Loading...
Choroby

Ile kosztuje mammografia i kiedy warto ją wykonać?

Kobieta regularnie wykonujaca mammografię

Na całym świecie coraz więcej kobiet dowiaduje się, że choruje na raka piersi. Krajowy Rejestr Nowotworów bije na alarm i donosi, że rocznie, około 1800 kobiet w Polsce staje przed tą straszliwą diagnozą. Jeszcze bardziej przeraża fakt, że aż 35% przypadków, kończy się śmiercią pacjentki. Dane są niepokojące, ale pokazują jak bardzo ważne jest badanie mammograficzne piersi, czyli potoczna mammografia.

Dzięki niej jesteśmy w stanie wykryć zmiany nowotworowe, a tym samym zacząć leczenie już na wczesnym etapie raka, co często ratuje życie kobiet. O tym, kto i kiedy powinien wykonać mammografię, jak ona przebiega i ile kosztuje oraz czym różni się od badania USG piersi, dowiecie się z naszego dzisiejszego wpisu.

Czym jest mammografia?

Mammografia (MRTG) to badanie, do którego wykorzystuje się specjalne promienie rentgenowskie w celu wykonania zdjęcia piersi. Dzięki temu lekarz jest w stanie wykryć nawet minimalnych zmian, które mogą zwiastować nowotwór. Obecna technologia pozwala na zauważenie nawet milimetrowych zwapnień oraz guzków, które są dla kobiet szalenie niebezpieczne.

Badanie mammograficzne przeprowadza się za pomocą specjalnego urządzenia, które zwane jest mammografem. Pierś uciskana jest za pomocą specjalnych płytek, które wykonane są z plastiku. Dobór tego materiału nie jest przypadkowy. Dzięki zastosowaniu plastikowych ścianek, znacznie polepsza się jakość zdjęcia – poprzez zwiększenie jego rozdzielczości.

Mammografię wykonuje się również w przypadku kobiet, które mają już zdiagnozowany nowotwór raka piersi. Dzięki temu lekarze są w stanie określić stadium zachorowania oraz jego ewentualny zasięg.

Na co pozwala mammografia badanie?

Badanie mammograficzne pozwala lekarzom wykryć również wszelkie zmiany mastopatyczne, które w praktyce oznaczają zwiększenie liczby gruczołów, powstawanie torbieli, a także proliferacji nabłonka. Są to zmiany, które mogą powodować silny ból piersi, ale jednocześnie nie muszą oznaczać raka. Zdarza się jednak, że są one stanem przedrakowym. Dzięki mammografii i wcześniejszemu wykryciu, lekarz ma szansę wdrożyć leczenie szybciej, a poprzez to uratować życie swojej pacjentki. Co ważne, zmiany mastopatyczne pojawiają się u kobiet pomiędzy 35. a 50. rokiem życia.

Mammografia nie jest szczególnie uciążliwym badaniem, choć odczują go panie o wrażliwym biuście. Uspokajamy – dyskomfort potrwa tylko przez moment i nie będzie w żaden sposób stanowił zagrożenia dla zdrowia. Sam moment dociśnięcia piersi do płyty mammografu może być nieprzyjemny. Trzeba jednak to zrobić, ponieważ tylko całkowite unieruchomienie piersi będzie dawało najlepszy obraz, a tym samym efekt badania. Piersi spłaszczane są po to, by można było do zabiegu wykorzystać mniejszą dawkę promieniowania. Elementy będą również dzięki temu równie widoczne i nie będą się wzajemnie zasłaniać na uzyskiwanym obrazie. Dajmy więc chwilowo ucisnąć swoją pierś. W przeciwnym razie badanie trzeba będzie przeprowadzić ponownie.

Urządzenie do mammografii
Źródło: Pixabay.com

Dla kogo jest mammografia i w jakim wieku powinna zostać wykonana?

Badanie mammograficzne piersi powinno zostać przeprowadzone po raz pierwszy pomiędzy 40. a 50. rokiem życia każdej kobiety. Zdania ekspertów co do wieku są podzielone. Istnieją badania, które jasno mówią, że pierwsza mammografia powinna zostać wykonana chwilę po ukończeniu czterdziestego roku życia. Są również takie, które zalecają pójście na badanie po pięćdziesiątce. Jeszcze inne określają, że idealny moment na pierwszą mammografię to okolice 45 lat.

Jak więc widać, nie ma optymalnego i jasno określonego przez lekarzy wieku, w którym powinno wykonywać się pierwsze badanie mammograficzne. Dzieje się tak głównie dlatego, że piersi dojrzałych kobiet – które są już w wieku menopauzalnym lub zbliżają się do menopauzy, są znacznie łatwiejsze do interpretacji z zakresu obrazu mammograficznego. Piersi młodych kobiet cechują się dużym utkaniem gruczołowym, przez co trudniej jest wykryć wszelkie zmiany, które mogą sygnalizować nowotwór.

Co zwiększa ryzyko raka piersi?

Pod uwagę powinniśmy również wziąć ryzyko zachorowania na raka piersi. Kobiety takie, powinny zacząć profilaktykę znacznie szybciej niż te, które nie są w grupie ryzyka. Czynniki, które to determinują to między innymi:

  • Późna menopauza,
  • wczesna pierwsza miesiączka,
  • obciążenia genetyczne,
  • otyłość,
  • przechodzenie hormonalnej terapii zastępczej,
  • inne choroby piersi,
  • brak aktywności ruchowej,
  • częste przejmowanie różnego rodzaju używek (na przykład papierosów).

Wskazania do badania mammograficznego mają również te kobiety, u których wykryto podejrzenie guza piersi – na przykład podczas innego badania (USG). W tym celu odrzuca się ustalony wiek, który pozwala na mammografię. Chodzi przecież o życie pacjentki. Powinniśmy więc zwracać uwagę na objawy.

Bardzo ważna jest również wiedza, czy w naszej rodzinie wcześniej występowały nowotwory. Jeżeli tak, to kobiety takie, obarczone są większym ryzykiem zachorowania na raka piersi. Aby temu zapobiec, powinny one regularnie się badać – również same, we własnym domu.

Obarczenie mutacją genu BRCA

Jeśli natomiast kobieta obarczona jest mutacją genu BRCA (dowiaduje się tego z innych badań), lekarz powinien zlecić badanie mammograficzne piersi nieco wcześniej. Osoby z taką dolegliwością nie powinny jednak zbyt często korzystać z tego badania. Ważne jest wówczas ograniczenie promienionowania do minimum. W tym celu profilaktycznie można wykonywać badania MRI lub USG (co u zdrowych kobiet nie powinno być zamienne).

Badanie mammograficzne piersi przeprowadza się za pomocą promieni rentgenowskich. Dzięki takiemu rozwiązaniu, lekarz jest w stanie wniknąć we wspominaną tkankę tłuszczową, a więc zobaczyć, co się w niej znajduje. To szczególnie ważna cecha, ponieważ mammograf wskaże nawet najmniejsze zmiany, które mają zaledwie kilka milimetrów.

Niektóre pacjentki obawiają się, że regularne przyjmowanie promieni rentegenowskich jest niebezpieczne i będzie miało ono wpływ na ich zdrowie. Uspokajamy – dawka jest naprawdę mała. Można ją nawet porównać do tej, którą wykorzystuje się do prześwietlenia zęba.

Wiązka promieni przenika przez ciało, a następnie trafia na specjalną płytkę, która znajduje się pod piersią pacjentki. Dzięki temu powstaje obraz, który trafia do komputera lekarza. Ten na ekranie zobaczy „mapę” o różnych odcieniach szarości. Tkanka tłuszczowa będzie ciemnoszara, a wręcz czarna. Rak piersi najczęściej z początku przybiera formę tak zwanych mikrozwapień, które w komputerze zostaną oznaczone na biało. Dzieje się tak, ponieważ przepuszczają one w mniejszym stopniu promieniowanie. Jak więc można się domyślić, białe plamy będą na tyle widoczne, że da się zobaczyć nawet najmniejsze zmiany, które mogą sygnalizować nowotwór.

Warto także pamiętać, że nowotwory piersi dotykają również mężczyzn. Dzieje się to jednak na tyle rzadko, że mammografia nie jest badaniem, które powinni wykonywać regularnie. Należy jednak wiedzieć, że jeżeli u mężczyzny wystąpi podejrzenie guza piersi lub zostanie on stwierdzony poprzez badanie USG, również wykonuje się badanie mammograficzne.

Badanie mammograficzne piersi czy USG?

Mimo że mammografia przeznaczona jest dla kobiet, które są w wieku około menopauzalnym, również młodsze panie nie powinny unikać profilaktyki swoich piersi. W tym celu powinny regularnie wykonywać badania USG. Po ukończeniu dwudziestego roku życia, powinno się je przeprowadzać średnio raz na dwa lata. Po trzydziestce chodźmy na USG raz na rok, a po ukończeniu czterdziestu lat – raz na pół roku. Jak wspominaliśmy, osoby, które obarczone są ryzykiem zachorowania na nowotwór piersi, powinny wykonywać badania około dwa razy częściej.

Badanie mammograficzne powinno wykonywać się raz na dwa lata, a wraz z wiekiem – coraz częściej. Badajmy się również, kiedy wystąpią niepokojące objawy lub wyczujemy zmiany w naszych piersiach. To wskazania do przeprowadzenia badania.

USG a MRTG

Niektóre pacjentki mylą mammografię z badaniem ultrasonograficznym, czyli popularnym USG. Oczywistym jest natomiast, że oba te badania służą do obrazowania piersi. Wybór metody profilaktyki podyktowany jest jednak wiekiem pacjentki oraz innymi przesłankami o których opowiadaliśmy powyżej. Warto wiedzieć, że piersi ulegają ciągłym przemianom – przez cały okres życia kobiety. Dopiero po około 40. roku życia, w piersiach następuje pewna zmiana, która nazywana jest przez lekarzy przebudową tłuszczową. Od tego momentu, tkanka tłuszczu dominuje w piersiach kobiety, co jest szczególnie ważne w kontekście mammografu.

Warto wiedzieć, że mammografia nie powinna być zamiennikiem dla badania USG. Nie będzie ona w stanie podać konkretnej diagnozy. Jeżeli po badaniu mammograficznym lekarz wykryje zmiany, najprawdobodniej i tak skieruje pacjentkę na rezonans magnetyczny piersi. Dzięki temu da się rozróżnić guz od torbieli.

USG wykonuje się więc w nieco innym celu niż badanie mammografem. Tylko regularne przeprowadzanie obu tych badań, pozwoli kobiecie wcześniej wykryć raka. Tym samym – uchronić się przed śmiercią. USG to również efektywniejsza opcja dla osób, które mają sztuczny biust, a więc taki w którym występują implanty wykonane z silikonu lub innego materiału. Ograniczy to przenikanie promieni mammografu, a więc badanie będzie mniej skuteczne.

Przed samym badaniem mammograficznym zrezygnujmy z balsamów do ciała, kremów oraz dezodorantów. Często zdarza się, że składniki, które występują w kosmetykach, zaburzają przebieg badania, przez co na obrazie widać obszary podobne do mikrozwapień (białe). Załóżmy strój, który będzie prosty do zdjęcia – od pasa w górę. Jeżeli natomiast kobieta właśnie miesiączkuje, powinna zaplanować mammografię tuż pod koniec krwawienia lub chwilę po nim. To właśnie wtedy piersi są najmniej zbite, co pozwoli na uzyskanie najlepszego obrazu struktur. Z praktyki również wiemy, że piersi są wtedy mniej nabrzmiałe, przez co lepiej zniesiemy ucisk płyt mammografu.

Ile kosztuje mammografia?

Skoro wiemy już dla kogo jest mammografia i że pozwala na wykrycie raka piersi, sprawdźmy, jakie są mammografia ceny. Jeżeli uda nam się uzyskać skierowanie od swojego lekarza rodzinnego, badanie będzie bezpłatne i refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Jeżeli jednak chcemy poddać się badaniu na własną rękę, musimy liczyć się z kosztem około 100 złotych. To jednak średni koszt, który odnotowujemy w dużych miastach – takich jak Warszawa lub Katowice. W niektórych miejscowościach mammografia ceny zaczynają się już w okolicach 30 złotych. Są również placówki, gdzie za mammografię przyjdzie nam zapłacić około 150 zł. 

Mammografia ceny a bezpłatne badanie

Każdej kobiecie po 40. roku życia przysługuje również bezpłatne badanie piersi mamografem – raz na dwa lata.

W Polsce istnieją również miejscowości, w których nie ma mammografu. Mieszkanki takich miejsc, nie powinny jednak czuć się pominięte lub zapomniane. Coraz częściej na polskich ulicach można spotkać tak zwane mammobusy, czyli jeżdżące po całym kraju specjalne autokary, które wyposażone są w odpowiednią aparaturę. To gabinety na kółkach. Mammograf i personel, który w nich znajdziemy, nie odbiega jakością od standardowych lecznic. Często również badania są w nich wykonywane za darmo – również podczas większych imprez miejskich.

Pamiętajmy więc, że regularne badania mogą pomóc w szybszym wykryciu raka piersi. Nie musimy czekać na pierwsze objawy, aby zdecydować się na badanie mammograficzne. Każda kobieta pomiędzy 40. a 50. rokiem życia powinna wybrać się na badanie. Dzięki Programowi Profilaktyki Raka Piersi każda mieszkanka Polski może liczyć na fachowe wsparcie oraz wcześniejszą diagnostykę. Tylko dzięki niej można wdrożyć wcześniejsze leczenie, które będzie w stanie zatrzymać lub nawet zniwelować skutki przebiegu choroby. Mammografii nie powinniśmy więc się bać, a badanie powinno być obowiązkowe dla każdej kobiety, która ukończyła 50. rok życia. Raz na dwa lata warto wybrać się do lekarza i spać zdrowo i spokojnie.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.