Loading...
Jedzenie

Kalina owoc – właściwości, zastosowanie, kcal

Biały kwiat kaliny koralowej

Kaliny to piękne krzewy, bardzo chętnie uprawiane w ogrodzie. Mają dekoracyjne kwiaty, atrakcyjny pokrój oraz cenne owoce. Kalinę w ogrodzie można spotkać jako pojedyncze krzewy lub grupy, nadają się świetnie na piękne żywopłoty. Krzewy kaliny rosną również dziko, w pobliżu wodnych zbiorników, na terenach podmokłych. Jej zdrowotne właściwości znane są od pokoleń.

Czym charakteryzuje się kalina koralowa?

Krzew kaliny jest rozłożysty, osiąga wysokość do ok. 5 m. Rośnie niezwykle szybko. Ma klapowate liście i luźną koronę. Cechują ją wspaniałe wielkie kwiaty o białej barwie. Nie wytwarzają zapachu, są jednak zjawiskowo piękne. Kwitnienie rośliny rozpoczyna się na przełomie maja i czerwca. Pod koniec sierpnia krzew owocuje, wytwarzając cudowne, czerwone owoce. Zostają one na krzewach przez całą zimę. To właśnie owoce mają najwięcej wartości odżywczych. Dzięki temu kalina ma szerokie zastosowanie w medycynie ludowej, która ceni składniki naturalne. 

To, co najcenniejsze w kalinie, kryje się w jej owocach i korze. Przetwarzać można również kwiaty i korzenie rośliny. Owoce kaliny to źródło witamin C, P oraz A. Jej właściwości docenią przede wszystkim kobiety, ponieważ wspomaga pracę organizmu w trakcie menopauzy oraz menstruacji. Napar z kaliny pomaga w bolesnych i obfitych miesiączkach.

Właściwości lecznicze owocu kaliny

Owoce kaliny mają mnóstwo właściwości prozdrowotnych oraz cennych składników. Warto czerpać z dobrodziejstw, jakich dostarcza ten krzew. Rosnącą dziko kalinę można spotkać w lasach, na skwerach oraz w parkach. Można przetwarzać zarówno owoce, jak i kwiaty. Przygotować można dżemy, soki, nalewki, napary. Ma całą masę zastosowań.

Jeśli chcielibyśmy skorzystać z kwiatów lub owoców kaliny dziko rosnącej, potrzebne jest nam pozwolenie. Jest to roślina częściowo chroniona. Występuje na terenie całej Polski, poza obszarem Tatr. Bez ograniczeń można natomiast korzystać z owoców, kory oraz kwiatów krzewu rosnącego w ogrodach, oraz parkach. Tam nie podlega ochronie, ponieważ jest uprawiana jako roślina ozdobna. Korę i kwiaty suszy się w temperaturze do 40 stopni Celsjusza. Przetwarza się na nalewki oraz napary.

Najcenniejsze w roślinie są owoce. Zbieramy albo po pierwszych przymrozkach, albo przemrażamy przed obróbką. Owoc zawiera toksyczne substancje, które mogą zaszkodzić, szczególnie dzieciom. Dlatego owoce najlepiej jest najpierw przemrozić. Wtedy są zupełnie bezpieczne.

Owoc kaliny koralowej na krzewie
https://pixabay.com

Susz owocowy kaliny

Owoce są cennym źródłem witamin. Zawierają:

  • Garbniki — inaczej taniny, mają pozytywny wpływ na organizm ludzki. Mimo że wcześniej uważano je za szkodliwe. Najnowsze badania wskazują, że garbniki mają funkcje antyoksydacyjne. Chronią przed działaniem wolnych rodników, opóźniając starzenie organizmu. Garbniki są w stanie leczyć zapalenie dziąseł, zwalczyć wirusa opryszczki. Istnieją badania udowadniające, że są w stanie zmniejszać guzy nowotworowe.
  • Sole mineralne — są bardzo ważnymi składnikami w organizmie. Dzielą się na makro i mikroelementy. Mikroelementy to związki takie jak np. mangan, jod, fluor, miedź, cynk, chrom. Natomiast najważniejsze makroelementy to: magnez, fosfor, chlor, wapń i sód.
  • Olejki eteryczne — przede wszystkim mają właściwości antyseptyczne oraz działają bakteriobójczo na niektóre bakterie, które są oporne na antybiotyki. Pobudzają układ krwionośny, regulują zaburzenia trawienia oraz pomagają wyleczyć choroby skórne.
  • Saponiny — ich podstawowe właściwości to działanie przeciwzapalne i moczopędne. Saponiny znajdują zastosowanie w kosmetologi. Poprawiają wygląd skóry. Dzięki swoim właściwościom powodują zwiększanie wchłanialności przez skórę składników odżywczych.
  • Związki fenolowe — kalina zawiera mnóstwo związków fenolowych, które mają dobroczynny wpływ na jelito i jego komórki. Hamują rozwój nowotworu.
  • Pektyny — kiedy kiście owoców osiągną swoją dojrzałość, stężenie pektyn w owocach jest największe. Pektyny są naturalnym roślinnym błonnikiem. Podobnie jak probiotyki, regulują widocznie pracę jelit. Przeciwdziałają wzdęciom, biegunkom i zaparciom. Powodują zmniejszenie ryzyka zachorowania na cukrzycę, dzięki temu, że regulują poziom cukru we krwi. Zmniejszają apetyt.
  • Kumarynowce — kumaryna zawarta w owocach ma właściwości przeciwobrzękowe, przeciwbólowe oraz działa rozkurczowo i uspokajająco. Według badań pochodne kumaryny mają działanie przeciwnowotworowe. Może wspomagać organizm po zawale serca.
  • Fitosterole — hamują wchłanianie cholesterolu. Regulują jego poziom. Ułatwiają wydalanie zbędnego cholesterolu z organizmu.

Zioło kaliny

Kalina pomaga hamować krwawienia oraz działa uspokajająco, rozkurczająco na mięśnie. Substancje zawarte w owocach zapobiegają pękaniu naczyń, uszczelniają je. Mają bardzo korzystny wpływ na cały układ krwionośny. Kalina pobudza metabolizm oraz działa moczopędnie. Kalina koralowa ze względu na swoje działanie rozkurczające na mięśnie macicy, pomaga kobietom w łagodzeniu bólu menstruacyjnego. Napary z kaliny, są proponowane ciężarnym, gdyż zmniejszają ryzyko powikłań i poronień. Działanie antyoksydacyjne powodują flawonoidy zawarte w owocach rośliny.

Roślina znajduje swoje zastosowanie w leczeniu wszelkiego rodzaju stanów zapalnych, przeziębień. Obniża gorączkę oraz wzmacnia układ odpornościowy. W terapiach odtruwających organizm, wykorzystywane są napary z kaliny koralowej. Zawartość garbników powoduje, że preparaty na bazie owoców kaliny leczą biegunki oraz choroby wrzodowe.

Przetwory z owoców kaliny koralowej
https://www.pexels.com

Przetwory z owocu kaliny według starych receptur

Owoce po zebraniu jesienią, należy przemrozić. Następnie można sporządzić albo susz owocowy, dżem, nalewkę, syrop lub sok.

Dżem z owoców kaliny

Składniki:

  • 1 kg owoców kaliny,
  • 4 szklanki cukru,
  • 1 szklanka wody.

Przygotowanie:

Owoce należy umyć oraz w woreczku włożyć do zamrażalki na przynajmniej 24 h. W garnku trzeba zagotować wodę, dodać cukier, rozpuścić i przygotować syrop. Do gorącego syropu trzeba wsypać rozmrożone owoce. Gotować do zredukowania wody. około 40 minut. Trzeba cały czas mieszać, aby dżem się nie przypalił. Gotowy dżem przetrzeć na sicie. Ponownie przełożyć do garnka i zagotować. Nakładać do słoiczków. Słoiki dokładnie zakręcić. Pasteryzować w kąpieli wodnej ok. 10 minut. Po wyciągnięciu z kąpieli odwrócić słoiczki do góry dnem i pozostawić do wystygnięcia. Dżem można podawać do wody lub herbaty. Świetnie smakuje ze świeżym chlebem. Wspaniały jako naturalne lekarstwo na zimowe przeziębienia.

Dżem z kaliny koralowej ma słodki smak, podobny do truskawek. Posiada prowitaminę A, witaminę C, K i P. Warto spożywać dżem w okresie zachorowań na grypę.

Nalewka z kaliny

Składniki:

  • 2 szklanki spirytusu,
  • 3 szklanki owoców kaliny,
  • 2 szklanki wódki,
  • 1,5 szklanki cukru lub miodu.

Przygotowanie:

Owoce należy wstępnie przemrozić, na około 24 h wkładamy do zamrażalki. Następnego dnia rozmrozić, umyć. Wsypać do miski oraz zalać spirytusem i wymieszać. Tak przygotowane owoce należy odstawić na około 2 tygodnie w ciepłe miejsce. Po tym czasie trzeba przecisnąć przez sito owoce i odlać sok wraz z alkoholem. Do soku należy dodać cukier lub miód. Dokładnie wymieszać, wlać 2 szklanki wódki. Taką mieszankę należy odstawić na kolejny tydzień. Po tym czasie warto nalewkę kilkakrotnie przefiltrować. Zlać do butelek. Zamknąć i nalewka jest gotowa za kilka miesięcy.

Nalewka z owoców ma działanie rozgrzewające, doskonała na zimowe wieczory, aby dogrzać organizm po zimnym dniu. Wspaniała na przeziębienie i stany zapalne. Posiada witaminę C i wzmacnia odporność organizmu.

Nalewka z owou kaliny koralowej na stole
https://pixabay.com

Syrop z owoców kaliny

Składniki:

  • 1 kg owoców kaliny,
  • Skórka pomarańczowa 0,5 szklanki,
  • 1 szklanka cukru,
  • 1 szklanka wody.

Przygotowanie:

Owoce umyć, przemrozić kilkanaście godzin w zamrażalniku. Następnego dnia rozmrozić. Dodać skórkę pomarańczową. przełożyć do garnka, dolać wodę i dusić na małym ogniu. Mieszać cały czas. Po około 30 minutach wyłączyć. Przecisnąć przez sito. Przesiany syrop zmieszać z cukrem i gotować ponownie około 10 minut. Aż cukier całkowicie się rozpuści. Gorący syrop wykładany do słoiczków, zakręcić i pasteryzować kilka minut. Syrop jest od razu gotowy do spożycia. Wspaniale smakuje z herbatą lub wodą. Jest bogaty w witaminę C i przeciwutleniacze. Wzmacnia odporność i działa rozkurczowo.

Sok z czerwonych owoców kaliny

Składniki:

  • 1 kg owoców kaliny,
  • 2 szklanki cukru,
  • pół szklanki soku z cytryny,
  • pół szklanki skórki pomarańczowej,
  • 1 litr wody.

Przygotowanie:

Owoce przygotowujemy. Myjemy i przemrażamy ok. 4 dni. Jeśli owoce były zbierane po pierwszych przymrozkach, ten krok nie jest potrzebny. Owoce należy rozmrozić oraz rozgnieść je, aby wydobyć z nich sok.  Owoców nie wyrzucamy, będą nam jeszcze potrzebne. Sok trzeba zagotować, zostawić na małym ogniu przez kilka minut. Owoce pozostałe po wyciśnięciu soku należy zalać wodą. Wodę z owocami gotować do momentu aż owoce się rozpadną.

Sok z kaliny koralowej w herbacie
https://pixabay.com

Suszenie kaliny

Suszoną korę z młodych gałązek krzewu kaliny wykorzystywała z powodzeniem medycyna ludowa. Korę zbiera się w kwietniu, wczesną wiosną, kiedy kora zawiera duże ilości cukrów. Suszy się ją w suszarce lub metodami naturalnymi. W suszarce nie należy przekraczać temperatury 40 stopni Celsjusza, aby kora nie straciła swoich właściwości odżywczych.

Kwiaty kaliny koralowej zbiera się również wiosną. Kalina rozpoczyna kwitnienie w maju, kwiaty sa gotowe do zbioru pod koniec maja i w czerwcu. Z pięknych białych kwiatów rośliny można sporządzić tzw. Kalinówkę, czyli zdrową nalewkę. Z kwiatów można stworzyć także wspaniały, zdrowy syrop. Ma on właściwości przeciwzapalne oraz przeciwgorączkowe. Świetnie smakuje z herbatą. Idealny na długie, zimowe wieczory.

Suszyć można również owoce kaliny. Najlepiej zebrać je po pierwszych przymrozkach. Nie posiadają wtedy tak wielu garbników i można od razu przygotowywać przetwory z owoców, bez potrzeby wcześniejszego przemrażania. Owoce po zebraniu, usuwamy z gałązek. Myjemy dokładnie. Umieszczamy w suszarce. należy pamiętać, aby temperatura nie była zbyt wysoka. Zależy nam na zachowaniu wszystkich składników odżywczych, soli mineralnych, które są w owocach. Wysuszone owoce zamykamy szczelnie w słoikach lub przechowujemy w lnianych woreczkach. Susz owocowy wykorzystujemy do tworzenia naparów, w profilaktyce przeziębień. Wspaniałe podczas wspomagania antybiotykoterapii. Napar z powodzeniem obniża ciśnienie krwi, łagodzi choroby żołądkowe, leczy biegunkę. Susz owocowy może także służyć w kosmetyce. Ze zmielonego suszu można robić maseczki na twarz. Kalina ma duże ilości witamin i soli mineralnych, które mają cudowne działanie na wygląd skóry. Zbliżone wartości odżywcze mają owoce czeremchy. Jest to krzew o bardzo podobnym wyglądzie do kaliny.

 Czy kalina jest trująca?

Czerwone owoce kaliny mogą być trujące, jeżeli zjemy je w dużej ilości, jako surowe, bez uprzedniej obróbki. W stanie surowym zawierają mnóstwo sapominów. Aby owoce były bezpieczne i nadawały się do spożycia, należy przemrozić je przez co najmniej kilkanaście godzin. Zatrucie kaliną zdarza się niezwykle rzadko, w surowym stanie owoce nie są smaczne. Mają cierpki smak. Po spożyciu zbyt dużej ilości surowego owocu mogą wystąpić objawy takie jak:

  • Wymioty.
  • Zawroty głowy.
  • Stan zapalny jelit i żołądka.
  • Problemy z mową.

Kalina może być szkodliwa dla alergików. Pyłki zawarte w roślinie mogą być uczulające i mogą powodować skutki uboczne u osób wrażliwych. Dlatego należy zachować ostrożność i umiar.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.