Koty to najpopularniejsze zwierzęta domowe na świecie. Są mniej wymagające niż psy i lubią chodzić własnymi ścieżkami. Okazuje się jednak, że oprócz bycia naszymi futrzanymi przyjaciółmi, mogą być również źródłem wielu niebezpiecznych chorób. Nazywane są one antropozoonozami, tj. chorobami odzwierzęcymi. Jakie znamy choroby przenoszone przez koty i jak im zapobiec? Czym można się zarazić od kota?
Najczęściej spotykane choroby przenoszone przez koty
Poniżej prezentujemy kilka chorób przenoszonych przez koty:
1. Choroba od kotów – Grzybica kotów
Grzybica to najczęściej spotykana choroba skórna u kota. Jej właściwa nazwa to grzybica strzygąca i może mieć ona dwie postacie:
- powierzchowną,
- głęboką.
Pierwszy wariant charakteryzuje się występowaniem tylko na powierzchni skóry, natomiast ten drugi przyjmuje postać ropiejących guzów. Grzybica wpływa również na kondycję włosów, zarówno u kotów jak i u ludzi. Stają się one zniszczone i łamliwe, a nawet mogą wypadać.
Choroba ta jest powodowana przez dermatofity, czyli pasożytnicze grzyby. Człowiek może zarazić się od kota poprzez głaskanie zwierzęcia, ale też poprzez przebywanie w jego środowisku. Leczenie opiera się przede wszystkim na lekach doustnych i na częstych kąpielach antyseptycznych. Aby uchronić swojego kota od tej choroby warto rozważyć podanie mu szczepionki oraz należy pamiętać o regularnym praniu jego posłania w wysokiej temperaturze i czesaniu jego futerka.
2. Choroby od kotów – Chlamydioza u kota
Chlamydioza u kota, znana także jako Chlamydophila psittaci, to choroba występująca nie tylko u kotów, ale u wszystkich zwierząt gospodarskich. Powoduje ona zapalenie spojówek i dotyka ona przede wszystkim koty młode, które nie wykształciły jeszcze w pełni systemu odpornościowego.
Chlamydioza u kota objawia się wyciekiem śluzu z oczu i intensywnym kocim katarem. Człowiek może się nią zakazić poprzez kontakt z wydzieliną z worka spojówkowego chorego zwierzęcia. Objawy tej choroby mogą być podobne do objawów rzeżączki. Aby uniknąć zarażenia należy pamiętać o regularnym myciu rąk w przypadku kontaktu z zarażonym kotem. Leczenie chlamydiozy u kota polega przede wszystkim na podawaniu antybiotyków doustnie oraz w formie kropli do oczu. Należy również pamiętać o szczepieniu swojego pupila.
3. Mykoplazmoza hemotropowa kotów
Mykoplazmoza to choroba wywoływana przez bakterie z rodziny mykoplazm. Mykoplazma u kota atakuje czerwone krwinki i powoduje niedokrwistość. Przenoszona jest głównie przez kleszcze i pchły, ale może też przedostać się do kocięcia z mlekiem matki. Przez niektórych nazywana jest też zakaźną anemią kotów.
Główne objawy tej choroby to:
- wysokie skoki temperatury,
- brak apetytu,
- apatia,
- bladość,
- drgawki,
- ślinotok.
Głównym sposobem walki z chorobą jest antybiotykoterapia. W przypadku dużej niedokrwistości potrzebna może być transfuzja krwi. Zignorowanie mykoplazmy u kota może doprowadzić nawet do jego śmierci. W ramach profilaktyki należy stosować preparaty chroniące koty przed ektopasożytami.
4. Choroba od kotów – Liszaj obrączkowy
Liszaj od kota to infekcja grzybiczna skóry, dotyczy również innych zwierząt domowych. Liszajem od kota można zarazić się poprzez kontakt z jego skórą. Choroba u człowieka powoduje zaczerwienienie i swędzenie skóry oraz jej łuszczenie się. Często prowadzi również do wypadania włosów. Aby go wyleczyć, należy przede wszystkim zastosować leki przeciwgrzybiczne. Niestety, rozprzestrzenia się dosyć szybko, przez co zwalczanie liszaja może okazać się dosyć czasochłonne.
5. Choroby od kotów – Toksoplazmoza
Toksoplazmoza to choroba grzybiczna, szczególnie niebezpieczna dla kobiet w ciąży. Rozwija się ona w jelitach kotach i wraz z pokarmem jest wydalana w postaci oocystów w kale.
Warto zaznaczyć, że wspomniane oocysty stają się groźne dopiero po kilku dniach. Istotne jest zatem regularne wymienianie żwirku i czyszczenie kuwety kota. Dotyczy zazwyczaj jedynie kotów, które są karmione surowym mięsem i są wypuszczane na dwór. Trudno jest rozpoznać tę chorobę u swojego zwierzaka, ponieważ zazwyczaj nie wykazuje ona objawów. U niektórych kotów pojawiają się jedynie biegunki. Natomiast u ludzi zazwyczaj ma przebieg podobny do zwykłej grypy. Zachorować na nią można tylko raz w życiu.
Toksoplazmoza jest powiązana z powszechnie znanym mitem, że kobiety w ciąży nie powinny mieć absolutnie żadnego kontaktu z kotami. Otóż pasożyt odpowiedzialny za rozwój tej choroby może przez łożysko dotrzeć do płodu. Jeśli dojdzie do takiej sytuacji w pierwszym trymestrze ciąży, zazwyczaj dochodzi do poronienia, zakażenie w drugim trymestrze może doprowadzić do poważnych wad rozwojowych u płodu. Możliwe następstwa to:
- uszkodzenie słuchu i wzroku,
- epilepsja,
- porażenie mózgowe,
- wodogłowie.
Choć jest to na pewno poważne zagrożenie dla przyszłych matek, nie ma powodów do paniki. Ryzyko zakażenia jest bardzo małe. Ciężarne posiadające koty powinny przede wszystkim sprawdzić czy ich zwierzaki przeszły już toksoplazmozę. Po przejściu tej choroby zarówno organizm kota, jak i człowieka, wypracowuje przeciwciała, uniemożliwiające ponownie zachorowanie.
6. Kocia choroba – Toksokaroza
To kolejna choroba pasożytnicza, przenoszona przez zwierzęta domowe. Jest powodowana przez larwy glisty kociej, która składa jaja w przewodzie pokarmowym kota. Zatem ponownie, zagraża przede wszystkim w kontakcie z kałem zwierzaka. Jeśli larwy przedostaną się do organizmu człowieka, rozwijają się w narządach wewnętrznych. Najbardziej narażony jest mózg, wątroba oraz płuca, a także oczy. Choroba może objawiać się kaszlem, nudnościami, problemami ze wzrokiem, drgawkami, wysypką oraz bólami głowy. W profilaktyce ważne jest odrobaczanie kota i regularne mycie rąk.
7. Choroba kociego pazura
Choroba kociego pazura, znana również jako bartoneloza, to niezwykle niebezpieczna choroba bakteryjna, roznoszona głównie przez pchły. W większości przypadków do zakażenia dochodzi poprzez zadrapanie człowieka przez kota. U kotów nie wykazuje żadnych objawów, u człowieka powoduje zazwyczaj gorączkę, ból głowy i spadek masy ciała. Rzadziej można doznać także:
- drgawek,
- zaburzeń świadomości,
- ataksji mózgowej,
- zapalenie rdzenia kręgowego,
- utraty słuchu,
- niedowładu,
- zapalenia jelita.
Niestety, wciąż nie wynaleziono szczepionki na tę chorobę. Zatem aby uniknąć zakażenia, należy przede wszystkim dbać o higienę zwierzaka, często myć ręce i zwalczać pchły. Należy także zdezynfekować rany, spowodowane przez kota w przypadku ugryzienia lub zadrapania.
8. Choroba od kotów – Bąblownica
Bąblownica to kolejna choroba pasożytnicza, wywoływana przez larwy tasiemca, które wydalane przez kota w kale mogą przedostać się do organizmu człowieka. Są szczególnie groźne dla wątroby i płuc, gdzie często rozwijają się, tworząc duże, wypełnione płynem pęcherze. Pęknięcie takiego pęcherze grozi krwawieniem wewnętrznym i wymaga konsultacji chirurgicznej. Dokładne mycie rąk, dbanie o czystość kuwety kota i jego regularne odrobaczanie pomogą uniknąć zakażenia tą chorobą.
9. Koty choroba – Wścieklizna
Choć ta choroba kojarzy się raczej z dzikim zwierzętami, dotyczy także kotów. Wścieklizna to choroba spotykana głównie wśród kotów dzikich i wychodzących. Jest to choroba śmiertelna, na którą dotychczas nie wynaleziono leku. Do tej pory zanotowano zaledwie kilka przypadku wyzdrowienia wśród ludzi. Wirus powodujący wścieklizną jest wydalany wraz ze śliną, a do zakażenia dochodzi zazwyczaj w przypadku ugryzienia lub podrapania zaślinionymi pazurami. Objawy wścieklizny to:
- bóle głowy,
- gorączka,
- zaburzenia czucia.
Czas intubacji wirusa to 2 miesiące. W tym czasie chorobę można spróbować pokonać, przyjmując serię szczepionek. Gdy dochodzi do przeniknięcia wirusa do układu nerwowego pojawiają się takie objawy jak:
- omamy,
- nadpobudliwość,
- zaburzenia snu.
W tym momencie dochodzi do rozwoju zapalenia mózgu, kiedy choroby nie da się już pokonać. W ciągu kilkunastu dni od dotarcia do układu nerwowego dochodzi do śmierci. Dlatego w przypadku pogryzienia przez obce lub niezaszczepione zwierzę, należy natychmiast zgłosić się do lekarza. Najlepszym sposobem na uniknięcie wścieklizny jest zaszczepienie swojego zwierzaka.
10. Kocia choroba – Tasiemczyca
Tasiemczyca to choroba rzadka, ale trudna do wyleczenia. Jest ona wywoływana przez tasiemca psiego. Przenoszony jest głównie przez pchły, które zjadają jaja owego tasiemca. Objawy tasiemczycy u kotów to przede wszystkim: wychudzenie, biegunka i pogorszenie stanu sierści. Wśród ludzi występuje głównie wśród dzieci. Aby jej zapobiec, należy przede wszystkim zwalczać pchły, poddawać kota regularnemu odrobaczaniu, ważne jest także pamiętanie o odkurzaniu pomieszczeń i kojców, w których śpią koty.
11. Koty choroba – Świerzb
To dosyć często spotykana kocia choroba pasożytnicza, która może być przeniesiona przez koty na ludzi. Zazwyczaj występuje pod jedną z dwóch postaci:
- świerzbu usznego oraz
- świerzbu skórnego.
W przypadku pierwszego wariantu, pasożyt zamieszkuje w przewodzie słuchowym kota, przez co zadaje mu ból i wydziela gęstą, brunatną wydzielinę. Świerzb skórny pojawia się z kolei na całym ciele kota i charakteryzuje się przede wszystkim utratą futerka w miejscach dotkniętych chorobą. Szczególnie narażone na nią są koty bezpańskie i niedożywione, ale również po prostu te, o których higienę nie dbają właściciele. Świerzb jest groźny dla ludzi o obniżonej odporności i może powodować poważne problemy skórne.
Walka z chorobami przenoszonymi przez koty
Choroby przenoszone przez koty nie zawsze są śmiertelnie groźne, ale mogą nieść ze sobą poważne konsekwencje i powikłania, nie tylko dla kota, ale również dla właściciela. Aby im zapobiec należy podchodzić poważnie do kwestii higieny zwierzaków, pamiętać o częstym myciu rąk, szczepić swoje zwierzęta, dbać o czystość ich posłania. Szczególną uwagę warto przywiązać również do kwestii żywienia kota i zainwestować w pełnowartościowe jedzenie, które wspomoże ich system immunologiczny. Zainwestowanie w swojego kota może nas uchronić od dużo większych wydatków związanych z leczeniem. Ważne jest także mycie rąk po każdym kontakcie z kotem i uważanie na wszelkie zadrapania czy ugryzienia.
Źródła:
- Frymus T., Wirusowe bakteryjne grzybiczne i prionowe choroby kotów, Warszawa, 2005.
- Harvey A., Tasker S., Koty. Weterynaryjna praktyka kliniczna, Wrocław, 2009.
- Dunbar Gram W., Milner RJ., Lobetti R., Choroby przewlekłe psów i kotów, Łódź, 2019.