Swędzenie odbytu jest częstą dolegliwością. Swędzeniu zlokalizowanemu w odbycie lub jego okolicach może towarzyszyć silna potrzeba drapania. Problem ten jest krępujący i niekomfortowy. Świąd odbytu ma wiele możliwych przyczyn, takich jak problemy skórne, hemoroidy, zbyt częste lub niewystarczające mycie. Jeśli swędzenie odbytu jest uporczywe, porozmawiaj z lekarzem. Przy odpowiednim leczeniu i samodzielnej pielęgnacji, większość ludzi całkowicie pozbywa się swędzenia odbytu. W poniższym artykule skupimy się na możliwych przyczynach i formach leczenia podrażnienia odbytu.
Pieczenie odbytu — diagnoza
Lekarz może zdiagnozować przyczynę swędzenia, zadając pytania na temat objawów, historii choroby i nawyków pielęgnacyjnych. Jeśli podejrzewa się występowanie glistnicy, lekarz może zasugerować wykonanie testu na jej obecność. Może być również konieczne badanie fizykalne, w tym cyfrowe badanie odbytnicy. Jeśli przyczyna swędzenia nie jest oczywista lub nie reaguje na początkowe leczenie, lekarz może skierować pacjenta do specjalisty chorób skóry (dermatologa).
Podrażnienia odbytu — leczenie dzieci i dorosłych
Leczenie swędzenia odbytu u dorosłych zależy od przyczyny problemu. Może ono obejmować podjęcie samodzielnych działań pielęgnacyjnych, takich jak stosowanie kremu przeciwświądowego bez recepty lub leczenie zakażenia. Jeśli objawy nasilają się w nocy, doustny lek przeciwhistaminowy może pomóc, dopóki krem przeciwświądowy nie zacznie działać. Przy odpowiedniej pielęgnacji większość ludzi odczuwa ulgę w swędzeniu odbytu. Jeśli swędzenie nie ustępuje specjalista może zalecić żel, który służy do pielęgnacji okolic odbytu. Niweluje on uczucie pieczenia i łagodzi objawy podrażnienia. To środek łagodzący uczucie nieprzyjemnego bólu i zmniejszający objawy podrażnienia.
Swędzenia i pieczenia odbytu — badanie przyczyny bólu
Jeśli lekarze nie widzą żadnych nieprawidłowości wokół odbytu, zwykle nie wykonują badań i po prostu leczą występujące objawy. W momencie, gdy występują jakiekolwiek widoczne nieprawidłowości skórne, lekarze mogą zbadać zeskrobinę skóry okołoodbytniczej, aby wykluczyć infekcję grzybiczą. Czasami podają osobie chorej miejscowe znieczulenie i usuwają mały fragment tkanki, w celu zbadania go pod mikroskopem (biopsja skóry).
Jeśli podejrzewa się występowanie nicieni, które najczęściej pojawiają się u dzieci w wieku szkolnym, można pobrać jaja z okolicy odbytu za pomocą przezroczystej taśmy klejącej, aby potwierdzić diagnozę. Lekarze mogą również zbadać odbyt za pomocą krótkiej, sztywnej rurki (procedura zwana anoskopią), aby sprawdzić, czy nie występują wewnętrzne hemoroidy.
Podrażnienia odbytu: przyczyny świądu odbytu
Swędzenie w okolicach odbytu jest nieprzyjemne, a czasem nawet krępujące. Lekarze nie zawsze potrafią znaleźć przyczynę świądu, ale niektóre problemy zdrowotne, nawyki lub niewłaściwą dieta mogą go wywołać.
Pamiętaj, aby po każdej toalecie delikatnie oczyść miejsce mokrym kawałkiem bezbarwnego, bezzapachowego papieru toaletowego. Wytrzyj skórę do sucha miękką ściereczką lub papierem toaletowym. Zbyt mocne wycieranie może powodować swędzenie lub pogarszać sytuację. Nie używaj mydła, gorącej wody, pudrów leczniczych, perfumowanych sprayów ani dezodorantów. Mogą one zniszczyć barierę tłustej skóry, która chroni ten wrażliwy obszar.
Jeśli pijesz kawę, możesz być bardziej narażony na swędzenie odbytu. Filiżanka kawy rozluźni mięśnie odbytu, a to może pozwolić na wyciek stolca, wywołując swędzenie.
Hemoroidy są to opuchnięte żyły w odbycie lub odbytnicy, które mogą piec i swędzieć. Może je powodować ucisk podczas robienia kupy lub ucisk w czasie ciąży. Siedzenie w ciepłej wodzie przez 15 minut kilka razy dziennie może pomóc.
Pij codziennie dużo wody i dostarczaj do swojej diety błonnik, aby stolce były bardziej miękkie. Zadzwoń do lekarza, jeśli zauważysz krew lub masz ból podczas wypróżnienia, aby mógł on wykluczyć poważniejsze schorzenia. Małe nacięcia lub owrzodzenia (szczeliny) mogą otworzyć się wewnątrz odbytu i powodować ból czy swędzenie. Jest to bardziej prawdopodobne, jeśli cierpisz na zaparcia, a twardy lub duży stolec spowoduje rozerwanie wyściółki. Inne przyczyny to długotrwała biegunka i choroba zapalna jelit zwana chorobą Leśniowskiego-Crohna.
Ból i podrażnienia odbytu
Ból odbytu może być spowodowany biegunką, zaparciami lub swędzeniem i drapaniem odbytu. Podrażnienia odbytu wywołane tymi dolegliwościami zazwyczaj ustępują po wykluczeniu problemu. U wielu osób występują niewielkie ilości krwawienia z odbytu. Podrażnienie odbytnicy spowodowane biegunką lub zaparciem, mały hemoroid lub szczelina odbytu mogą powodować niewielką ilość jasnoczerwonej krwi na powierzchni stolca lub na papierze toaletowym. Hemoroidy i szczeliny odbytu pojawiają się zazwyczaj po napięciu podczas wypróżnienia z powodu zaparcia. Ten rodzaj krwawienia może powodować ból podczas wypróżnienia. Nie jest to poważne, jeśli to tylko niewielka ilość krwi, a krwawienie ustaje po ustaniu biegunki lub zaparcia. Leczenie domowe jest zazwyczaj wszystkim, co jest potrzebne.
Powikłania podrażnienia odbytu
Częste drapanie się po pupie może spowodować uszkodzenie lub naderwanie delikatnej skóry wokół odbytu. Może to prowadzić do takich problemów jak
- Gruba i skórzasta skóra (lichenifikacja),
- boląca i popękana skóra (owrzodzenie),
- ścieranie się wierzchniej warstwy skóry (łuszczenie),
- infekcja.
Im wcześniej te powikłania zostaną zdiagnozowane i leczone, tym szybciej chory powróci do zdrowia. Warto zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu, jeśli skóra wokół odbytu zmienia się lub jest bolesna.
Jeśli przyczyna swędzenia nie zostanie zidentyfikowana i wyleczona, może ono utrzymywać się przez długi czas (tzw. przewlekłe swędzenie odbytu). Może to wywołać uczucie zakłopotania, niepokoju lub przygnębienia.
Ponieważ chęć drapania często nasila się w nocy, sen również może być zakłócony. Jeśli swędzenie odbytu wywołuje niepokój lub przygnębienie, albo znacząco wpływa na sen, należy porozmawiać z lekarzem.
Sposoby na świąd odbytu
Gdy nie można zidentyfikować oczywistej przyczyny swędzenia odbytu, leczenie skupia się na łagodzeniu objawów. Jeśli przyczyna jest znana, oprócz łagodzenia objawów, leczenie ma na celu przezwyciężenie przyczyny. W każdym przypadku sukces leczenia zależy od zaangażowania w dobrą opiekę osobistą i unikania czynników predysponujących.
Ogólnie rzecz biorąc, zmiany w diecie, polegające na zwiększeniu zawartości błonnika, mogą mieć korzystny wpływ, ponieważ pomogą zmniejszyć wysiłek podczas wypróżniania.
Stosowanie się do zaproponowanego planu leczenia w każdym przypadku powoduje złagodzenie objawów już w ciągu kilku dni. Dolegliwości powinny ustąpić samoistnie od 3 do 4 tygodni.
Nieznane przyczyny podrażnienia odbytu
W wielu przypadkach przyczyna problemu nie jest jasna. U niektórych osób może to być spowodowane tym, że coś podrażnia skórę. Może to być maść, wydzielany przez ciało pot lub wykorzystywane na co dzień chusteczki higieniczne.
U innych osób uważa się, że przyczyną jest niewielka ilość stolca wydostająca się z odbytu i podrażniająca pobliską skórę, powodując swędzenie. Ponadto swędzenie części odbytu może wynikać z takich schorzeń jak depresja. Przyczyna może pozostać niekiedy całkowitą tajemnicą. Różne pokarmy i napoje mogą przyczyniać się do swędzenia odbytu. Warto rozważyć czasowe wyeliminowanie z diety pikantnych potraw, kawy i alkoholu, aby poprawić objawy nocnego swędzenia odbytu.
Leki przyjmowane przed snem
Efektem ubocznym stosowania niektórych leków może być swędzenie. Zawsze zatem zapoznaj się z ulotką leku, który przyjmujesz. Przykładami leków, które mogą przyczynić się do nocnego swędzenia odbytu, są leki na ciśnienie krwi i antybiotyki.
Nicienie przyczyną świądu?
Nicienie są pasożytniczymi robakami, które zarażają ludzki układ pokarmowy. Największe swędzenie wywołują w nocy, kiedy samice składają jaja w okolicach odbytu. Nicienie są w stanie przetrwać na ubraniach i pościeli, co daje możliwość przenoszenia ich z jednej osoby na drugą. Najczęściej występują u dzieci i można je wykryć poprzez pobranie próbki stolca. Nicienie mogą być leczone za pomocą leków i rutynowych, ścisłych środków higieny.
Co powoduje swędzenie pośladków w nocy podczas okresu?
Uważa się, że podczas miesiączki najbezpieczniej jest spać z podpaską menstruacyjną. Dodatkowa wilgoć spowodowana miesiączkowaniem w nocy może przyczynić się do nasilenia swędzenia i podrażnień wokół odbytu, pochwy i pośladków.