Owrzodzenie jamy ustnej u dziecka występuje bardzo często. Wynika to głównie z faktu, iż młody organizm dopiero nabywa odporność, co czyni go bardziej podatnym na wpływ szkodliwych czynników. Owrzodzenia sprawiają maluchom spory dyskomfort, utrudniają jedzenie, a czasem nawet mówienie. Z tego powodu dziecko ma gorsze samopoczucie, może być nerwowe i rozdrażnione. Skąd się biorą owrzodzenia? Jak je rozpoznać i czym leczyć?
Owrzodzenie jamy ustnej u dziecka – jak wygląda?
Owrzodzenie jamy ustnej u dziecka ma najczęściej postać afty. W zależności od tego, jak bardzo głęboka jest ranka, możemy mówić o owrzodzeniu lub nadżerce. Zmiany te pokryte są białym nalotem i otoczone czerwoną obwódką.
Choć afty same w sobie nie są groźne, sprawiają jednak dziecku duży dyskomfort, głównie ze względu na towarzyszący im ból. Szczególną uwagę powinna wzbudzić tendencja do nawracających aft, tzw. nawracające aftowe zapalenie jamy ustnej (RAS) – zwykle wskazuje na niższą odporność i może sygnalizować choroby ogólnoustrojowe. Najczęściej pojawia się po raz pierwszy w okresie dzieciństwa lub na etapie dojrzewania, najczęściej między 10. A 19 rokiem życia. Wystąpienie pierwszego epizodu przed ukończeniem 5. roku życia może być związane z cięższym przebiegiem RAS.
Owrzodzenie jamy ustnej u dziecka – co je wywołuje? Przyczyny
Afty u dzieci mogą rozwijać się pod wpływem różnych czynników. Najczęstsze z nich to kontakt z bakteriami lub wirusami.
Jako inne przyczyny afty u dziecka (zwłaszcza przy RAS) podaje się:
- niską odporność organizmu,
- czynniki genetyczne,
- niedobory, zwłaszcza: witaminy B12, B6 oraz kwasu foliowego lub żelaza;
- stres – przewlekły lub spowodowany jednorazową sytuacją, np. egzaminem w szkole;
- urazy mechaniczne w obrębie jamy ustnej spowodowane np. zbyt intensywnym szczotkowaniem zębów czy źle dopasowanym aparatem ortodontycznym;
- alergie i nietolerancje pokarmowe.
Owrzodzenie jamy ustnej u dziecka może sygnalizować również chorobę ogólnoustrojową, zwłaszcza, jeśli występuje tendencja do nawrotów. RAS może wskazywać m.in. na celiakię, chorobę Leśniowskiego-Crohna, zapalenie jelit czy HIV.
Owrzodzenie jamy ustnej u dziecka – jak zdiagnozować?
Jednorazowe wystąpienie afty nie powinno być powodem do zmartwień. Jednak w sytuacji, gdy owrzodzenia pojawiają się kilka razy w roku, należy skonsultować je z lekarzem.
Przede wszystkim, RAS może być wynikiem chorób ogólnoustrojowych. Dlatego też specjalista na podstawie wywiadu i badań dodatkowych potwierdza lub wyklucza obecność innych schorzeń. Lekarz przeprowadza szczegółowy wywiad, w którym uwzględnia:
- cechy indywidualne dziecka (m.in. wiek),
- rodzaj i wielkość nadżerek,
- Wywiad rodzinny.
W przypadku, gdy RAS ma ciężki lub uporczywy przebieg zaleca się badanie krwi, sprawdzające poziom witamin i minerałów.
Preparat na afty u dzieci – co wybrać? Jak leczyć?
Leczenie aft u dzieci, zwłaszcza w przebiegu RAS, ma charakter objawowy – polega na łagodzeniu owrzodzeń. Pomocne jest znalezienie przyczyn aft i w miarę możliwości ich wyeliminowanie. Choć nadżerki znikają samoistnie w ciągu 5 do 10 dni, to sprawiają maluchowi dużo bólu i pogarszają jego samopoczucie. Dlatego też w leczeniu stosuje się leki doraźne, takie jak Sachol dla dzieci.
Jest to wyrób medyczny, zawierający m.in.:
- wyciąg z róży damasceńskiej,
- kwas hialuronowy,
- pantenol.
Róża damasceńska znana jest z właściwości wspomagających gojenie uszkodzeń skóry i błon śluzowych, dodatkowo działa przeciwzapalnie i łagodzi ból.
Kwas hialuronowy także korzystnie wpływa na procesy gojenia – głównie za sprawą zdolność wiązania wody. Dzięki temu regeneracja nabłonka zachodzi szybciej.
Trzecim kluczowym składnikiem jest pantenol – ma on właściwości sprzyjające szybszej odbudowie nabłonka, co również wpływa na tempo gojenia owrzodzeń.
Żel na afty dla dzieci nie zawiera parabenów, cukru i alkoholu, dzięki czemu zapewnia bezpieczeństwo maluchom i nie wywołuje żadnych podrażnień. Połączenie 3 składników aktywnych sprawia, że preparat pomaga złagodzić ból towarzyszący afcie, przyspiesza jej gojenie oraz zmniejsza ryzyko nawrotów. W ten sposób zapewnia ulgę i ukojenie maluchom zmagającym się z bolesną nadżerką.