Badanie D-dimerów jest kluczowym testem diagnostycznym stosowanym do wykrywania stanów zakrzepowo-zatorowych, takich jak zatorowość płucna czy zakrzepica żył głębokich. D-dimery, będące produktami degradacji skrzepów krwi, mogą wskazywać na aktywny proces koagulacji i fibrynolizy. Dzięki temu badaniu, możliwa jest wczesna diagnoza potencjalnie groźnych stanów. W artykule omówimy, kiedy zleca się badanie D-dimerów, jakie są ich normy, co oznacza ich podwyższony poziom oraz jakie są dalsze kroki diagnostyczne w przypadku wysokich wyników. D dimery co to za badanie?
D dimery co to za badanie?
Badanie D-dimerów, często zwane po prostu „D-dimerami”, jest specyficzne dla procesów zakrzepowo-zatorowych. D-dimery są produktami degradacji skrzepów krwi, a ich obecność we krwi jest często wskaźnikiem aktywnej koagulacji i fibrynolizy.
Podwyższone stężenie D-dimerów może sugerować szereg stanów patologicznych, w tym zatorowość płucną (kodowana w ICD 10 jako I26), zakrzepicę żył głębokich, stan przedzakrzepowy lub nawet niektóre formy raka. Badanie D-dimerów jest zatem kluczowym elementem diagnostyki różnych stanów zakrzepowo-zatorowych.
Jakie są normy D-dimerów?
D-dimer norma zależy od metody pomiaru i jednostek, w których wynik jest wyrażany. W większości laboratoriów, norma dla D-dimerów wynosi mniej niż 500 ng/mL. Każda wartość powyżej tej granicy jest zwykle uważana za podwyższoną.
Jednak ważne jest, aby pamiętać, że podwyższone D-dimery nie są jednoznacznym dowodem na stan zakrzepowy. Mogą również występować w innych stanach, takich jak ciąża, stan po operacji, stan zapalny lub infekcja.
Kiedy zleca się badanie D-dimerów?
Badanie D-dimerów jest zwykle zlecone w przypadku podejrzenia stanu zakrzepowo-zatorowego. Najczęściej jest zlecone w sytuacjach, kiedy istnieje podejrzenie zatorowości płucnej lub zakrzepicy żył głębokich. Wartość D-dimerów jest także często monitorowana w trakcie leczenia antykoagulantami, aby ocenić skuteczność terapii.
Źródło: Vecteezy
D-dimery: cena badania
Cena badania D-dimerów może różnić się w zależności od laboratorium. W Polsce, średnia cena tego badania to około 50-100 PLN. Warto jednak zwrócić uwagę, że badanie jest często dostępne na zlecenie lekarza w ramach NFZ.
Wysokie D-dimery: co dalej?
Jeżeli wynik badania wykazuje podwyższone D-dimery, zwykle zleca się dodatkowe badania w celu zlokalizowania potencjalnego zakrzepu. Może to obejmować ultrasonografię dopplerowską, angio-CT lub scyntygrafię płuc. Podwyższone D-dimery bez objawów klinicznych stanu zakrzepowego mogą również wymagać dalszego monitorowania, ale nie zawsze oznaczają konieczność leczenia antykoagulantami.
Warto wiedzieć
- 1. D-dimery a COVID-19. Badanie D-dimerów zyskało na znaczeniu podczas pandemii COVID-19. Wiele badań sugeruje, że ciężkie przypadki COVID-19 mogą prowadzić do stanów zakrzepowych, a podwyższone D-dimery są jednym z potencjalnych markerów ryzyka.
- 2. D dimery w ciąży. Podczas ciąży, normalne procesy koagulacji są zwiększone, co może prowadzić do podwyższonych D-dimerów. To nie zawsze oznacza stan zakrzepowy, ale wymaga monitorowania.
- 3. D-dimery a chirurgia. Po operacjach, zwłaszcza tych dużych lub ortopedycznych, D-dimery mogą być podwyższone. To związane jest z naturalną odpowiedzią organizmu na uraz i nie musi oznaczać zakrzepicy.
- 4. D-dimery a wiek. Wraz z wiekiem, D-dimery naturalnie mogą się podwyższać. To ważne do zapamiętania podczas interpretacji wyników badania.
- 5. D-dimery a nowotwory. Niektóre nowotwory mogą prowadzić do stanów hiperkoagulacji, podwyższając D-dimery. To często obserwuje się w przypadku nowotworów układu krwiotwórczego.
- 6. D-dimery a leki. Niektóre leki, w tym antykoagulanty, mogą wpływać na poziom D-dimerów. To ważne do zapamiętania podczas interpretacji wyników badania.
- 7. D-dimery a inne stany chorobowe. Niektóre stany chorobowe, takie jak niewydolność nerek, mogą wpływać na poziom D-dimerów.