają się z licznymi gradówkami wewnątrz oka, ze względu na dużą powierzchnię okularów.
3. Masaż powieki – kolejnym, domowym sposobem leczenia gradówki jest delikatne masowanie powieki. Masaż powinien być wykonywany w kierunku ujść gruczołów Meidoma, czyli w stronę brzegów powiek tak, by poprzez pobudzenie krążenia doszło do samoistnego odblokowania zaczopowanych ujść. Podczas stosowania tej metody leczenia gradówki wewnątrz oka warto pamiętać o przestrzeganiu higieny, czyli każdorazowym myciu rąk przed przystąpieniem do masażu.

Jeśli leczenie gradówki domowymi sposobami nie przynosi efektów, a objawy dolegliwości nasilają się – konieczne jest udanie się na wizytę do specjalisty, czyli lekarza okulisty. Podczas rozwoju stanu zapalnego zazwyczaj konieczne jest aplikowanie maści z antybiotykiem, których celem jest usunięcie namnożonych bakterii w miejscu uwidocznienia gradówki. W przypadku braku efektów terapeutycznych, okulista może zdecydować się na wdrożenie maści ze sterydami, zwłaszcza w trakcie rozwoju gradówki bliska ujścia gruczołów łzowych.

Jeśli domowe sposoby leczenia gradówki oraz zastosowane produkty farmakologiczne nie przyniosą pożądanego efektu, konieczne jest wykonanie zabiegu chirurgicznego, który polega na nacięciu zakażonego obszaru i wyłyżeczkowaniu ropnego płynu z patogenami.

Gradówka na oku – skutki nieleczenia stanu zapalnego

Nieleczenie gradówki może prowadzić do poważnych dysfunkcji narządu wzroku. Ucisk guzka z płynem surowiczym na narząd wzroku może prowadzić do rozwoju astygmatyzmu oraz zaburzeń widzenia. Zaburzenia te mogą przybierać charakter długotrwały. Rozprzestrzenienie się stanu zapalnego w gałce ocznej niesie jeszcze poważniejsze konsekwencje, jak zapalenie rogówki. Może to mieć wpływ na ogólne funkcjonowanie narządu wzroku. Osoby, które posiadają tendencję do nawracania gradówki zazwyczaj kierowane są na specjalistyczne badania. Ich celem jest wykluczenie ewentualnego nowotworu gruczołu łojowego.