Cztery z sześciu głównych przyczyn skrócenia satysfakcjonującego życia to zaburzenia psychiczne na czele z depresją. Depresja stanowi prawie jedną trzecią wszystkich zaburzeń psychicznych. Częściej mieszkańcy krajów europejskich rozwijają tylko choroby sercowo-naczyniowe. Co ważne, zaburzenia psychiczne wpływają na wszystkie aspekty życia człowieka znacznie poważniej niż jakakolwiek choroba fizyczna.
Skutki zaburzeń psychicznych
Osoba z problemami zdrowia psychicznego będzie miała zaburzone relacje w rodzinie. Jej ogólny poziom socjalizacji będzie obniżony. Jeśli choroba psychiczna jest ciężka, a pacjent nie traktuje leczenia poważnie (lub w ogóle boi się wizyty u psychiatry), stopniowo zaczyna tracić kontakty społeczne. Może stracić pracę i rodzinę.
Często spotykamy się z dyskryminacją osób chorych psychicznie. Wynika to przede wszystkim z niewiedzy i uprzedzeń współczesnego społeczeństwa.
Dyskryminacja osób z zaburzeniami psychicznymi odnosi się do negatywnych postaw wobec takich osób. Do naruszania ich praw ze względu na zaburzenia psychiczne lub diagnozę psychiatryczną.
W kręgach zawodowych termin psychofobia jest również używany w odniesieniu do społeczno-kulturowej kliszy. Związanej z lękiem, nietolerancją i innymi negatywnymi uczuciami wobec chorób psychicznych i osób chorych psychicznie.
Psychologowie, którzy badali psychofobię, doszli do wniosku, że wiąże się ona z ukrytym lękiem przed zachorowaniem na chorobę psychiczną.
W ten sposób osoby chore psychicznie doświadczają konsekwencji dyskryminacji. Przede wszystkim konsekwencje te przejawiają się w tym, że trudno jest im zdobyć wykształcenie lub pracę. Dotyka to również ich dzieci. Często są zaniedbywane i nie otrzymują sensownej edukacji. Ma to wpływ na ich przyszłość.
Światowe Towarzystwo Psychiatryczne uznało, że diagnoza psychiatryczna jest piętnem, które utrudnia integrację społeczną i korzystanie z praw. Jednak piętno dotyczy również tych, którzy nie cierpią obecnie na chorobę psychiczną, ale mieli ją w przeszłości.
Co należy robić, aby zachować zdrowie psychiczne?
Często osoby z problemami psychicznymi z różnych powodów nie szukają pomocy u psychiatry, dopóki nie są całkowicie chore. Strach i brak zaufania do sektora zdrowia psychicznego to najczęstsze z tych powodów.
Obawy i uprzedzenia związane z psychiatrią, które nadal istnieją w naszym społeczeństwie. Mają silny wpływ na odsetek osób poszukujących podstawowej opieki zdrowotnej. Najczęściej każdy wie o metodach leczenia chorób psychicznych, które istniały wiele dekad temu, ale ludzie źle reprezentują to, czym żyje współczesna medycyna.
Lekarze doskonale zdają sobie sprawę, że zapobieganie chorobom jest znacznie skuteczniejsze niż ich leczenie. Istnieją metody oparte na dowodach, które mogą rzeczywiście poprawić zdrowie psychiczne osoby przez całe życie.
Należą do nich programy dla przyszłych rodziców, zastąpione przez wczesne wykrywanie zaburzeń psychicznych wśród uczniów, wsparcie i poradnictwo psychologiczne w miejscu pracy. Działania na rzecz osób, które straciły bliskich, czy wreszcie programy socjalizacji osób starszych, zapobiegające depresji i samotności.
W Europie zaburzenia psychiczne stanowią około 20% wszystkich chorób (informacje Światowej Organizacji Zdrowia). Jednak znaczenie zaburzeń psychicznych wykracza daleko poza ich ogromne rozpowszechnienie. Zaburzenia psychiczne wpływają na wszystkie aspekty życia ludzkiego.
Mogą osłabiać zdrowie fizyczne, zakłócać życie rodzinne i społeczne, rujnować karierę zawodową, a nawet prowadzić do przestępczości. Ponadto, z powodu uprzedzeń w społeczeństwie, osoby z problemami zdrowia psychicznego często są dyskryminowane, tracą szacunek do samych siebie i postrzegają siebie jako gorszych członków społeczeństwa (zjawisko to zwane jest autostygmatyzacją).
Nic dziwnego, że problemy ze zdrowiem psychicznym szkodzą nie tylko poszczególnym pacjentom i ich rodzinom, ale także całemu społeczeństwu.
Współczesność stworzyła nowe problemy. Następują zmiany społeczno-gospodarcze i nie wszyscy ludzie potrafią dostosować się do szybko zmieniającego się świata. Skutkuje to słabym zdrowiem psychicznym, rozprzestrzenianiem się alkoholizmu i innych uzależnień, rosnącym poziomem przemocy w społeczeństwie i wskaźnikami samobójstw.
Jak zapobiegać rozwojowi chorób psychicznych?
To jest dobry pomysł dla nas wszystkich, aby zwrócić uwagę na nasze zdrowie psychiczne teraz i zainwestować naszą energię w utrzymanie naszego zdrowia psychicznego.
Przede wszystkim zwróć uwagę na swoje wzorce snu i odpoczynku. Aby nasz układ nerwowy mógł się zregenerować, potrzebujemy co najmniej 8 godzin snu każdego dnia.
Robić to, co się kocha i czuć swoje powołanie. Jeśli jesteś codziennie przygnębiony swoją pracą, o jakim zdrowiu psychicznym może być mowa? Ważne jest, aby znaleźć czas nie tylko na pracę, ale także na swoje hobby.
Angażuj się w umiarkowaną aktywność fizyczną, nie poddawaj się hipodynamice i staraj się utrzymać swój stan fizyczny w normie.
Zwróć uwagę na swoje relacje z najbliższymi. Konflikty i agresja w rodzinie mogą być czynnikiem wyzwalającym rozwój lub zaostrzenie choroby psychicznej.
Naukowcy stosunkowo niedawno zaczęli badać wpływ żywienia na zdrowie psychiczne i oto kilka zaleceń, które istnieją dzisiaj:
- Dieta powinna zaspokajać zapotrzebowanie organizmu na witaminy, minerały i kalorie;
- Jedz produkty pełnoziarniste, ryby z kwasami tłuszczowymi omega-3 (śledź, makrela, łosoś, sardynki), orzechy, pestki dyni, nasiona lnu, borówki, porzeczki, brokuły, pomidory;
- Ogranicz spożycie żywności przetworzonej, czyli takiej, która przed spożyciem została zakonserwowana, poddana obróbce termicznej i przygotowana do długotrwałego przechowywania. Należą do nich gotowe dania, konserwy, kiełbasy, przekąski i pieczywo;
- Zrezygnuj z cukru. Glukoza jest potrzebna dla funkcji mózgu, takich jak myślenie, pamięć i uczenie się. Jednak produkty, które spożywamy codziennie, zawierają o wiele więcej cukru niż potrzebujemy. Jego nadmiar prowadzi do stopniowego pogarszania się pamięci i funkcji poznawczych.
Jeśli czujesz, że nie radzisz sobie z obciążeniem emocjonalnym, zgłoś się do psychologa. Kolejnym mitem jest fakt, że psychologowie zajmują się ludźmi głęboko chorymi. Głównym zadaniem psychologa jest pomoc człowiekowi w radzeniu sobie z jego problemami życiowymi oraz w przystosowaniu się do pojawiających się trudności.
Nie wahaj się oferować ludziom pomocy. Jeśli widzisz, że ktoś z Twojej rodziny lub przyjaciół przeżywa problemy (zwłaszcza jeśli mówi o bezsensie swojego życia, o chęci jego porzucenia), Twoim zadaniem jest namówić tę osobę na wizytę u psychologa lub psychiatry.
Ważne informacje
Według WHO dbałość o zdrowie psychiczne zmniejsza ryzyko skłonności samobójczych i przedwczesnej śmierci z powodu samobójstwa, a także ogólnie poprawia jakość życia.
Wczesne wykrycie choroby psychicznej w jej początkowym stadium daje możliwość zatrzymania lub znacznego spowolnienia jej postępu. Jeśli zauważą Państwo u siebie lub u członków swojej rodziny oznaki zaburzeń, zachęcamy do szukania pomocy u psychologa lub psychiatry w odpowiednim czasie.