Według najnowszej pracy naukowej, przedstawionej w czasopiśmie naukowym Nature Scientific Reports, ćwiczenia fizyczne mają tak samo pobudzający wpływ na pamięć roboczą jak kofeina. Badania porównały efekty ćwiczeń fizycznych i kofeiny na pamięć roboczą i na objawy odstawienia kofeiny, czego, zgodnie z wiedzą naukowców, nikt do tej pory nie badał. To właśnie efekty uboczne tej substancji skłoniły zespół z Western University w Ontario do przeprowadzenia nowego eksperymentu.
Zdrowa koncentracja
To, że ćwiczenia fizyczne wpływają pozytywnie na zdrowie, to wiedza powszechnie znana. Wiele badań przeprowadzono, by to potwierdzić, a także sprawdzić ich działanie na poprawę jakości życia, odporności, nastroju czy wreszcie zdolności intelektualnych. Dlaczego więc wciąż zdarza nam się sięgnąć po filiżankę zamiast po prostu się poruszać?
Harry Prapavessis – dyrektor Laboratorium Psychologii Ćwiczeń i Zdrowia na Western University w Ontario w Kanadzie i jego doktoranci postanowili porównać, jak na funkcje poznawcze wpływa kofeina i ćwiczenia fizyczne.
Minusy małej czarnej
Kofeina, mimo pewnych korzyści z jej stosowania, ma też efekty uboczne. Oprócz lęku, drżenia i ryzyka syndromu odstawienia, u wrażliwszych osób mogą pojawić się poważniejsze objawy:
- Bezsenność,
- rozstrój żołądka,
- niepokój,
- bóle głowy,
- drżenie mięśni,
- podwyższone tętno.
Rezygnacja z codziennej dawki małej czarnej też nie jest tak prosta, jak by się wydawało. Grozi to przykrymi konsekwencjami, takimi jak:
- nudności,
- zmęczenie,
- brak energii,
- spadek nastroju,
- osłabienie funkcji poznawczych.
Czym jest pamięć robocza?
Pamięć robocza jest kluczem do naszej zdolności działania jako człowiek myślący. Pomaga w procesie uczenia się i umożliwia przechowywanie informacji, takich jak numery telefonów lub lista zakupów, w krótkim okresie. Używką najczęściej stosowaną by poprawić funkcje poznawcze i nastrój jest właśnie kofeina.
Przebieg eksperymentu
Przy badaniu pamięci roboczej, zespół posłużył się testem przypominającym grę karcianą: chodzi o to, by wskazać obiekt powtarzający się w sekwencji do trzech pozycji wstecz. Liczba „3” została wybrana nie bez powodu: wykazano, że ten sposób jest najbardziej wymagający poznawczo, a jednocześnie najbardziej wrażliwy na działanie substancji psychoaktywnych.
Im więcej obiektów, do których badani musieli powrócić, tym wyraźniej widać, jak funkcjonuje ich pamięć robocza. Uczestników podzielono na dwie grupy: tych pod wpływem kofeiny i jej pozbawionych. W pierwszej części badania obie grupy wykonywały testy przed i po wysiłku fizycznym i podaniu kofeiny.
W drugiej części zaś, dotyczącej pozbawienia kofeiny, amatorzy kawy wykonywali te same testy po 12 godzinach bez ulubionej używki. W ramach ćwiczeń fizycznych badani maszerowali na bieżni o zmiennym nachyleniu (2,5 minuty marszu rozgrzewkowego, 15 minut marszu o umiarkowanej intensywności i 2,5 minuty marszu relaksacyjnego). Kofeina zaś podawana była w formie proszku, a nie, jak można by przypuszczać, w filiżance.
Wnioski, czyli co zrobić, kiedy nie możesz pić kawy
Badania wykazały, że tak kofeina, jak i ćwiczenia mają podobny efekt. Dwadzieścia minut ćwiczeń aerobowych poprawiało pamięć roboczą w taki sam sposób jak dawka kofeiny. Przy czym ćwiczenia przynosiły także ulgę w „głodzie kofeinowym”. Biorąc pod uwagę zarówno skutki picia kawy, jak i odstawienia kofeiny, wyniki badań niosą pewną nadzieję.
Źródło:
