Loading...
Jedzenie

Mąka bezglutenowa – rodzaje, właściwości odżywcze, zastosowanie w kuchni

Mąka bezglutynowa

Makarony, naleśniki, pizza, kto nie lubi tych mącznych dań? Możemy je serwować na słodko lub słono, z warzywami lub ulubionymi serami. Składają się one głównie z mąki pszennej, która potocznie nazywana jest mąką białą. Jest uniwersalna i łatwa w użyciu, a wypieki z niej są łatwe w przyrządzeniu. Niestety, jest to bardzo przetworzona mąka, która oprócz kalorii, nie dostarcza naszemu organizmowi nic pożytecznego! Czy istnieje sposób na spożywanie swoich ulubionych potraw, bez użycia mąki pszennej? Na szczęście tak! W poniższym artykule dowiesz się wszystkiego o mąkach bezglutenowych. Stanowią świetny, zdrowszy zamiennik dla białej mąki. Dania z ich wykorzystaniem nadadzą tradycyjnym daniom nowego, unikalnego smaku.

Co to jest gluten?

Biała mąka powstaje w wyniku zmielenia ziaren pszenicy na miałki proszek. Z ziarna usuwana jest zewnętrzna osłonka ziarenka, którą potocznie nazywamy otrębem. Cechuje się ona dużą ilością błonnika pokarmowego i substancji odżywczych. W rezultacie, po usunięciu osłonki, uzyskana mąka pszenna pozbawiona zostaje wszystkich cennych wartości odżywczych. Mąka biała posiada gluten, czyli białko występujące w ziarnach zbóż. To gluten odpowiada za pożądaną przez konsumenta konsystencję ciasta, jego elastyczność i puszystość. Występuje on we wszystkich zbożach: pszenicy, owsie, życie, jęczmieniu oraz dawnych odmianach zbóż. Mąki posiadające gluten najczęściej wykorzystywane są do wypieków, ale i jako zagęstnik do sosów i zup.

Objawy nietolerancji glutenu

Gluten u niektórych może powodować silną alergię pokarmową. Objawia się ona zaparciami, nudnościami i bólem brzucha. Oprócz dolegliwości ze strony układu pokarmowego mogą wystąpić nawet objawy kostno-stawowe i skórne! Wśród nich należy wspomnieć o bólu mięśni, stawów, pokrzywce, wypryskach i opryszczce. Reakcja alergiczna występuje od razu po zjedzeniu potrawy, w której zawarty jest gluten.

Osoby cierpiące na nietolerancję glutenu, zmuszone są do rezygnacji ze spożywania potraw, które go zawierają. Znajdziemy go w ciastach, pieczywie, makaronach, słodyczach i wielu innych. By móc spożywać swoje ulubione potrawy, chorzy zamieniają mąkę pszenną na mąki bezglutenowe. Na rynku jest obecnie ogromny wybór, który pozwala na przygotowanie każdego dania!

Rodzaje maki bezglutynowej
https://pixabay.com

Rodzaje mąki bezglutenowej

Mąka bezglutenowa to zdrowsza alternatywa dla mąki pszennej. W zależności od tego, jaką mąkę wybierzemy, będzie ona różnić się właściwościami i smakiem.

Mąki bezglutenowe można podzielić na dwie kategorie. Są to mąki, które naturalnie nie zawierają glutenu oraz gotowe, oczyszczone mieszanki. Mąki, które nie zawierają naturalnie glutenu to mąka kukurydziana, ryżowa, gryczana, ryżowa, jaglana, konopna, migdałowa, kokosowa. Na półkach sklepowych dostępne są również mieszanki mąk do wypieków na słodko i słono lub uniwersalne. Ponadto, możliwe jest kupienie mąki, która naturalnie posiada gluten, lecz została z niego oczyszczona. Najczęściej spotykana jest mąka owsiana bezglutenowa.

Samodzielne przygotowanie mąki bezglutenowej

Ciekawostką jest to, że wiele mąk jesteśmy w stanie zrobić samodzielnie w domu. Wystarczy drobno zmielić surowiec, z jakiego pochodzi dana mąka. Na przykład, kaszę jaglaną możemy umieścić w kielichu blendera i bardzo dokładnie zmielić na proszek. Taka mąka nie będzie różnić się właściwościami ani smakiem od mąki kupionej w sklepie.

Gotową mieszankę również możemy przygotować samemu, wedle własnego smaku i potrzeb. Należy ulubione mąki bezglutenowe połączyć ze sobą i używać analogicznie do mąki pszennej. Jeżeli jesteśmy na początku drogi z gotowaniem bez glutenu, warto w swojej kuchni posiadać parę rodzajów mąki.

Zastosowanie mąki bezglutenowej w kuchni

Zanim wybierzemy bezglutenową mąkę, musimy zapoznać się z jej właściwościami i przeznaczeniem. Mąki bez glutenu będą na ogół mniej elastyczne i sprężyste. Niektóre nie są polecane do używania solo, a tylko jako dodatek do innej mąki. Korzystając natomiast z odpowiedniego przepisu i proporcji, można ugotować z ich pomocą praktycznie wszystkie potrawy.

Charakterystyka najpopularniejszych mąk bezglutenowych

  • Mąka kukurydziana – posiada żółty kolor. Dedykowana do przyrządzenia placków tortilla, do panierowania, zagęszczania, pieczenia i robienia makaronów. Posiada dużą ilość witamin z grupy B, żelazo, cynk i magnez. To skarbnica karotenoidów, które hamują działanie wolnych rodników, a selen zapobiega szybkiemu starzeniu się skóry. Wypieki z mąki kukurydzianej są lekkie. Łączy się z łatwością z innymi mąkami bezglutenowymi.
  • Mąka ryżowa – powstaje w wyniku zmielenia ziaren ryżu. Można spotkać zarówno mąkę z białego ryżu, jak i pełnoziarnistą. Poprawia ona funkcjonowanie układu odpornościowego, nerwowego i wpływa pozytywnie na pracę serca. Ma małe właściwości klejące, zatem poleca się jej używanie np. ze skrobią ziemniaczaną. Samodzielnie może być używana do lekkich wypieków takich jak naleśniki czy racuszki.
  • Mąka owsiana – owies posiada gluten, natomiast dostępna jest mąka owsiana bezglutenowa. Jest ona najbardziej zbliżona do mąki pszennej. Najbardziej uniwersalna ze wszystkich mąk bezglutenowych, więc zastosowanie znajdzie w każdej kuchni. Posiada dużą ilość błonnika, więc jest szczególnie polecana osobom na dietach odchudzających. Ponadto jest bogata w selen, cynk, magnez, wapń oraz miedź.
  • Mąka kokosowa – pozyskiwana z miąższu kokosa. To produkt uboczny powstały na drodze wytwarzania mleczka kokosowego oraz oleju. Charakteryzuje się pięknym zapachem kokosa, natomiast jej smak jest delikatny i nieprzytłaczający. Na tle innych mąk bezglutenowych wyróżnia się dużą zawartością zdrowych kwasów tłuszczowych. Idealnie sprawdzi się do przygotowania śniadaniowych placuszków lub jako dodatek do koktajli. Nie jest elastyczna, więc najlepiej używać ją z innymi mąkami, np. owsianą.
  • Mąka jaglana – również niezwykle uniwersalna mąka. Z powodzeniem zastępuje białą mąkę pszenną. Sprawdzi się do słodkich wypieków, ale i pierogów oraz makaronów. Posiada dużą ilość witaminy B oraz cennego błonnika. Działa odkwaszająco na organizm.

Jakie jeszcze są rodzaje mąk bezglutenowych?

  • Mąka kasztanowa – otrzymywana ze zmielonych kasztanów jadalnych. Ma charakterystyczny, bardzo przyjemny smak więc może być urozmaiceniem każdej tradycyjnej potrawy. Jest bardzo plastyczna, dzięki czemu jest jedną z częściej używancych mąk przez osoby z nietolerancją glutenu. Zawiera witaminy A,C,E i witaminy z grupy B oraz kwas foliowy, polecany ciężarnym.
  • Mąka gryczana – ma charakterystyczny wyrazisty smak. Posiada sporą ilość białka, więc szczególnie polecana jest osobom aktywnym fizycznie i unikającym mięsa. Jej spożycie obniża poziom cholesterolu i ciśnienie krwi. Może być spożywana przez osoby z insulinoopornością, gdyż ma niski indeks glikemiczny. Doskonale spisuje się przy pieczeniu chleba, pierogów i ciast.
  • Mąka migdałowa – jest mąką o niskim stopniu przetworzenia. Znalazła szerokie zastosowanie wśród osób na diecie ketogenicznej, bo nie zawiera węglowodanów. Bogata jest w roślinne białka oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Posiada delikatny, słodki aromat orzechów. Z powodzeniem może być wykorzystana przy panierowaniu mięs, do słodkich wypieków lub jako zagęstnik.
  • Mąka konopna – składa się z ziaren konopnych. Ich cechą jest orzechowy smak i aromat. To rewelacyjne źródło białka i błonnika pokarmowego, który wspomaga perystaltykę jelit. Jej dodatek do wypieku sprawia, że ciasto jest bardziej miękkie.
  • Mąka teff – jej główne zastosowanie to zagęstnik do sosów i zup. Bogata jest w żelazo, więc z powodzeniem może być używana przez anemików. Dzięki zdolności zatrzymywania wody pomaga zachowywać świeżość potraw i jędrność wypieków.
  • Mąka z ciecierzycy – samodzielnie nie nadaje się do wykorzystania przy produkcji tradycyjnych potraw. Jednak zastosowana jako dodatek do innych mąk, nadaje im bardzo przyjemnego smaku. Zmniejsza stany zapalne jelit oraz zapobiega gwałtownym skokom cukru we krwi.
  • Mąka z sorgo – mąka sprawdzająca się idealnie jako dodatek do zagęszczania zup, sosów i potraw mięsnych. Z powodzeniem może być używana do wypiekania bułek i chleba bezglutenowego. Charakteryzuje się neutralnym smakiem, z lekko słodkawym posmakiem.

Jak widać, ilość bezglutenowych mąk jest naprawdę duża. Dzięki temu nawet najbardziej wymagające podniebienia są w stanie zostać zaspokojone.

Uzywanie maki bezglutynowej w potrawach
https://www.pexels.com/

Wartości odżywcze mąk bezglutenowych

Mąki bezglutenowe różnią się między sobą zawartością poszczególnych składników odżywczych. Jedne z nich będą posiadały większą ilość białka. Inne z kolei będą cechować się minimalną ilością węglowodanów. Ilość kalorii w mąkach bezglutenowych oscyluje w okolicach 350-500 kalorii w przeliczeniu na 100 gramów produktu.

Najwięcej kalorii będzie posiadała mąka kokosowa, migdałowa i mąka z orzechów arachidowych. Wynika to z faktu, że zawierają dużą ilość tłuszczu. Oczywiście trzeba pamiętać, że każda mąka użyta w odpowiedniej ilości nie wpłynie na wzrost kilogramów na wadze. Wszystkie są polecane do przygotowywania dietetycznych posiłków, które z powodzeniem mogą pomóc w procesie odchudzania.

Bezglutenowa mąka na pizzę bio, czy taka istnieje?

Jeszcze parę lat temu, osoby ze stwierdzoną nietolerancją glutenu mogły pomarzyć o niektórych daniach. Obecnie sami możemy przygotowywać wartościowe posiłki bezglutenowe dzięki bogatej ofercie sklepów stacjonarnych i internetowych. Dodatkowo, w wielu restauracjach jesteśmy w stanie zamówić bezglutenową potrawę, która nie będzie odbiegała jakością ani smakiem od glutenowego odpowiednika. Nawet wybierając się do pizzerii, możemy zamówić pizzę, której podstawą jest włoska bezglutenowa mąka.

Najlepszą mąką na pizzę jest mąka typu 0, która jest bardzo lekka i miałka. Aby mąka na pizzę była odpowiednia dla osoby chorej na celiakię, musi mieć odpowiedni skład. Włoskie bezglutenowe mąki składają się ze skrobi ryżowej, kukurydzianej i kukurydzianej. Ponadto, ich fundamentem jest mąka pszenna, ale pozbawiona glutenu. Wybierając mąkę bezglutenową ekologiczną, mamy pewność najwyższej jakości produktu. Chociaż cena może być trochę wyższa, w jej składzie pojawiają się tylko składniki z certyfikowanych upraw. Mąki bezglutenowe bio są pozbawione wszelkich ulepszaczy i wypełniaczy, które w przypadku produkcji mąki są naprawdę zbędne.

Gdzie kupić dobrą mąkę bezglutenową bio?

Aby mąka posiadała jak najwyższą jakość, musimy pozyskać ją ze sprawdzonego źródła. Obecnie w każdym większym markecie znajdziemy alejki dedykowane produktom bezglutenowym. To tam powinniśmy spotkać większość bezglutenowych mąk, które mogą okazać się nam przydatne w kuchni. Jeżeli chcemy zaoszczędzić parę złotych, warto zakupy poczynić w internecie. W sklepach internetowych ceny są zazwyczaj niższe, a asortyment znacznie bogatszy. Bez problemu dostaniemy mąki do wypieków chleba 1kg. Pozwolą one upiec świeże pieczywo o każdej porze dnia.

Warto rozejrzeć się również w sklepach z ekologiczną żywnością w swoim mieście. Właściciele często zaopatrują swoje sklepy w regionalne produkty od lokalnych dostawców. Dodatkowo jesteśmy w stanie nabyć oryginalne produkty zza granicy, takie jak włoska bezglutenowa mąka do pizzy lub mąka do makaronów. Sklepy ekologiczne oprócz wielu rodzajów mąk, zaopatrzone są w napoje, wina, płatki i inne fantastyczne, zdrowe produkty. Dla porównania 1kg mąki ekologicznej ryżowej kosztuje około 15 zł, natomiast zwykłej, niecertyfikowanej 11 zł. 500g mąki jaglanej bio to wydatek rzędu 8 zł, zaś bez certyfikatu 5 zł. Sklepy oferują zazwyczaj opakowania mniejsze, 500g, jak i 1kg i większe.

Ciasta z mąki bezglutynowej
https://www.pexels.com/

Podsumowanie

Jak widać, dieta wykluczająca gluten nie musi być nudna i pozbawiona ulubionych dań. Co ciekawe, coraz więcej ludzi wybiera ten sposób żywienia z własnej woli. Głównym powodem jest zadbanie o swoje zdrowie i chęć ograniczenia przetworzonej białej mąki. Pszenica jest dodawana do wielu produktów, w których jest zbędna i nie odgrywa żadnej znaczącej roli! Jest tania, więc producenci zastępują nią droższe składniki w swoich produktach. Aby nie dać się oszukać, należy dokładnie czytać składy i wybierać produkty, które mają jak najkrótsze. Z mąki bezglutenowej jesteśmy w stanie przygotować każdą mączną potrawę. Wystarczy bawić się w kuchni smakami i nie bać się eksperymentów.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.