Leukocyty w moczu, w większej ilości niż zakłada norma, to w terminologii medycznej leukocyturia. Obecność białych krwinek w moczu zazwyczaj oznacza zapalenie układu moczowego. Może także wskazywać na schorzenia układu rodnego i narządów jamy brzusznej. Leukocyty inaczej krwinki białe to komórki układu odpornościowego. Mają bardzo ważną funkcję w organizmie. Są odpowiedzialne za niszczenie patogenów, czyli bakterii, wirusów, grzybów.
Leukocyty pochłaniają patogeny. Dodatkowo produkują przeciwciała do walki z nimi. O ich ilości w organizmie decyduje proces chorobowy, gdy ten się pojawia liczba leukocytów, gwałtownie wzrasta. Podwyższony poziom leukocytów w moczu może wskazywać na grypę, ale także na poważną chorobę nerek.
Przebieg badania moczu
Badanie moczu warto przeprowadzać regularnie. Tym bardziej, że jest ono proste i zupełnie bezbolesne. W chwili pobierania moczu do badania pacjent powinien być na czczo, co najmniej 8 godzin po ostatnim lekkostrawnym posiłku.
Mocz należy pobrać do specjalnego plastikowego pojemnika (do nabycia w aptece). Przed pobraniem moczu należy dokładnie umyć i osuszyć czystym ręcznikiem okolice krocza. W pojemniku powinna znaleźć się środkowa porcja moczu (początkową i końcową porcję oddajemy do toalety).
Należy pamiętać, by nie dotykać palcami wnętrza naczynia. Po pobraniu próbkę należy jak najszybciej dostarczyć do laboratorium.
W badaniu moczu ocenianych jest wiele różnych parametrów, między innymi liczba erytrocytów i krwinek białych (leukocytów) w próbce. Ma to duże znaczenie w diagnostyce wielu schorzeń.
Leukocyty — normy poszczególnych grup
Jakie są normy leukocytów w moczu u dorosłego człowieka?
W prawidłowych warunkach liczba krwinek białych w moczu powinna być niewielka. Normy leukocytów są przedstawiane jako:
- Prawidłowy wynik to 0-5 krwinek w polu widzenia w moczu nieodwirowanym lub 0-10 krwinek w moczu odwirowanym.
- W świeżej dawce moczu wynik powinien być poniżej 8-10 krwinek.
- Liczba leukocytów w moczu dobowym powinna być poniżej 2,5-5mln.
Każde odchylenie od podanych wyżej wartości prawidłowych określamy mianem leukocyturii. Natomiast jeśli liczba leukocytów w moczu jest tak duża, że powoduje zmętnienie lub zmianę zabarwienia moczu, stan taki nazywamy ropomoczem.
Jakie są normy leukocytów u dziecka?
U dziecka normy leukocytów wynoszą:
- W moczu odwirowanym – 0 do 10 krwinek białych,
- w świerzo pobranej próbce moczu – od 8 do 10 w 1mm3,
- z kolei w moczu nieodwirowanym – 0 do 5 leukocytów.
Należy jednak pamiętać, że zakres prawidłowych wyników może nieco różnić się w zależności od miejsca, w którym wykonujemy badanie, a także od sprzętu używanego w laboratorium.
Z tego względu warto sprawdzić jakie normy ma dana placówka, w której chcemy wykonać analizę. Gdyby nie wszystkie wyniki mieściły się w przedziale należy je skonsultować z lekarzem.
Leukocyty w moczu dziecka świadczą zazwyczaj o infekcji dróg moczowych. Towarzyszącymi objawami mogą być trudności w oddawaniu moczu, dziwny zapach moczu, gorączka i wymioty.
Normy leukocytów w ciąży
- Dopuszczalna norma leukocytów w ciąży wynosi – od 1 do 5 leukocytów w polu widzenia,
- jeżeli badanie wykaże więcej niż 10 leukocytów w polu widzenia oznacza to stan chorobowy.
Jakie są przyczyny dużej liczby leukocytów?
Przyczyny leukocytów w moczu u dorosłego człowieka:
- nieprawidłowa higiena miejsc intymych,
- cukrzyca,
- otyłość,
- przetrzymywanie moczu, które doprowadza do osłabienia pęcherza,
- ciąża,
- kamica układu moczowego,
- odmiedniczkowe, kłębuszkowe zapalenie nerek,
- nowotwory układu moczowego, zapalenie gruczołu krokowego u mężczyzn.
Przyczyny leukocytów w moczu u dziecka
Na infekcję górnych dróg moczowych choruje 5% dziewczynek i 2% chłopców. Do zakażenia dochodzi zazwyczaj od zewnętrznego ujścia cewki moczowej. Leukocyty w moczu u niemowlaka wynikają często z nieprawidłowej higieny narządów płciowych.
Przyczyny leukocytów w moczu u kobiety ciężarnej
Duża liczba leukocytów w moczu u ciąży wskazuje najczęściej na rozwijający się stan zapalny czy zakażenie. Bardzo często podwyższona liczba leukocytów wiąże się z zapaleniem układu moczowego czy też zwykłś infekcją. Na infekcje układu moczowego w ciąży wpływa rosnąca macica i rosnące w brzuchu mamy dziecko.
Nacisk na pęcherz nie pozwala opróżnić go do końca, przez co w gromadzonym się moczu rozwijają i namnażaja bakterie. Zwiększona ilość leukocytów w moczu może być wywołana:
- zakażeniem układu moczowgo,
- grzybicą pochwy,
- kłębuszkowym zapaleniem nerek,
- białkomoczem,
- zapaleniem pęcherza.
Każda z powyższych chorób jest potencjalnym zagrożeniem dla dziecka, więc nigdy nie wolno bagatelizować złych wyników moczu. Często liczba leukocytów w moczu w ciąży jest jedynym objawem choroby, dlatego łatwo ją przeoczyć. Z wynikami badań należy więc udać się do swojego ginekologa, który z pewnością zaleci badanie szczegółowe moczu (posiew), dzięki któremu dowie się jaki rodzaj zakażenia opanował drogi moczowe.
Objawy leukocytów w moczu
Leukocyty w moczu w ciąży
Podwyższona ilość leukocytów w moczu w ciąży mogą, ale nie muszą towarzyszyć inne objawy. Objawy, które pojawiają się w przypadku podwyższenia leukocytów u moczu, są uzależnione od rodzaju schorzenia, które to podwyższenie spowodowało. W przypadku:
- D=Grzybicy pochwy- kobieta odczuwa także ból i pieczenie podczas oddawania moczu, często potrzebę oddawania moczu, a także oddawanie go w niewielkich ilościach.
- Kłębuszkowego zapalenia nerek kobieta zmaga sie także z krwiomoczem, nadciśnieniem tętniczym, osłabieniem, brakiem apetytu oraz zaburzeniami pracy układu pokarmowego.
Objawy występowania leukocytów w moczu w ciąży mogą się pojawić, ale nie muszą. Wszystko zależy od tego, jaka jest przyczyna wzrostu krwinek białych w moczu. Chorobą bezobjawową jest np. białkomocz, który można wykryć tylko badaniem moczu. Zapalenie dróg moczowych zwykle daje objawy, które z czasem się nasilają. Może pojawić się ból przy oddawaniu moczu, uczucie wiecznie przepełnionego pęcherza, mocz może stać się mętny i zacząć wydzielać nieprzyjemny zapach. Jeśli infekcja dotyczy nerek, pojawi się ból w ich obrębie. Przy odmiedniczkowym zapaleniu nerek dojdą jeszcze takie objawy jak: gorączka, nudności czy wymioty. Jeśli obecność leukocytów w moczu w ciąży ma swoje źródło w grzybicy pochwy, objawami mogą być: świąd, pieczenie pochwy, ból przy stosunku, serkowate upławy.
Leukocyty w moczu u dziecka
Dziecko, u którego występuje nadmiar białych krwinek w moczu, czuje się osłabione. Do najczęściej spotykanych oznak, sugerujących zapalenie pęcherza należą:
- Osłabienine organizmu,
- ból podczas oddawania moczu,
- biegunki i gorączka,
- bóle brzucha.
Zanim udamy się na badanie leukocytów należy zwrócić uwagę na jakość próbek oddawanych do testów. Przed pobraniem moczu, należy dokładnie umyć krocze dziecka.
Leukocyty w moczu u dorosłego
Obecność nadmiernej ilości białych krwinek w moczu może wziąć się z występowania różnych objawów, świadczących o stanie zapalnym dróg moczowych. Należą do nich:
- Dyskomfort,
- pieczenie podczas oddawania moczu,
- parcie na pęcherz i częste wizyty w toalecie,
- gorączka,
- dreszcze,
- ból brzucha lub podbrzusza.
Leukocyty w moczu – leczenie
Aby poziom białych krwinek w moczu wrócił do normy, należy zwalczyć infekcję, która spowodowała ów stan. W tym celu konieczne jest stosowanie zarekomendowanych przez specjalistę leków. Być może niezbędne będzie przyjmowanie antybiotyków, a w ciężkich przypadkach nawet hospitalizacja.
Oprócz tego ważna jest właściwa higiena osobista i dbałość o układ moczowy, w tym codzienne mycie miejsc intymnych ciepłą wodą i delikatnym środkiem do tego przeznaczonym.
Podmywanie powinno mieć właściwy kierunek – od przodu do tyłu, podobnie jak wycieranie ręcznikiem. Do momentu wyleczenia infekcji należy unikać kontaktów seksualnych. Warto zatroszczyć się o odpowiednią dietę i wprowadzić do niej żurawinę oraz sok żurawinowy o niskiej zawartości cukru ‒ wpłynie to korzystnie na stan dróg moczowych. By wzmocnić system odpornościowy warto przyjmować pokarmy bogate w witaminy z grupy B i witaminę C.
Domowe sposoby walki z infekcją
Domowym sposobem, wspomagającym leczenie infekcji, jest picie wody z sodą oczyszczoną. Pomoże to w przywróceniu układowi moczowemu właściwego pH i w likwidacji bakterii wywołujących infekcję. Jednak każdą tego typu kurację należy skonsultować z lekarzem. Jak najszybsze podjęcie terapii leczenia leukocytów w moczu zapobiegnie pogorszeniu się stanu oraz złagodzi przykre dolegliwości związane z chorobą.
Jak interpretować wyniki badania moczu?
Badanie moczu może pomóc w rozpoznaniu choroby nerek oraz dróg moczowych. Obecność glukozy, mocznika, białka czy stwierdzone ketony w moczu, wskazują kłopoty. Z tego względu postanowiliśmy sprawdzić, jak wygląda badanie oraz jakie nieprawidłowości pozwala wykryć.
Wyniki badania moczu należy interpretować pod kątem:
Barwy mocz
Norma: od słomkowej do bursztynowej.
Nieprawidłowości. Wiele pokarmów oraz leków wpływa na zmianę zabarwienia moczu. Odbarwiony mocz może świadczyć o przewlekłej chorobie nerek lub źle kontrolowanej cukrzycy. Ciemny mocz może być dowodem odwodnienia. Czerwone zabarwienie może świadczyć o obecności krwi w moczu.
Przejrzystości
Norma: przejrzysty.
Nieprawidłowości. Mętny mocz może być dowodem obecności ropy (białych krwinek), bakterii, grzybów, kryształków związków chemicznych, śluzu lub zakażenia pasożytniczego.
Ciężaru właściwego
Norma: 1.005-1.030.
Nieprawidłowości. Bardzo wysoki ciężar właściwy może wynikać z dużego zagęszczenia moczu w skutek przyjmowania zbyt małych ilości płynów, ich nadmiernej utraty z organizmu (uporczywe wymioty, nadmierne pocenie się, gorączka,biegunka), utraty z moczem niektórych związków (np. glukozy lub białka). Niskie wartości ciężaru właściwego są dowodem rozrzedzenia moczu wynikającego z nadmiernego przyjmowania płynów, ciężkiej choroby nerek lub stosowania leków moczopędnych.
pH
Norma: 4.6-8.0.
Nieprawidłowości. Niektóre pokarmy (owoce cytrusowe oraz nabiał) oraz leki (np. stosowane w chorobie refluksowej przełyku) mogą wpływać na pH moczu. Wysokie pH (zasadowe) może być skutkiem wymiotów, choroby nerek, niektórych infekcji układu moczowego czy astmy.
Niskie pH (kwaśne) może pojawiać się w wyniku ciężkiej choroby płuc (rozedmy), źle kontrolowanej cukrzycy, ciężkiej biegunki, odwodnienia, głodzenia, nadmiernego przyjmowania alkoholu, spożycia odmrażacza do szyb (zawiera glikol etylenowy)
Białka
Norma: nieobecne w moczu.
Nieprawidłowości. Obecność białka w moczu może wynikać z choroby nerek, infekcji, choroby nowotworowej, nadciśnienia, cukrzycy, tocznia układowego, kłębuszkowego zapalenia nerek, niewydolności serca, białaczki, zatrucia (ołowiem lub rtęcią), stanu przedrzucawkowego (u kobiet w ciąży lub do 6 tygodni po porodzie).
Glukozy
Norma: nieobecna w moczu. Wyjątkiem są kobiety w ciąży, w których dopuszczalne są niewielkie ilości glukozy.
Nieprawidłowości. Dożylne przyjmowanie płynów może powodować obecność glukozy w moczu. Glukoza występuje w moczu również w źle kontrolowanej cukrzycy, chorobach nadnerczy, wątroby lub nerek, przy uszkodzeniu mózgu i w niektórych zatruciach.
Ciał ketonowych (ketonów w moczu)
Norma: nieobecne w moczu.
Nieprawidłowości. Sytuacja, w której stwierdza się ciała ketonowe w moczuokreśla się mianem ketonurii. Obecność ciał ketonowych w moczu (ketony w moczu) może świadczyć o źle kontrolowanej cukrzycy, stosowaniu diety o bardzo niskiej zawartości węglowodanów, głodzeniu lub zaburzeniach odżywiania (np. anoreksji czy bulimii). Ketony w moczu stwierdza się również u alkoholików i w zatruciach alkoholem izopropranolowym. Ciała ketonowe często są wykrywane w moczu osób, które nie przyjmowały pokarmów od co najmniej 18 godzin. Taka sytuacja może się zdarzyć w trakcie choroby, kiedy pacjent nie je przez kilka i dni wymiotuje. Ketony w moczu, ale w niewielkiej ilości (niski poziom), występują natomiast niekiedy u zdrowych kobiet w ciąży.
Analizy mikroskopowej
Norma: W moczu nie stwierdza się czerwonych ani białych krwinek lub stwierdza się ich niewielką liczbę w polu widzenia. Nie stwierdza się obecności bakterii, grzybów, pasożytów, komórek nabłonka. Sporadycznie obserwuje się pojedyncze kryształki.
Interpretacja wyników badań moczu wymaga konsultacji z lekarzem. Umów telekonsultacje onlinie u lekarza rodzinnego. Dowiesz się, co oznaczają twoje wyniki, jakie są leukocyty w moczu normy oraz w jakim kierunku powinieneś wdrożyć leczenie.