Czy uprawa ziół w ogrodzie jest trudna? Przy odpowiednich zabiegach, może się to przerodzić w pasję. Niektórzy stworzyli sobie z tych upraw własny biznes, a zaczynali od ziół, posadzonych w kilku doniczkach. Dziś podpowiemy, jakie zioła do ogrodu wieloletnie warto wybrać, a które z roślin stanowią zioła jednoroczne!
Jakie mamy zioła
Ziół używamy w kuchni jako przypraw, ale także do picia w formie naparu. Bardzo dużą część z nich można uprawiać w naszym klimacie. Zioła podzielić możemy na dwie grupy; wieloletnie oraz jednoroczne.
Zioła do ogrodu wieloletnie
Wśród roślin wieloletnich, jakie rosną w naszym klimacie, możemy wyróżnić dużo gatunków, które będą idealne do wykorzystania w kuchni do przyprawiania potraw, czy na mieszanki ziołowe do parzenia. Oto łatwiejsze w uprawie zioła do ogrodu wieloletnie:
- lubczyk – wyśmienita przyprawa do rosołu;
- malina – działa przeciwgorączkowo, surowiec stanowią zarówno owoce jak i liście;
- mięta – wspomaga proces trawienny;
- rozmaryn – wspomaga układ moczowy;
- lawenda – ma działanie uspokajające;
- szałwia lekarska – działa ściągająco;
- jeżówka – zwiększa odporność organizmu;
- czosnek niedźwiedzi – pobudza apetyt;
- melisa – ma dzianie uspokajające;
- macierzanka tymianek – pomocne w leczeniu kaszlu.
Zioła jednoroczne
Wśród wielu ziół, które możemy z powodzeniem uprawiać w ogrodzie, dużą część stanowią zioła jednoroczne. Należą do nich na przykład:
- nasturcja – jadalna cała roślina;
- nagietek – wspomaga gojenie się ran, działa przeciwzapalnie;
- bazylia – działa odkażająco na układ pokarmowy;
- majeranek ogrodowy – napar z niego likwiduje katar;
- rumianek pospolity – działa odkażająco i przeciwzapalnie;
- lebiodka pospolita– działa wykrztuśnie i odkażająco;
Jakie inne rośliny można użytkować na cele zielarskie
Wbrew pozorom, zioła to nie tylko rośliny zielne. Wiele gatunków krzewów i drzew można z powodzeniem użytkować jako rośliny zielne. Bardzo dużo z nich, może być wykorzystanych również w celach spożywczych.
Borówka
Owoce borówki są bogate w antyoksydanty. Można je używać zarówno do jedzenia na surowo, jak też w przetworach. Krzewy borówki wymagają miejsca wilgotnego z podłożem torfowym o kwaśnym pH. Owoce borówki mają zastosowanie w przypadku nieżytu przewodu pokarmowego. Natomiast liście działają oczyszczająco na układ moczowy.
Bez czarny
Krzew czarnego bzu, jest warty uwagi ze względu na to, że można pozyskiwać kwiaty oraz owoce. Kwiaty wykorzystuje się do robienia syropów przeciwkaszlowych. Można go dodawać do herbaty w czasie zimy. Owoce bzu czarnego, są bardzo dobrym dodatkiem do marmolad czy soków. Muszą być jednak dojrzałe – zielone części bzu zawierają glikozydy cyjanogenne.
Jarzębina
Owoce jarzębiny mają ładny kolor i są chętnie zjadane przez ptaki. Wykorzystywać można nie tylko same owoce, ale też kwiaty. Wysuszone owoce, mogą być składnikiem herbatek ziołowych oraz cennym źródłem witamin i minerałów. Jarzębina rośnie jako niezbyt wysokie drzewo, a zbieranie owoców nie jest zbyt kłopotliwe, tylko trzeba zdążyć przed ptakami.
Głóg
Owoce głogu, mają bardzo szerokie zastosowanie w medycynie. Je również możemy pozyskać z własnego ogrodu, zarówno owoce jak i kwiaty głogu. Są one polecane przy chorobach sercowych. Głóg może być wykorzystywany do robienia przetworów. Warto podkreślić, że bardzo dobrze komponuje się z winogronem.
Morwa biała
Drzewo morwy białej jest w Polsce od dawna znane. Swego czasu były z niego tworzone szpalery w miejscach publicznych. Owoce morwy białej są jadalne i smaczne, można je również suszyć. Także liście można wykorzystywać w kuchni do naparów ziołowych. Z morwy można sadzić wysokie żywopłoty. Jej liście są też pokarmem dla jedwabnika morwowego, tworzącego jedwabną nić.
Drzewa o właściwościach leczniczych
Każde drzewo zawiera w swoich tkankach substancje, które mają wpływ na nasz organizm. Niektóre warto posadzić w ogrodzie, aby mieć łatwy dostęp do ważnego surowca.
Brzoza
W naszej kulturze drzewo brzozy jest otoczone pewną estymą. Możliwe, że to pozostałość z dawnych wierzeń i czasów, kiedy to drzewo było wykorzystywane w naszym codziennym życiu. Do dziś, zbiera się na przedwiośniu sok z pnia brzozy czyli oskołę – bogaty w witaminy i minerały.
Sosna
Iglaste drzewa również mają swój udział w ziołolecznictwie, w tym wypadku chodzi oczywiście o sosnę. Wiosną, pojawiają się na końcach pędów kwiatostany męskie i żeńskie oraz młode pędy. Wszystkie trzy można wykorzystać w kuchni na syropy – o działaniu uśmierzającym napady kaszlu.
Lipa
Na koniec zostawiamy sobie lipę jako drzewo o właściwościach leczniczych. Oczywiście mowa tu o kwiatach, które nasze babcie zawsze zbierały w czasie kwitnienia, aby zimą leczyć przeziębienia naparem z nich zrobionym. Mają bardzo aromatyczny smak, wyczuwalny w mieszankach ziołowych.
Uprawiając zioła w ogrodzie, musimy wziąć pod uwagę nie tylko byliny czy rośliny jednoroczne. Także nie bez znaczenia są krzewy oraz drzewa. Mają one bardzo duży udział w dostarczaniu surowca na własne, domowe potrzeby. Zioła są niezwykle ważną częścią zdrowego stylu życia.
Źródła:
- http://www.kulturapopularna.pl/ziola-na-pamiec-i-koncentracje stan na 20.IX.2019;
- http://www.domowerewolucje.eu/domowy-ogrodek-ziolowy stan na 10.IX.2019;
- Zioła w ogródku, M. Mazik, Bielsko Biała 2017.