Morfologia kwi obwodowej jest najpopularniejszym badaniem wykonywanym z krwi. Można się z niego bardzo dużo dowiedzieć o swoim stanie zdrowia. Dzięki morfologii można diagnozować choroby i stany zapalne w organizmie, a także do monitorowania postępów leczenia chorób. Najczęściej wykonuje się ją u osób z podejrzeniem anemii. Może również pomóc w ustaleniu, czy jesteśmy odwodnieni, co jest powszechne u osób z ciężką biegunką i wymiotami. Morfologia krwi obwodowej pozwala ocenić ogólny stan narządów krwiotwórczych i całego ciała. W procesie określania morfologii krwi obwodowej oceniane są nie tylko komórki, które ją tworzą, ale także różne formacje patologiczne, pojawiające się w składzie krwi.
Co to jest MCH i MCHC w morfologii?
Oprócz znanych większości populacji parametrów morfologii, takich jak liczba krwinek czerwonych RBC czy leukocytów WBC, określa się inne wartości, na przykład. MCH czyli średnią masę hemoglobiny w krwince czerwonej.
Hemoglobina zawarta w erytrocycie, odpowiedzialna jest za transport tlenu w całym organizmie. Kiedy poziom hemoglobiny jest niski, możemy cierpieć na anemię lub mieć niedobór żelaza czy witaminy B12.
Co to jest MCH?
Wysoki poziom MCH może wskazywać na anemię lub inny stan, który wpływa na zdolność organizmu do wytwarzania czerwonych krwinek. Każdy erytrocyt zawiera hemoglobinę — barwnik posiadający żelazo, który jest odpowiedzialny za wiązanie tlenu. Dlatego analizując poziom hemoglobiny we krwi, możemy określić, jak dobrze tlen jest transportowany w organizmie.
Ze względu na masę hemoglobiny w krwince, możemy je podzielić na te o prawidłowej wartości MCH, czyli normochromiczne oraz te o podwyższonej lub obniżonej wartości MCH. Czerwone krwinki normochromiczne (RBC) nazywane są erytrocytami lub czerwonymi krwinkami. Komórki stają się ciemniejsze, gdy następuje wzrost zawartości hemoglobiny. Do tej grupy należą erytrocyty polichromatofilowe, które również uważa się za normalne, a także erytrocyty hipochromiczne (MCH 26 i mniej). Komórki hipochromiczne najczęściej obserwuje się przy anemii z niedoboru żelaza.
Źródło: Freepik.com
Czerwone krwinki (erytrocyty) są najliczniejszym typem komórek we krwi i odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu homeostazy i zdrowia. Są to małe, dwuwklęsłe dyski, które ze względu na obecność hemoglobiny (Hb) pełnią rolę nośników tlenu i dwutlenku węgla. Odchylenia MCH od normy wskazują na nieprawidłowości w erytrocytach. Czerwone krwinki mają średnicę około 7 μm, żywotność 120 dni i krążą w obwodowym przepływie krwi z szybkością około 1 miliona komórek na sekundę. Liczba czerwonych krwinek lub liczba erytrocytów to całkowita liczba czerwonych krwinek (RBC) w objętości krwi. Jest to miara zdolności krwi do przenoszenia tlenu i ważna część pełnej morfologii krwi (CBC).
Jak obliczana jest wartość MCH?
Wartość MCH jest obliczana na podstawie średniego stężenia hemoglobiny w krwince (MCH) i liczby czerwonych krwinek. Na poziom MCH nie ma wpływu wielkość RBC, ale ma na niego wpływ zawartość hemoglobiny. Ogólnie rzecz biorąc, jeśli MCH jest wysoki, oznacza to, że mamy za dużo czerwonych krwinek, ze zbyt dużą ilością hemoglobiny. Jeśli MCH jest niski, oznacza to, że jest za mało czerwonych krwinek i hemoglobiny.
Liczba RBC i MCV są normalne u większości osób z anemią. Jednakże, jeśliwystępujee niedokrwistość z niedoboru żelaza, liczba RBC i MCV będą zwykle niskie. Ilość tlenu, która może być przenoszona przez organizm, zależy od ilości hemoglobiny obecnej w każdej krwince czerwonej (RBC). Dlatego niski poziom MCHC może wskazywać na problem ze zdolnością organizmu do przenoszenia tlenu. Niskie wartości MCH można również zaobserwować w niektórych typach niedokrwistości, takich jak niedokrwistość syderoblastyczna lub talasemia mniejsza. Niski poziom może również wskazywać na niedobór witaminy B12 lub kwasu foliowego w diecie.
Kiedy wykonuje się badanie MCH?
Badanie MCH jest zwykle wykonywane jako część pełnej morfologii krwi (CBC). CBC mierzy poziom czerwonych krwinek, białych krwinek i płytek krwi w organizmie. Mierzy również poziom hemoglobiny, hematokrytu, MCV i MCH. Wartości MCH są następnie porównywane z wartością MCV w celu określenia, czy są wysokie czy niskie.
Testy MCH można wykonać w następujących sytuacjach:
Pełna morfologia krwi obwodowej, która ujawnia zmniejszenie objętości krwinek czerwonych (MCV) wskazuje na anemię mikrocytarną. Widać to w niedokrwistości z niedoboru żelaza i anemii spowodowanej przewlekłą chorobą. Wzrost objętości krwinek czerwonych (MCV) wskazuje na anemię makrocytową. Widać to w przypadku przewlekłego alkoholizmu i niedokrwistości złośliwej.
Badanie MCH wykonuje się również w przypadku podejrzenia nieprawidłowości krwinek czerwonych, takich jak sferocytoza czy talasemia.
Znaczenie sferocytozy oraz talasemia
Anemia to stan, w którym organizmowi brakuje wystarczającej ilości zdrowych czerwonych krwinek. Czerwone krwinki dostarczają tlen do tkanek organizmu. Istnieje wiele rodzajów anemii. Dwie z nich to sferocytoza i talasemia.
Sferocytoza to grupa chorób dziedzicznych, w których czerwone krwinki (erytrocyty) mają kształt kulisty, podczas gdy ich normalny kształt powinien być wklęsły (dwuwklęsły). Nieprawidłowy kształt czerwonych krwinek powoduje ich zniszczenie w śledzionie i rozwój anemii. Ta choroba może objawiać się od dzieciństwa do dorosłości. Anemia powoduje zmęczenie, bladość skóry, zawroty głowy i żółtaczkę. Choroba ta jest spowodowana mutacjami w genach kodujących białka błonowe w czerwonych krwinkach. Białka te decydują o budowie i funkcjonowaniu czerwonych krwinek. W wyniku mutacji białka te ulegają uszkodzeniu, w wyniku czego błony czerwonych krwinek stają się kruche i pękają pod naciskiem.
Talasemie to grupa chorób dziedzicznych charakteryzujących się zmniejszoną lub brakiem produkcji hemoglobiny – białka w czerwonych krwinkach, które przenosi tlen w organizmie. Jeśli w organizmie nie ma wystarczającej ilości hemoglobiny, pojawia się anemia. Ta choroba może objawiać się w każdym wieku. Talasemia występuje, gdy w tych informacjach występuje błąd. Błąd może mieć wpływ na ilość wyprodukowanej hemoglobiny lub jej działanie. Prowadzi to do mniejszej liczby i/lub nieprawidłowych czerwonych krwinek, co może skutkować anemią, łagodną lub ciężką. Ten rodzaj zmiany genetycznej (mutacji) zachodzi spontanicznie, gdy gen sam mutuje podczas podziału komórki. Mutacja może nastąpić przed urodzeniem i zostać odziedziczona od jednego lub obojga rodziców. Lub może się to zdarzyć po urodzeniu jako zdarzenie losowe, bez dziedziczenia po rodzicu.
Niedokrwistość makrocytowa jest najczęstszym rodzajem anemii. Wynika to z braku czerwonych krwinek lub hemoglobiny we krwi. Może to być spowodowane niedoborem żelaza, kwasu foliowego lub witaminy B12. Niedokrwistość makrocytowa rozwija się wraz z niedoborem witaminy B12 lub kwasu foliowego. Podstawą rozwoju anemii makrocytowej jest naruszenie erytropoezy i hematopoezy, co prowadzi do powstania erytrocytów o zwiększonej objętości i zmniejszonej liczbie. Do rozwoju anemii makrocytowej przyczyniają się następujące czynniki:
Do rozwoju anemii makrocytowej przyczyniają się następujące czynniki:
niedobór witaminy B12,
niedobór kwasu foliowego,
alkoholizm,
ciąża,
choroba tarczycy,
choroba wątroby,
nowotwory.
Co oznacza obniżone MCH w morfologii?
Źródło: Freepik.com
MCH (średnia hemoglobina krwinka) to średnia ilość hemoglobiny w danej krwince czerwonej. Normalny zakres MCH to 27 do 31 pikogramów hemoglobiny na krwinkę czerwoną. Hemoglobina to białko zawierające żelazo, które przenosi tlen we krwi. Poziom MCH w morfologii zależy od wielkości i liczby czerwonych krwinek zawierających hemoglobinę. Nie zależy to jednak od całkowitej liczby czerwonych krwinek. Niskie wartości MCH stwierdza się u pacjentów z niskim poziomem żelaza (niedokrwistość z niedoboru żelaza). Prowadzi to do braku hemoglobiny i mniejszych niż normalne krwinek czerwonych (mikrocytoza).
Niektórzy pacjenci z rakiem szpiku kostnego lub poddawani chemioterapii, mają nieprawidłowy kształt czerwonych krwinek (znanych jako poikilocyty). Może to również prowadzić do niskiego poziomu MCH. Najlepszym sposobem ustalenia, co powoduje spadek MCH, jest wizyta u lekarza w celu dalszej oceny i badań.
Mch w morfologii – jakie są normy?
Średni poziom hemoglobiny w krwinkach czerwonych (MCH) jest miarą tego, ile hemoglobiny znajduje się w każdej czerwonej krwince. Poziomy MCH można zmierzyć w ramach badania morfologii krwi (CBC). Niski poziom MCH jest często nazywany niedokrwistością hipokromiczną lub niedokrwistością mikrocytową. Ważne jest, aby zrozumieć różnicę między MCV, MCH i MCHC, aby uzyskać pełny obraz swojego zdrowia.
Normalne wartości dla MCH i MCHC:
MCH: 27 do 31 pikogramów na komórkę (pg).
MCHC: 32 do 36 gramów na decylitr (g/dl) lub 320 do 360 gramów na litr (g/l).
Główna różnica między MCH i MCHC polega na tym, że MCHC analizuje ilość hemoglobiny w stosunku do wielkości czerwonych krwinek. MCH analizuje ilość hemoglobiny, która jest obecna w czerwonych krwinkach, niezależnie od ich wielkości.
Nowoczesny sprzęt diagnostyczny
Analizatory hematologiczne smart są ważnym narzędziem w diagnostyce chorób hematologicznych, takich jak anemia czy białaczka. Jednak tradycyjne analizatory są drogie i wymagają przeszkolonego personelu do ich obsługi. Wymagają również regularnej konserwacji i uzupełniania kosztownych odczynników. Naukowcy korzystający z dofinansowania UE opracowali analizator, który jest łatwy w obsłudze, nie wymaga konserwacji ani dodatkowych odczynników. Może być także używany do pełnej morfologii krwi. System składa się z mikroprzepływowego chipa i specjalnej kamery, które razem wykonują pełną morfologię krwi (CBC) w czasie krótszym niż 6 minut. Wystarczy kropla krwi włośniczkowej. Takie podejście można zastosować w wielu zastosowaniach medycznych, takich jak monitorowanie pacjentów i opieka podstawowa.
Morfologia krwi obwodowej
Chociaż morfologia krwi obwodowej jest stosowana od wielu lat w praktyce klinicznej, nadal istnieją kwestie wymagające wyjaśnienia i dalszych badań. Przeprowadzono wiele badań w celu opracowania nowych parametrów, w oparciu o konwencjonalne dane hematologiczne. Trudno jednak zastosować te parametry, ponieważ wymagają one wielu analizatorów hematologicznych, które nie są powszechnie dostępne.
Pełna morfologia krwi (CBC) jest jednym z najczęściej zlecanych badań w medycynie klinicznej i nadal stanowi podstawę podejmowania decyzji diagnostycznych, prognostycznych i terapeutycznych. Dostępnych jest wiele automatycznych i ręcznych metod badania hematologicznego, które umożliwiają wykonanie pełnej morfologii krwi. Zautomatyzowane analizatory są w stanie szybko przetwarzać dużą liczbę próbek, ale nie są idealne do badania rzadkich lub nieprawidłowych komórek. Metody ręczne są lepsze do analizy rzadkich lub nieprawidłowych komórek.
