Trzustka to bardzo ważny narząd w organizmie człowieka, odpowiadający za produkcję enzymów trzustkowych biorących udział w trawieniu tłuszczy i białek. Ponadto trzustka odpowiada za metabolizm cukrów, tym samym regulując prawidłowy poziom glukozy we krwi. Niekiedy, gdy dochodzi do pewnych zaburzeń, możemy odczuwać ból trzustki. Większość z nas jednak nie wie, jakie są najczęstsze przyczyny tych dolegliwości i czy wymagają one konsultacji z lekarzem.
Przyczyny bólu trzustki
Dolegliwości bólowe trzustki często wskazują na stan zapalny bądź chorobowy toczący się w organizmie, dlatego powinniśmy doszukiwać się jego przyczyn. Ból może cechować się różną, niekiedy zmienną intensywnością oraz negatywną, bądź pozytywną reakcją na środki przeciwbólowe. Może pojawiać się w różnych okolicznościach jak np. po jedzeniu lub po spożyciu alkoholu . Ból trzustki najczęściej oplata całe nadbrzusze, promieniując aż do kręgosłupa . Przyczyn bólu trzustki może być wiele, najczęściej jednak wyróżnia się:
- Przewlekłe zapalenie trzustki: Dolegliwości zwykle występują okresowo, najczęściej po spożyciu posiłku lub alkoholu. Ból najczęściej ma charakter opasający, zlokalizowany w śródbrzuszu. Zwykle samoistnie mija po kilku godzinach. Wielokrotnie ten rodzaj bólu kojarzy się pacjentom z jedzeniem, stąd może prowadzić do poważnych zaburzeń odżywania, niedowagi, czy niedożywienia.
- Ostre zapalenie trzustki: Najczęściej spowodowane błędną produkcją soków trzustkowych. Nieleczona choroba powoduje trawienie tkanek samej trzustki, a często także narządów sąsiadujących. Ból lokalizuje się w nadbrzuszu lub po lewej stronie. Najczęściej określany jest jako opasający i bardzo silny, promieniujący do kręgosłupa, z tendencją do nasilania się po spożyciu leków przeciwbólowych. Chorobie często towarzyszą wymioty.
- Torbiel trzustki: Torbiel trzustki może mieścić się na zewnątrz, jak i wewnątrz gruczołu. Niejednokrotnie nie daje żadnych dolegliwości, jeżeli jednak występują, często opisywane są jakie zmienne i ustające. Nasilenie dyskomfortu różni się w zależności od umiejscowienia i wielkości zmiany.
- Nowotwór trzustki: Bywa najgroźniejszą przyczyną dolegliwości. Długo nie daje objawów. Ból pojawiający się w chorobie promieniuje do kręgosłupa i lokalizowany jest w nadbrzuszu. Dodatkowe objawy choroby to nagła utrata masy ciała, wyczerpujące wymioty, żółtaczka, czy nadmierne wydzielanie insuliny do krwi.
Ból trzustki a konsultacja z lekarzem
Dolegliwości bólowe trzustki często świadczą o zaawansowaniu stanów chorobowych, dlatego wymagają niezwłocznej konsultacji z lekarzem . Niekiedy przyczyną bólu jest choroba, wymagająca szybkiego włączenia leczenia.
Podstawowym i najważniejszym warunkiem leczenia bólu trzustki jest ustalenie przyczyn dolegliwości oraz leczenie choroby podstawowej. Samo uśmierzanie bólu trzustki, często zależy od intensywności i okoliczności. W farmakoterapii stosuje się różnorodne leki przeciwbólowe, zaczynając od łagodnych, niesteroidowych leków, kończąc aż na silnych lekach opioidowych.