Refluksowe zapalenie przełyku jest przewlekłym stanem zapalnym spowodowanym podrażnieniem błony śluzowej przełyku przez kwas pobierany z żołądka. Jest to jeden z najczęstszych objawów choroby refluksowej przełyku. Nieleczona może powodować owrzodzenie, zwężenie narządu i rozwój stanów przedrakowych
Refluks u dzieci — objawy. Co należy zrobić?
W pierwszych miesiącach życia często występuje regurgitacja po karmieniu piersią. Zwykle jest ona nieszkodliwa i całkowicie normalna. Jednak rodzice powinni przeczytać o refluksie żołądkowo-przełykowym i krtaniowo-gardłowym u niemowląt oraz o tym, jak długo trwa.
Przyjrzymy się objawom refluksu u niemowląt, symptomom różnych rodzajów refluksu oraz temu, jak pomóc dziecku z objawami refluksu.
Co to jest refluks u niemowląt?
Wiemy, że refluks jest powszechny, ale co go wywołuje u niemowląt? Ponieważ u małych dzieci nie jest jeszcze w pełni rozwinięty dolny zwieracz przełyku, mięsień w dolnej części przełyku, który otwiera się i zamyka, aby wpuścić pokarm do żołądka i zatrzymać go tam, pokarm może łatwo przedostać się z powrotem do przełyku.
Refluks kwaśny, znany również jako refluks żołądkowo-przełykowy, jest powszechnym zjawiskiem występującym u niemowląt. Ten rodzaj refluksu uważany jest za normalny i występuje u 40-65% dzieci.
Klasyfikacja
Klasyfikacja refluksowego zapalenia przełyku opiera się na stopniu zajęcia błony śluzowej przełyku oraz rodzaju zapalenia. Rozróżnia się 4 stopnie zaawansowania choroby:
- Etap I: charakteryzuje się prawie całkowitym brakiem objawów lub minimalnymi objawami klinicznymi. W badaniu ezofagoskopowym stwierdza się niewielkie obszary zaczerwienienia lub obrzęku błony śluzowej;
- Etap II: objawy są wyraźne, a lekarze badający stwierdzają duże obszary zaczerwienienia i pojedyncze nadżerki lub obszary blaszki włóknistej;
- Jeśli chodzi o etap III: różni się od poprzedniego etapu pod względem liczby nadżerek i nasilenia objawów;
- Etap IV: poważne uszkodzenie przełyku z owrzodzeniem, zwężeniem przełyku i często przedrakowymi zmianami w błonie śluzowej (przełyk Barretta). Stan jest poważny, z trudnościami w połykaniu i innymi problemami, które wpływają na jakość życia.
Przyczyny choroby
Główną przyczyną refluksowego zapalenia przełyku u dzieci jest słabe zamknięcie zwieracza między przełykiem a żołądkiem (zwieracza sercowego). Może być to wada wrodzona (w tym przepuklina rozworu przełykowego) lub powstać w wyniku postępującej dysplazji tkanki łącznej.
Częste zwiększanie ciśnienia wewnątrzbrzusznego (nieustanny kaszel, podnoszenie ciężarów itp.), przewlekłe przejadanie się lub przyjmowanie niektórych leków również może być przyczyną częstego wpuszczania żołądka do przełyku. Inną możliwą przyczyną tej nieprawidłowości jest wytwarzanie nadmiernej ilości soku żołądkowego.
Jak mogę się dowiedzieć, czy moje dziecko ma refluks żołądkowo-przełykowy (kwaśny refluks)?
Jeśli dziecko wyrzuca mleko po karmieniu, jest to prawdopodobnie refluks kwaśny. Z wiekiem refluks żołądkowo-przełykowy zwykle ustępuje samoistnie, bez konieczności interwencji. Jeśli u Twojego dziecka występują komplikacje wykraczające poza zwykłe cofanie się niewielkiej ilości mleka (takie jak trudności w karmieniu i dyskomfort), może ono mieć chorobę refluksową przełyku.
Objawy choroby refluksowej przełyku obejmują:
- Dziecko wierci się podczas karmienia lub po karmieniu;
- Płacz przez ponad trzy godziny dziennie bez wyraźnej przyczyny;
- Kaszel;
- Odruch wymiotny lub trudności z połykaniem;
- Drażliwość, niepokój po posiłkach;
- Spożywanie niewielkich ilości pokarmu lub odmowa jedzenia;
- Słaby przyrost lub utrata masy ciała;
- Trudności w oddychaniu;
- Silne lub częste wymioty.
Choroba refluksowa przełyku występuje zwykle wtedy, gdy dochodzi do przedwczesnego zmniejszenia napięcia mięśni. Powoduje to cofanie się treści żołądkowej do przełyku.
Jak mogę się dowiedzieć, czy moje dziecko ma refluks krtaniowo-gardłowy?
Innym rodzajem refluksu jest refluks krtaniowo-gardłowy, zwany również cichym refluksem. Jest to stan, w którym treść żołądka dziecka przedostaje się z powrotem do gardła, czyli tylnej części nosogardła. Ten rodzaj refluksu nie zawsze powoduje objawy zewnętrzne, dlatego nazywany jest „cichym”. Niemowlęta mogą mieć jednocześnie refluks żołądkowo-przełykowy i cichy refluks, ale ich objawy są nieco inne.
Poniżej przedstawiono niektóre z objawów refluksu krtaniowo-gardłowego:
- Problemy z oddychaniem;
- Odruch wymiotny;
- Przewlekły kaszel;
- Problemy z przełykaniem;
- Chrypka w głosie;
- Regurgitacja;
- Słabe przybieranie na wadze lub chudnięcie.
Jak radzić sobie z refluksem krtaniowo-gardłowym u dzieci karmionych piersią?
Matki karmiące piersią mogą potrzebować zrewidować swoją dietę, jeśli u ich dzieci występują objawy refluksu. Amerykańska Akademia Pediatrii (AAP) zaleca, aby matki karmiące piersią usunęły ze swojej diety jajka i mleko na okres od dwóch do czterech tygodni, aby sprawdzić, czy objawy refluksu u ich dzieci poprawią się lub znikną. Być może warto wyeliminować z ich diety pokarmy o odczynie kwaśnym.
W większości przypadków refluks żołądkowo-przełykowy i krtaniowo-gardłowy ustępują samoistnie. U dzieci refluks zwykle ustępuje w pierwszym roku życia. Jeśli u dziecka utrzymują się objawy refluksu krtaniowo-gardłowego, rodzice powinni skonsultować się z lekarzem. Jeśli u dziecka występują silne wymioty, krew w stolcu lub którykolwiek z powyższych objawów choroby refluksowej przełyku, rodzice powinni jak najszybciej zgłosić się do pediatry.
Domowe sposoby na refluks
Objawy refluksu u niemowląt zwykle ustępują samoistnie, ale poniższe wskazówki mogą pomóc w złagodzeniu objawów:
- Zagęścić jedzenie za pomocą grysu ryżowego lub specjalnego zagęszczacza do mleka.
- Trzymaj butelkę pod takim kątem, aby smoczek całkowicie wypełnił się mlekiem, co zmniejszy ilość powietrza połykanego przez dziecko. Może to pomóc w zapobieganiu kolkom, zwiększonej ilości gazów i refluksowi.
- Pozwól dziecku na wypróżnianie się w trakcie i po karmieniu. Jeśli dziecko je z butelki, rodzice mogą pozwolić mu na wymioty po każdych 30-60 ml.
- Jeśli matka karmi piersią, może pozwolić dziecku na cofanie się wydzieliny przy zmianie karmienia.
- Po karmieniu trzymaj dziecko w pozycji pionowej. Z reguły po karmieniu dziecko musi być trzymane w pozycji pionowej przez 10-15 minut, aby mleko pozostało w żołądku. Jeśli jednak dziecko cierpi na refluks, rodzice powinni pozostawić je w pozycji pionowej nieco dłużej.
Te wskazówki mogą pomóc w łagodzeniu objawów, ale nie zastępują porady lekarza.
Refluks jest bardzo częstym zjawiskiem u dzieci w pierwszych trzech miesiącach życia i u większości dzieci ustępuje bez żadnych konsekwencji. Mimo że choroba refluksowa przełyku jest nieco poważniejszym schorzeniem, istnieje wiele metod leczenia, sposobów radzenia sobie z nią i pomagania noworodkom. Nie wahaj się skontaktować z lekarzem w przypadku jakichkolwiek pytań lub wątpliwości.
Leczenie refluksu u dzieci
Taktyka leczenia refluksowego zapalenia przełyku u dzieci zależy od nasilenia objawów i wieku dziecka. W przypadku stosunkowo łagodnego przebiegu choroby zaleca się łagodną dietę, leki zmniejszające kwasowość soków żołądkowych oraz środki stymulujące prawidłową motorykę układu pokarmowego. W przypadku cięższego przebiegu choroby do terapii dodaje się środki łagodzące objawy zatrucia, antybiotyki i inne leki.
Refluks u dziecka: dieta
Dieta przy refluksowym zapaleniu przełyku polega na spożywaniu małych ilości pokarmów 5-6 razy dziennie. Żywność i napoje powinny być łagodne termicznie (ani gorące, ani zimne). Niedopuszczalne są zbyt grube i twarde potrawy, nadmierna ilość przypraw lub kwasowość. Napoje gazowane są surowo zabronione. W miarę ustępowania zaostrzenia dopuszcza się stopniowe rozszerzanie diety, ale nadal surowo zabrania się przejadania i nadmiernego podrażniania przewodu pokarmowego.
Nie należy kłaść się po posiłku. W przypadku małego dziecka należy je przenosić w kolumnie przez co najmniej 20 minut po karmieniu.
Jeśli refluksowe zapalenie przełyku jest spowodowane wrodzoną niewydolnością zwieracza i/lub przepukliną otworu przełykowego przepony, w przypadku niepowodzenia leczenia zachowawczego wskazana jest operacja.
Zapobieganie i rokowanie
Korzystny przebieg choroby jest najbardziej prawdopodobny w przypadku wykrycia jej we właściwym czasie, przestrzegania zaleceń lekarskich i kompetentnego leczenia. W przeciwnym razie ryzyko wystąpienia poważnych powikłań wzrasta wielokrotnie.
Najbardziej prawdopodobnymi następstwami zapalenia jelita grubego w przypadku braku lub niewłaściwego leczenia mogą być:
- Wrzodziejące uszkodzenie jelita grubego;
- Zwężenie jelita;
- Masywne krwawienie wewnętrzne;
- Zapalenie otrzewnej;
- Sepsa.
Zapobieganie refluksowemu zapaleniu przełyku u dzieci polega przede wszystkim na stosowaniu odpowiedniej diety. Należy dopilnować, aby dziecko nie przejadało się i aby przerwy między posiłkami nie były zbyt długie. Racjonalne ćwiczenia, zapobieganie brakowi aktywności fizycznej i kontrola masy ciała pomogą uniknąć problemów. W przypadku patologii wrodzonej główną troską rodziców jest zapobieganie nawrotom choroby.