Owsiki – temat wstydliwy, więc nieczęsto się o nim mówi, lecz brak poruszania tematu nie oznacza, że go nie ma. Problem jest i to całkiem spory. Drobne pasożyty, które skolonizowały ostatni odcinek drogi pokarmowej człowieka, mogą stać się przyczyną wielu poważnych chorób, a co gorsza – przenosić się na kolejnych ludzkich żywicieli, szybko rozprzestrzeniając się wśród rodziny i środowiska społecznego.
Czym są owsiki?
Owsik ludzki to pasożyt o białawym kolorze, osiągający wielkość od 3 mmdo 10 mm. Można je zobaczyć gołym okiem w ludzkim kale lub na papierze toaletowym. Odżywiają się treścią pokarmową, a pasożytują najczęściej w ostatnim odcinku jelita grubego.
Jak można zarazić się owsikami? Poznaj przyczyny owsików
Owsica – choroba, wywołana bytującymi w jelicie pasożytami to typowa choroba brudnych rąk. Zakażenie się owsikami to istne błędne koło – okolice odbytu bardzo swędzą, co prowokuje do drapania się, po czym przez nieumyte dłonie i ich dotyk do twarzy, szczególnie ust jaja owsików przenosi się do gardła, skąd kolejne pokolenia owsików kolonizują układ pokarmowy. Zakażenie następuje więc drogą oralną.
Tą samą drogą można zakazić się od osoby trzeciej, jeżeli cierpi ona na owsicę – brudnymi dłońmi przenosi jaja na jedzenie, który inna osoba spożywa lub pozostawia je na przedmiotach domowych, a w tym na desce klozetowej. Kolejna osoba, przy nie zachowanej higienie brudnymi dłońmi dotyka do ust lub spożywa jedzenie i całe koło zarażenia się powtarza, tym razem u kolejnej osoby.
Jakie są symptomy zarażenia owsikami?
Bardzo łatwo zdiagnozować zarażenie owsikami. Sygnalizuje je przede wszystkim świąd skóry odbytu, który nasila się szczególnie w nocy. Kolejne objawy zarażenia owsikami to nocne zgrzytanie zębami, bezsenność, nadpobudliwość, czasami pojawia się wysypka na skórze.
Nieleczona owsica może prowadzić do poważnych problemów ze zdrowiem. U kobiet może prowadzić do zakażenia dróg rodnych nawet z konsekwencją niepłodności, zapalenia jelita grubego, chudnięcia, anemii, problemów z nauką.
Diagnozę stawia się na skutek analizy laboratoryjnej próbki kału lub pobrania wymazu okolic odbytu.
Jak leczyć owsicę?
Lepiej zapobiegać, niż leczyć. Tę prawdę warto stosować szczególnie w chorobach, którym stosunkowo łatwo zapobiec. W przypadku owsicy najprostszym sposobem prewencji jest dbanie o higienę.
Metody prewencji przed owsikami
- obowiązkowe mycie dłoni przed i po każdym skorzystaniu z toalety,
- mycie dłoni po każdym pobycie w miejscu użyteczności publicznej,
- unikanie dotykania dłońmi twarzy,
- spożywanie posiłków czystymi dłońmi,
- dbanie o czystość toalet domowych,
- przeznaczenie dla każdego domownika odrębnego ręcznika oraz częsta ich wymiana na czyste,
- częsta zmiana pościeli,
- codzienna zmiana bielizny intymnej.
Czy istnieją domowe sposoby na leczenie owsicy?
Pomimo wielu ludowych koncepcji, nie ma żadnego udowodnionego sposobu na pozbycie się owsików niż spożywanie pestek dyni. Zawarta w nich kukurbitacyna niszczy ich układ nerwowy, tym samym nie dopuszcza do namnażania się kolejnych pokoleń tych pasożytów. Zatem mając owsiki, leczenie domowe opierać powinno się na spożywaniu pestek dyni.
Leczenie owsicy – z przepisu lekarza
Do leczenia owsicy stosuje się preparaty, które, podobnie jak kukurbitacyna w pestkach dyni, nie dopuszczają do namnażania się tych pasożytów. Kurację polega na spożyciu odpowiedniego preparatu i ponownym zażyciu go po ok. 2 tygodniach (tyle trwa cykl życia owsika). Leczenie należy powtarzać aż do całkowitego pozbycie się pasożytów.
Co ważne – leczeniem muszą być objęci wszyscy domownicy, gdyż nawet w niewielkich skupiskach ryzyko zarażenia się jest bardzo duże, a badanie kału może nie wykryć jaj obecnych w przewodzie pokarmowych, dopóki nie wykształcą się z nich dorosłe osobniki.
Bezwzględnie należy przestrzegać wszystkich zasad higieny, a zmiana pościeli i ręczników powinna być jak najczęstsza. Dodatkowo, w trakcie kuracji bielizna, pościel i ręczniki powinny być prane w gorącej wodzie oraz prasowane gorącym żelazkiem.
Autor:
Wiktor – specjalista od higieny szkolnej dzieci i młodzieży.
Źródło:
- Kotowska M., Albrecht P.: Najczęstsze choroby pasożytnicze przewodu pokarmowego [w:] Albrecht P. (red.): Gastroenterologia dziecięca – poradnik lekarza praktyka. Wydawnictwo Czelej 2014, s. 110-112.