HAV, HBV i HCV – te dla niektórych obcobrzmiące skrótowce to nazwy wirusów, które w Polsce są najczęstszą przyczyną wirusowego zapalenia wątroby. Jakie są rodzaje chorób wątroby wywołanej przez wirusy? Czym się objawia zapalenie wątroby? Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej!
Wirusowe zapalenie wątroby A, B i C – co to są za choroby?
Wirusowe zapalenie wątroby to poważna infekcja wirusowa, które może mieć różne źródła. Wirusy wywołujące tę chorobę to najczęściej:
- HAV – prowadzi do powstania wirusowego zapalenia wątroby typu A – to ostra choroba wątroby, która zazwyczaj szybko ustaje.
- HBV – prowadzi do powstania wirusowego zapalenia wątroby B – to przewlekła choroba wątroby, która nieleczona może prowadzić do marskości narządu, a nawet raka wątrobowokomórkowego,
- HCV – prowadzi do powstania wirusowego zapalenia wątroby typu C – to również przewlekła choroba wątroby, która może prowadzić do marskości tego narządu i raka wątrobowokomórkowego.
W Polsce znacznie rzadziej można spotkać przypadki zakażenia wirusem HDV, HEV i HGV.
Jak może dojść do wirusowego zapalenia wątroby?
Wirusy zapalenia wątroby mogą przedostać się do organizmu na wiele sposobów. HAV, czyli te, które odpowiadają za wirusowe zapalenie wątroby A, mogą przenosić się drogą pokarmową bądź w wyniku kontaktu z krwią lub kałem zakażonej osoby, a także poprzez kontakty seksualne. Z kolei do zakażenia wirusem HBV i HCV dochodzi najczęściej poprzez kontakt z zakażoną krwią (np. przez niesterylne igły oraz narzędzia medyczne i kosmetyczne).
Co jeszcze zwiększa ryzyko zachowania na WZW? Do czynników ryzyka zaliczamy m.in.:
- predyspozycje genetyczne,
- płeć męską,
- starszy wiek,
- choroby towarzyszące (cukrzycę i otyłość),
- nadużywanie alkoholu.
W związku z tym, że do zakażenia wirusami wywołującymi zapalenie wątroby dochodzi przez kontakt z wirusem, kluczową rolę w zapobieganiu choroby odgrywa przestrzeganie kilku zasad:
- Wypracuj nawyk częstego i regularnego mycia rąk – po skorzystaniu z toalety, po przyjściu do domu, przed przygotowaniem posiłków i jedzeniem, po zabawie z psem, po dotknięciu pieniędzy itp.
- Przestrzegaj zasad higieny żywności – myj mięso, owoce i warzywa przed ich przyrządzeniem. Do krojenia gotowych dań nie używaj noża, który służył Ci np. do siekania surowego mięsa. Dbaj, by przygotowywać jedzenie na czystym blacie lub desce.
- Korzystaj ze sterylnych narzędzi kosmetycznych – regularnie dezynfekuj nożyczki czy cążki do paznokci.
- Wybieraj sprawdzone studia kosmetyczne i tatuażu – każda tego typu działalność gospodarcza musi przestrzegać standardów higienicznych, takich jak dezynfekcja dłoni pracowników i klientów, odkażanie materiałów używanych w gabinecie, regularna wymiana produktów jednorazowych itp.
- Sprawdź, czy masz szczepienie – szczepionki przeciw HAV i HBV niemal całkowicie chronią przed chorobą. Natomiast na wirusowe zapalenie wątroby C nie ma wynalezionej skutecznej szczepionki. Wirus HCV charakteryzuje się bowiem wysoką zmiennością genetyczną.
Wirusowe zapalenie wątroby – objawy
Objawy wirusowego zapalenia wątroby są trudne do zaobserwowania, przez co w większości przypadków dochodzi do późnego wykrycia choroby (zwłaszcza w przypadku przewlekłego WZB typu B i C). Chorobę rozpoznaje się przypadkowo, np. przy badaniu okresowym, kiedy to zostaje wykryta większa aktywność enzymów wątrobowych.
W trakcie zapalenia wątroby mogą pojawić się objawy takie jak złe samopoczucie, brak apetytu, trudne do wytłumaczenia zmęczenie oraz problemy z koncentracją. Może występować także ból stawów i mięśni oraz uczucie ucisku pod prawym żebrem. Rzadziej występują zawroty głowy i nudności. Jednym z objawów zakażenia wątroby jest także żółtaczka (błędnie nazywana wirusowym zapaleniem wątroby), choć nie występuje ona w każdym z przypadków przypadków.
Rozpoznanie i leczenie wirusowego zapalenia wątroby
Jeśli podejrzewasz u siebie WZW, zgłoś się do lekarza, który zleci wykonanie testu biochemicznego. Polega on na oznaczeniu aktywności ALT i AST – jest to wykonanie tzw. prób wątrobowych.
Jak leczyć wirusowe zapalenie wątroby? Terapia polega na przyjmowaniu leków przeciwwirusowych oraz środków łagodzących objawy. Podczas leczenia należy odstawić całkowicie alkohol. Choć w trakcie WZW nie musisz leżeć w łóżku, zaleca się wypoczynek fizyczny i psychiczny.
Chcesz dowiedzieć się więcej na temat infekcji wirusowych? A może Ty lub ktoś z Twoich bliskich mierzycie się z inną chorobą i szukacie wsparcia? Zajrzyj na portal o zdrowiu Zdrowa Ona, na którym znajdziesz pomocne porady, które pomocą Ci zadbać o siebie i swoich bliskich.
Źródła:
- Wiercińska M. Wirusowe zapalenie wątroby (WZW): objawy, leczenie i przyczyny. Online: https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/watroba/50949,wirusowe-zapalenie-watroby-wzw. Dostęp: 18.08.2023.
- Wirusowe zapalenie wątroby typu B – wszystko, co musisz wiedzieć o tej chorobie. Onine: https://diag.pl/pacjent/artykuly/wirusowe-zapalenie-watroby-typu-b-wszystko-co-musisz-wiedziec-o-tej-chorobie/. Dostęp: 18.08.2023.
- Wirusowe zapalenie wątroby. Online: https://www.gov.pl/web/wsse-lodz/wirusowe-zapalenie-watroby. Dostęp: 18.08.2023.