Nawracające infekcje dróg oddechowych, częsty katar, osłabienie organizmu – każdego roku w okresie jesienno-zimowym nasz układ odpornościowy wystawiany jest na dużą próbę. Sprawy tej nie ułatwia zmienna pogoda za oknem, która w połączeniu z suchym powietrzem w domu może doprowadzić do szybkiego rozwoju infekcji i przenoszenia jej na pozostałych członków rodziny. Jak zatem wzmocnić nasz układ odpornościowy i jakie czynniki wpływają na odporność organizmu?
Układ odpornościowy dzieci i dorosłych
Układ odpornościowy to tzw. system naczyń połączonych (naczyń, węzłów limfatycznych i komórek krążących we krwi, takich jak monocyty, limfocyty i makrofagi), który pozwala nam na zachowanie homeostazy, czyli równowagi organizmu w zmiennych warunkach. Sprawnie działający układ odpornościowy chroni nas przed kontaktem z bakteriami, wirusami i patogenami, a także nadzoruje stan aktywnych komórek i usuwa te zainfekowane.
Warto zaznaczyć, że na przestrzeni całego naszego życia układ odpornościowy ulega ciągłym zmianom. Przychodząc na świat, otrzymujemy tzw. odporność wrodzoną (swoistą), natomiast z biegiem czasu dołącza do niej odporność nabyta, czyli ta, której układ odpornościowy „uczy się” przez całe życie podczas kontaktu z drobnoustrojami chorobotwórczymi.
Jako że układ odpornościowy dzieci nie jest jeszcze w pełni dojrzały, to właśnie najmłodsi są znacznie bardziej podatni na zakażenia. Podczas każdej choroby układ odpornościowy dziecka zwiększa produkcję przeciwciał, które zwalczają patogeny. Organizm zapamiętuje ich antygeny w pamięci immunologicznej, dzięki czemu poziom odporności nabytej dziecka wzrasta, osiągając w wieku 3-4 lat właściwą wydolność immunologiczną. Taki proces wyjaśnia zatem, dlaczego dzieci w wieku przedszkolnym częściej zapadają na infekcje dróg oddechowych niż dzieci w wieku szkolnym oraz osoby dorosłe.
Co wpływa na odporność organizmu?
Każdego dnia nasz organizm jest narażony na szkodliwe działanie czynników, które osłabiają jego odporność, takich jak m.in.:
- palenie papierosów i nadużywanie alkoholu;
- nieprawidłowa dieta;
- nieregularny tryb życia (nieprzespane noce, przepracowanie);
- życie w ciągłym stresie;
- antybiotykoterapia.
Na szczęście istnieje wiele sposobów na to, by wzmocnić nasz układ odpornościowy, poprawić samopoczucie, a w sytuacji, gdy dojdzie do infekcji, sprawić, że przebieg choroby będzie łagodniejszy. Zdecydowanie największy wpływ na odporność organizmu ma zdrowy tryb życia, czyli stosowanie odpowiedniej diety, bogatej w witaminy i składniki odżywcze (w tym m.in. witaminę C, cynk oraz żelazo), a także regularna aktywność fizyczna.
Leki na wzmocnienie odporności
W aptekach możemy spotkać się z różnorodnymi suplementami diety i lekami na wzmocnienie odporności, które w większości przypadków dostępne są bez recepty (m.in. https://www.cefarm24.pl/uklad-odpornosciowy.html). Wybierając dany preparat, warto zwrócić uwagę na to, jakie substancje aktywne zostały w nim zastosowane oraz na to, jakie jest ich działanie.
Wśród najpopularniejszych suplementów diety i leków na wzmocnienie odporności znajdziemy:
- preparaty z naturalnymi olejami, które są źródłem niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych;
- preparaty zawierające kompleks witamin i minerałów, takich jak witamina A, C, D, B12, K oraz kwas foliowy;
- preparaty z cynkiem i selenem, które wspomagają prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego;
- probiotyki, które posiadają „żywe” kultury bakterii.