Wiele matek nie wyobraża sobie porodu bez wizyty w szpitalu. Są jednak takie kobiety, które zdecydowanie wolą, aby ich dzieci urodziły się w domu. Historia pokazuje, że poród domowy jest możliwy. Jak to wygląda w dzisiejszych czasach? Jakie są wady i zalety takiego rozwiązania? Czy są przeciwwskazania do porodu domowego? Jak on przebiega? Wszystkie odpowiedzi można znaleźć poniżej.
Poród na przełomie wieków
W ubiegłych wiekach kobiety swoje dzieci rodziły wyłącznie w domu. Lekarze nie brali udziału w porodzie, ponieważ uważali ten stan za całkowicie naturalny. Jedynie kobiety z wyższych sfer mogły liczyć na obecność lekarza, który i tak osobiście nie odbierał porodu. Zamiast niego robiła to akuszerka.
Wszystko zaczęło się zmieniać dopiero w połowie XVII wieku. Pierwsza zmiana dotyczyła przede wszystkim pozycji, w której matka miała rodzić. Wcześniej poród następował w pozycji pionowej. Natomiast później lekarze uznali, że kobieta powinna sprowadzać dziecko na świat w pozycji poziomej. Nie chodziło wyłącznie o wygodę ciężarnej, ale także ułatwienie obserwacji i wykonania pomiarów. Dopiero w późniejszym czasie kobieta mogła rodzić swoje dzieci w szpitalu.
W Polsce w połowie 50 lat XX wieku wszedł nakaz rodzenia w szpitalu. Nawet jeśli poród miał miejsce w domu, to należało przetransportować kobietę karetką do szpitala. W okresie PRL-u, kiedy następował 9 miesiąc ciężarne od razu były kierowane na izbę porodową.
Wbrew pozorom prawie każda przyszła mama niechętnie podchodziła do takiego rozwiązania. Nie mogła bowiem liczyć na swoją akuszerkę, która była przy niej przez całą ciążę. Często taką akuszerką był ktoś z bliskich. Nawet jeśli tak nie było, to szybko między kobietami rodziła się więź i przywiązanie.
W tym okresie ciężarna była zdana na łaskę jedynie personelu medycznego, który nie był zbyt skory do pomocy. Po porodzie matka mogła spędzać z dzieckiem czas wyłącznie podczas karmienia. Nie miała możliwości zadbać o siebie ani nie mogła liczyć na to, że po wyjściu ze szpitala uzyska jakiekolwiek wsparcie od lekarzy, czy położnej.
Dopiero pod koniec XX wieku, kiedy swoją działalność rozpoczęła fundacja „Rodzić po ludzku”, sytuacja w kraju zaczęła się zmieniać. Zwiększyła się świadomość, że kobieta, która chce urodzić swoje dzieci, ma prawo do odpowiednich warunków. I właśnie takie też jej zapewniano. Do dzisiaj istnieje możliwość wydania potomka na świat w szpitalu z pełną opieką medyczną i specjalistycznym sprzętem.
Poród w domu a aspekt prawny
Polskie prawo nie mówi nic na temat tego, gdzie poród ma się odbyć. Również ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej z dnia 15 lipca 2011 roku nie wskazuje na to, że do narodzin nie może dojść w domu. Poza tym w standardzie opieki okołoporodowej umożliwia kobiecie urodzić w miejscu dla niej bezpiecznym. Pod warunkiem, że zostanie zapewniona jej opieka medyczna.
Mimo tego, że prawo nie zabrania rodzić w domu, to niewiele przyszłych mam decyduje się na taki krok. Dlaczego? Ciężko jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Niemniej jednak całkiem możliwe jest to, że wolą rodzić w szpitalu przy asyście personelu medycznego i w razie jakichkolwiek powikłań móc skorzystać ze sprzętu do ratowania życia i zdrowia zarówno matki, jak i dziecka.
Jakie są zalety porodu w domu?
Największą zaletą domowego porodu jest to, że dochodzi do niego w całkowicie naturalny sposób. Kobieta nie dostanie znieczulenia ani żadnych leków. Nikt też nie będzie próbował przyspieszać porodu. Niewątpliwą zaletą jest też to, że przyszła mama może rodzić w znajomym otoczeniu i towarzystwie bliskich sobie osób.
Co prawda, w szpitalu przy porodzie może być obecny ojciec, ale obecność lekarzy i innych osób sprawia, że chwila jest o wiele mniej intymna. Jeśli do narodzin dochodzi w domu, to mama czuje się znacznie bezpieczniejsza i spokojna. Poza tym ma dużo większą świadomość samego porodu.
Kolejną zaletą porodu w domu jest sam kontakt z dzieckiem. Świeżo upieczona rodzicielka może spędzić ze swoim maluchem tyle czasu, ile tylko zapragnie. Natomiast w szpitalu z reguły ma na to 2 godziny. Po tym czasie dziecko zostaje przewiezione na salę dla noworodków.
Co więcej, przy porodzie domowym obecna jest położna, która wcześniej została wybrana przez rodziców. Przez cały okres ciąży to właśnie ona sprawowała opiekę nad jej przebiegiem. Tym sposobem wiadomo, że można jej zaufać i liczyć na to, że z całkowitym zaangażowaniem będzie asystowała przy każdej części porodu. Poza tym jej zmiana nie skończy się o konkretnej godzinie i nie przyjdzie jej zmienniczka.
Podczas porodu domowego to ciężarna jest najważniejsza. Wraz z nią, wszyscy zgromadzeni doskonale zdają sobie sprawę, że już nie długo wyda na świat swojego potomka, czyli dokona cudu. Nikt nie narzuca więc przyszłej mamie swojego zdania, a jej prośby oraz żądania zostają natychmiast spełnione. To właśnie ona decyduje o tym, jak ma przebiegać poród, czy w jakiej pozycji będzie rodzić. Natomiast położna głównie jest po to, aby nie pojawiły się żadne komplikacje i zadbać o zdrowie maluszka i jego mamy.
Według badań naukowych poród domowy zmniejsza ryzyko wystąpienia depresji poporodowej, czy powikłań. Wykazują one również, że poród w warunkach domowych ma wpływ na lepszy stan zdrowia dziecka.
Jakie są wady porodu domowego?
Wbrew pozorom niektóre zalety rodzenia w domu mogą być jednocześnie też wadami. Nie każda przyszła mama decydująca się na rodzenie swoich dzieci w domu wie, z czym tak naprawdę wiąże się poród naturalny.
Przede wszystkim jest to ogromny ból. Rodzenie własnymi siłami w domu uniemożliwia więc kobiecie skorzystanie z dostępnych środków farmakologicznych, które zminimalizowałyby jej cierpienie i znacząco złagodziły ból.
Należy też zaznaczyć, że poród w warunkach domowych bez obecności lekarza nie daje możliwości wykonania cesarskiego cięcia w kryzysowej sytuacji. Oczywiście w przypadku, gdy poród nie przebiega pomyślnie, to natychmiast należy przewieźć kobietę do szpitala. Z tym że w takim momencie najważniejszy jest przecież czas.
Kolejną wadą jest to, że bardzo ciężko jest znaleźć zaufaną położną, która zgodzi się odebrać poród domowy. Poza tym zatrudnienie jej to także koszty i to niejedyne. Dodatkowo trzeba opłacić wizyty neonatologa oraz szczepień.
Ostatecznie kobietę rodzącą w domu mogą oceniać znajomi i bliscy, którym nie spodobała się taka decyzja.
Przeciwwskazania do porodu w warunkach domowych
Ciężarna do porodu domowego musi zostać zakwalifikowana przez położną lub lekarza. Zanim zgoda zostanie wyrażona, pod uwagę należy wziąć kilka istotnych czynników. Przede wszystkim stan zdrowia matki, przebieg poprzednich ciąż, czy ryzyko wystąpienia powikłań. Często zdarza się tak, że nawet niby mało ważne wydarzenie w życiu matki może spowodować, że nie otrzyma ona zgody na poród domowy.
Nie mogą sobie pozwolić na niego kobiety w ciężkiej sytuacji materialnej. Poród domowy bowiem nie jest refundowany przez NFZ. Za opiekę, materiały potrzebne przy porodzie, czy wizytę lekarza rodzice muszą zapłacić własnymi funduszami. Przy czym te koszty nie są wcale niskie.
Czy warto rodzić w domu?
Na to pytanie nie ma tak naprawdę jednoznacznej odpowiedzi. Każda kobieta rozważająca ten pomysł, powinna dokładnie przemyśleć co dla niej i jej dziecka będzie najlepsze. Prawda jest taka, że położna ma odpowiednie wykształcenie i wiedzę, ale nie zastąpi lekarza i nie wykona cesarskiego cięcia w warunkach domowych.
Z drugiej jednak strony poród domowy jest stosunkowo bezpieczny i ryzyko wystąpienia komplikacji jest naprawdę niewielkie. Niezaprzeczalnie na korzyść takiego rozwiązania przemawia obecność bliskich i długotrwały kontakt z noworodkiem. Tego stanu i szczęścia nie zapomni zarówno matka, jak i pozostali.
Dlatego też poród w warunkach domowych powinien być świadomą i indywidualną decyzją. Nie należy oceniać kobiety, która się na niego zdecydowała. Warto za to otoczyć ją opieką i wsparciem. Zwłaszcza że narodziny dziecka, to zawsze wzruszające i bardzo emocjonujące wydarzenie.