Przepuklina kręgosłupa potocznie jest nazywana wypadnięciem dysku. Dolegliwości związane z tym bólem w większości przypadków prowadzą do ograniczenia ruchomości. W związku z tym schorzenie to wymaga konsultacji ze specjalistą w fizjoterapii lub neurochirurgii.
Trzeba zatem zadać sobie podstawowe pytanie: jakie są przyczyny wystąpienia przepukliny kręgosłupa? Czy zanim odczuwamy już dolegliwości bólowe, nasze ciało daje symptomy wystąpienia tego schorzenia? Jak obecna medycyna radzi sobie z łagodzeniem dolegliwości bólowych i leczeniem przepukliny kręgosłupa?
W poniższym artykule dokonaliśmy charakterystyki wskazanego schorzenia. Wskazaliśmy też odpowiedzi na zadane pytania.
Charakterystyka przepukliny kręgosłupa
Podstawowym elementem szkieletu człowieka jest kręgosłup. Pełni rolę narządu podporowego. Składa się z 5 odcinków. Przepuklina kręgosłupa w większości przypadków dotyczy odcinka lędźwiowego. Składa się on z 5 kręgów, które w porównaniu z innymi odcinkami kręgosłupa są najbardziej obciążone. A tym samym narażone na wszelkiego rodzaju uszkodzenia.
Jak powstaje przepuklina kręgosłupa? Przez kanał kręgowy przebiega rdzeń kręgowy oraz nerwy. Między trzonami kręgów znajdują się krążki międzykręgowe, co w potocznym języku nazywane jest elastycznymi dyskami. Nazwa taka wzięła się od kształtu dysku, który jest spłaszczony i elastyczny. W skład jego anatomicznej budowy wchodzi jądro miażdżyste. Otoczone jest ono pierścieniem włóknistym. Każdy z tych elementów ma swoje zadanie do spełnienia.
Pierwsze z nich – jądro odpowiada za prawidłową amortyzację wstrząsów oraz umożliwia przenoszenie ciężarów. Z kolei pierścień włóknisty ma za zadanie zapobiegać przemieszczaniu się tego jądra. Przepuklina kręgosłupa oznacza więc wysunięcie się jądra i tym samym następuje przerwanie włókiem go otaczających.
Przemieszczenie się jądra miażdżystego do kanału kręgowego, powoduje ucisk. Stanowi to przyczynę wystąpienia dolegliwości bólowych. Już pierwszy taki przypadek powinien być skonsultowany z lekarzem. Odpowiednio szybka diagnoza i włączenie leczenia pozwoli na uniknięcie większych dolegliwości.
Przyczyny przepukliny kręgosłupa
Nadmierne przeciążanie kręgosłupa może doprowadzić do powstania jego przepukliny. Specjaliści wyróżniają kilka przyczyn, które w największym stopniu odpowiadają za ten stan. Trzeba jednak pamiętać, że wiele zależy od tego, w jakim odcinku kręgosłupa pojawia się przepuklina. Największego znaczenia upatruje się w predyspozycjach genetycznych. Szybsze zużywanie się dysków również jest do nich zaliczane.
Zdrowy styl życia jest fundamentem prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Nic więc dziwnego, że odnosi się to również do przepukliny kręgosłupa. Badania przeprowadzone w zakresie przyczyn jej występowania skupiły się także na używkach. Szczególną uwagę zwrócono na paleniu tytoniu.
Jednym z zadań układu krwionośnego jest dostarczanie substancji odżywczych. Składniki dymu tytoniowego, w tym głównie nikotyna, negatywnie wpływają na pracę wskazanego układu. Pogarszają jednocześnie stan dotlenienia i odżywienia krążków międzykręgowych. Dodatkowo układ krwionośny to również usuwanie toksyn z organizmu. Palenie papierosów nie wspomaga tego procesu, a wręcz przeciwnie.
Zdrowy styl życia to także regularna aktywność fizyczna. Niezależnie czy będą to ćwiczenia w domu, na siłowni, czy będziemy biegać, czy uczęszczać na basen ważna jest ich sama idea. To, jakie czynności będziemy podejmować, zależy od nas samych. Ważne jednak, aby były one dostosowane do naszych możliwości i predyspozycji, a także dawały radość. Połączenie to jest najlepszym, co możemy dać naszemu kręgosłupowi.
Zdarza się, że pomimo podejmowania wszelkich działań zapobiegających powstaniu przepukliny kręgosłupa to schorzenie występuje. Odpowiedzialny jest za to wiek. Z czasem jądro traci swoją naturalną, prawidłową strukturę, a otaczające go pierścienie- wytrzymałość.
Wielu specjalistów alarmuje również do osób mających siedzący tryb pracy. Najczęstszą przyczyną bólu jest zatem nieodpowiednie ułożenie postawy ciała przed komputerem. Trzeba mieć to na względzie, podczas wykonywania obowiązków zawodowych. Ponadto w ostatnich latach znaczna część społeczeństwa zmaga się z nadwagą. Według badaczy to również zaliczane jest do przyczyn wystąpienia tego schorzenia.
Objawy przepukliny kręgosłupa
Powstanie przepukliny krążka międzykręgowego zawsze utożsamiane jest z bólem niezależnie od tego, jakiego odcinka dotyczy. Jego silny i dominujący charakter występuje w miejscu, gdzie dochodzi do nacisku jądra na korzenie nerwowe. Nie wyklucza to jednak promieniowania tego bólu na cały kręgosłup. Pacjenci z przepukliną wskazują również na bóle neurologiczne, wśród których wymienia się:
- Osłabienie mięśni, powodujący niedowład kończyn;
- Zaburzenia czucia;
- Problemy fizjologiczne (niekontrolowanie oddawania moczu i/lub stolca).
Trzy przedstawione powyżej możliwości występują zazwyczaj u osób, które mają już poważniejsze problemy z przepukliną. Ich wystąpienie w wielu przypadkach musi zakończyć się operacją.
Osoby zmagające się z przepukliną oprócz wyżej ogólnie wskazanych objawów wyróżniają symptomy, które można podzielić w zależności od tego, jakiego odcinka dotyczą. W związku z tym w odcinku lędźwiowym zazwyczaj skarżą się na promieniujący ból, zaburzenie funkcji seksualnych oraz rwę kulszową.
Rzadziej występująca przepuklina kręgosłupa szyjnego objawia się sztywnością karku, bólami i zawrotami głowy oraz osłabieniem mięśni. Co w skrajnych przypadkach prowadzi nawet do paraliżu. Schorzenie w tym odcinku nie charakteryzuje się nagłym, promieniującym bólem, ale narasta powoli.
Trzecią możliwością jest przepuklina kręgosłupa piersiowego. W jego przypadku co do zasady występują problemy z kaszleniem, kichaniem czy nawet śmianiem się.
Leczenie przepukliny kręgosłupa
Kluczem do sukcesu w leczeniu przepukliny jest prowadzenie zdrowego stylu życia. Jeżeli jednak z jakiegoś powodu schorzenie to wystąpi, należy podjąć odpowiednie kroki, dzięki którym możliwe będzie łagodzenie dolegliwości. Odpowiednio dobrane ćwiczenia oraz wykonywane masaże w wielu przypadkach pozwalają na uniknięcie operacji. Ważne jest, aby aktywność fizyczna była dobrana pod nasze możliwości przez specjalistę. Wykonywanie ogólnych ćwiczeń, a nie ich indywidualne dobranie, może prowadzić do odwrotnego niż zamierzony skutku.
Postęp medycyny stworzył możliwości uśmierzania bólów przepukliny poprzez zabiegi w leczeniu fizjoterapeutycznym. Zalicza się do nich krioterapię, laseroterapię, elektroterapię oraz zyskującą coraz większą popularność terapię ciepłem. Przy przewlekłym bólu stosuje się także terapię behawioralną.
Jeżeli przepuklina wywołana została przez nadwagę, zaleca się redukcję masy ciała. Z kolei, jeżeli przyczyny upatruje się w dźwiganiu ciężarów ponad nasze możliwości – unikania takich sytuacji.
Wszystkie zalecenia specjalisty powinny być włączone do naszej codzienności, aby nie nastąpił powrót dolegliwości bólowych.
Profilaktyka przepukliny kręgosłupa
Bóle przepukliny kręgosłupa zaliczane są do jednych z cięższych dolegliwości. Profilaktyka w tym przypadku powinna być procesem złożonym. Podstawą jest odpowiednia edukacja, która pozwala na podjęcie dalszych kroków. Wizyta u specjalisty fizjoterapeuty pozwoli nam zagłębić się w ten temat. Ponadto indywidualnie dobierze on nam ćwiczenia na wzmocnienie mięśni.
Odpowiednia dawka aktywności fizycznej i zdrowa dieta to czynniki, które powinny być utożsamiane z profilaktyką przepukliny kręgosłupa. Bardzo istotne jest również zwracanie uwagi na prawidłową postawę ciała przy różnych aktywnościach. W tym szczególnie pracując przy komputerze.
Podsumowanie
Przepuklina kręgosłupa jest schorzeniem, które dzięki zastosowaniu odpowiednich środków może obyć się bez operacji. Dużo jednak zależy od tego, w jakim stadium akurat się znajdujemy. Jeżeli do tej pory przebiegało ono bezobjawowo, należy jak najszybciej skonsultować się ze specjalistą, który oceni jakie działania będą najlepsze dla naszego organizmu.