Kurzajki to problem, z jakim boryka się bardzo wiele osób. Zmiany na skórze dłoni lub stóp często wyglądają nieestetycznie. Jednak, co gorsze – mogą wywoływać także dolegliwości bólowe. Brodawki wirusowe zazwyczaj są oporne na leczenie i mają tendencje do nawracania. Jak je rozpoznać i jak z nimi walczyć?
Kurzajki – co to takiego?
Kurzajki to potoczna nazwa brodawek, które są zmianami skórnymi wywoływanymi przez wirus brodawczaka ludzkiego (HPV). Szacuje się, że nawet 10 procent ludzi na świecie może być nim zarażonych. Wirus HPV ma około 70 różnych podtypów. Tylko część z nich odpowiada za powstawanie zmian na skórze dłoni lub stóp w postaci kurzajek. Inne są związane z zakażeniami przenoszonymi na przykład drogą płciową.
Jak rozpoznać kurzajkę? Czasem nie jest to łatwe, a brodawki bywają mylone z odciskami. Jest jednak kilka cech, które pozwalają je odróżnić. Przede wszystkim odcisk pojawia się zawsze w miejscu długotrwałego ucisku lub tarcia. Na przykład nieodpowiednio dopasowanego obuwia na stopę. Zmiana tego typu jest płaska i gładka, o bladożółtawym zabarwieniu.
Kurzajka pod względem wizualnym jest z kolei zgrubieniem skóry o zrogowaciałej i z reguły lekko poszarpanej powierzchni. Może być w kolorze cielistym, a częściej delikatnie szarawym lub brązowawym. Dla kurzajek charakterystyczne są także występujące często na jej powierzchni czarne lub brązowe kropeczki. To, co wygląda jak nieokreślonego pochodzenia kropki, jest tak naprawdę naczyniami krwionośnymi, które zaopatrują kurzajkę w substancje niezbędne do jej rozwoju.
Kurzajki mogą mieć różną wielkość – od kilku milimetrów do nawet dwóch centymetrów. Występować mogą pojedynczo lub w skupiskach.
Kurzajki – jak można się zarazić?
Kurzajkami niestety bardzo łatwo się zarazić, a do zakażenia dochodzi przez bezpośredni kontakt z wirusem HPV. Może do niego dojść poprzez kontakt z osobą zakażoną, na przykład podczas podania ręki, ale także podczas styczności z przedmiotami używanymi przez osobę zakażoną.
Dlatego też często do zarażenia i rozwoju brodawek na stopach dochodzi w efekcie chodzenia na boso w miejscach publicznych takich jak baseny lub siłownie. Zarazić można się także, używając wspólnego ręcznika lub przymierzając buty osoby zakażonej.
Miejscem podwyższonego ryzyka są także salony kosmetyczne, gdzie wykonuje się zabiegi manicure lub pedicure. Jeżeli narzędzia do nich używane nie są regularnie odkażane, wystarczy jedna osoba będąca nosicielem wirusa HPV, by zarazić kolejne.
Do zarażenia dochodzi w momencie, gdy uszkodzony naskórek na naszych stopach, bądź dłoniach wejdzie w kontakt z osobą lub powierzchnią skażoną wirusem brodawczaka ludzkiego. Do zakażenia wystarczy drobne zranienie lub otarcie skóry, dzięki którym wirus może wniknąć w głąb tkanek.
Gdy już się tam dostanie, powoduje gwałtowne namnażanie się komórek skóry, a ostatecznym efektem jest powstanie na jej powierzchni kurzajki.
Głównym czynnikiem sprzyjającym zakażeniu jest obniżona odporność organizmu. Dlatego też grupą szczególnie narażoną na powstawanie kurzajek są dzieci, u których odporność nie została jeszcze w pełni wykształcona.
O zakażeniu możemy czasem dowiedzieć się ze sporym opóźnieniem, bo od momentu zarażenia wirusem HPV do wystąpienia kurzajek może minąć nawet kilka miesięcy. W tym czasie jesteśmy już jednak nosicielami wirusa brodawczaka ludzkiego i możemy zarażać inne osoby.
Zmiany skórne w postaci kurzajek na stopach na początku są najczęściej mało zauważalne i bezbolesne, ale z czasem mogą powodować dyskomfort i rosnący ból przy chodzeniu.
Kurzajki – leczenie
Gdy zmiany brodawkowe występują pojedynczo lub nie sprawiają jeszcze dolegliwości bólowych, można podjąć próbę wyleczenia ich produktami dostępnymi w aptece bez recepty.
Chodzi przede wszystkim o środki wykazujące działanie keratolityczne, które ułatwiają złuszczanie się naskórka. Leki tego typu najczęściej występują pod postacią maści, żelów lub lakierów do nakładania na skórę. W ich składzie najczęściej można znaleźć różnego rodzaju kwasy – głównie salicylowy lub mlekowy. Ta metoda wymaga jednak czasu.
Lek należy nakładać na chorobowo zmienione miejsca. Najczęściej dwa razy dziennie przez okres co najmniej kilku tygodni, a czasem nawet miesięcy.
Innym popularnym środkiem w walce z kurzajkami jest lapis, nazywany potocznie „diabelskim kamykiem”. Jest to sztyft, zawierający w swoim składzie azotan srebra. W kontakcie ze skórą wykazuje właściwości żrące. Bardzo ważne jest więc, by przy jego stosowaniu, czyli pocieraniu skóry, zrobić to wyłącznie w chorobowo zmienionym miejscu. Żeby nie uszkodzić przy okazji także zdrowego naskórka.
Przy stosowaniu lapisu należy też zachować daleko idące środki ostrożności. Zakładać rękawice, a najlepiej także okulary ochronne, aby uniknąć dostania się azotanu srebra do oczu.
Kurzajki – domowe sposoby leczenia
Od wielu lat najczęściej polecanym sposobem walki z kurzajkami bez użycia specjalistycznych środków jest używanie soku z glistnika jaskółcze ziele. Roślinę tę można znaleźć w Polsce niemal wszędzie. Ma żółte kwiaty i często rośnie na skrajach lasów albo przy drogach. Do leczenia kurzajek używa się soku, który wypływa z łodygi glistnika, gdy się ją złamie. Sok ma pomarańczową barwę, a znajdujące się w nim substancje pomagają w walce z brodawkami. Zmiany na skórze należy smarować sokiem codziennie i robić to tak długo, aż dojdzie do całkowitego wyleczenia. Podobne zastosowanie ma także sok z łodygi mniszka lekarskiego.
Inną popularną metodą domowego leczenia kurzajek jest stosowanie olejku z drzewa herbacianego. W jego składzie znajdują się związki o działaniu antyseptycznym, czyli zwalczającym drobnoustroje. W tym wirusa HPV odpowiedzialnego za powstawanie kurzajek. Brodawkę należy smarować nierozcieńczonym olejkiem z drzewa herbacianego dwa razy dziennie aż do całkowitego wyleczenia.
W walce z kurzajkami przydatny może być także posiadany przez niemal każdego z nas w domu czosnek, który nazywany jest często naturalnym antybiotykiem. Zgnieciony czosnek należy nałożyć na powierzchnię brodawki, a potem całość zakleić plastrem. Po kilku godzinach taki „okład” należy wymienić na nowy. Przy stosowaniu tej metody należy jednak uważać, bo wypływający z czosnku po zgnieceniu sok ma właściwości drażniące i w skrajnych przypadkach może nawet dojść do miejscowego poparzenia skóry.
Kurzajki – jak je usunąć?
Każda kurzajka jest inna i może różnie reagować na konkretne metody leczenia. Część brodawek może zniknąć samoistnie, ale zazwyczaj ten proces przebiega dość długo. Czasem potrzeba do tego kilku tygodni, ale częściej wielu miesięcy lub nawet kilka lat. Dlatego po rozpoznaniu kurzajki należy jak najszybciej podjąć leczenie, bo wirus HPV jest wysoce zaraźliwy, a więc możemy zakazić inne osoby albo rozsiać brodawki w inne miejsca na naszym ciele.
Pierwszym krokiem, jaki należy podjąć, jest szybka wizyta u dermatologa. Oceni on przede wszystkim, czy zmiana występująca na skórze jest na pewno kurzajką. A jeżeli tak będzie, wskaże jakiego typu brodawka występuje na naskórku i jaką metodę leczenia trzeba wdrożyć. Najczęściej stosowanymi sposobami usuwania kurzajek są wymrożenie lub łyżeczkowanie.
Wymrożenie kurzajki jest metodą stosowaną najczęściej w przypadku pojedynczych zmian. Do wymrażania kurzajek używa się ciekłego azotu, a ta metoda jest bardzo skuteczna, ale czasem bywa także bolesna. Skóra w miejscu zabiegu może być podrażniona nawet przez kilkanaście dni.
W aptekach dostępne są także środki medyczne do samodzielnego wymrażania kurzajek, ale są one zdecydowanie mniej skuteczne niż ciekły azot stosowany w gabinecie dermatologicznym.
Drugi z tych zabiegów, czyli łyżeczkowanie, przeprowadzany jest w miejscowym znieczuleniu skóry, a polega na zdrapaniu brodawki z jej powierzchni przy pomocy przystosowanej specjalnie do tego celu jałowej łyżeczki.
Metoda ta z reguły nie sprawia bólu i po przeprowadzeniu zabiegu nie pozostawia blizn. Bardziej drastyczną, ale czasem niezbędną metodą usuwania kurzajek, jest ich wycięcie ze skóry przy użyciu skalpela chirurgicznego.
Rzadziej stosowanymi metodami inwazyjnego usuwanie brodawek są elektrokoagulacja, czyli wypalanie kurzajek prądem oraz laseroterapia, również polegająca na wypaleniu zmiany w skórze, ale przy użyciu skoncentrowanej wiązki światła.