Dziedzina medycyny popularnie nazywana laryngologią, często też otolaryngologią, skupia się wokół chorób wszystkich zmysłów poza wzrokiem, a także wszelkich chorób nosa, gardła, krtani, szyi czy zatok. Łatwiej zatem powiedzieć laryngolog, od czego nie jest, niż od czego jest. Zakres badań, które może wykonać laryngolog, a także leczonych przez niego chorób jest bowiem bardzo duży. Dziś powiemy nieco więcej o otolaryngolog czym się zajmuje oraz laryngolog, od czego jest.
Wskazania do wizyty u laryngologa
Laryngolog to lekarz, do którego powinniśmy się zgłosić między innymi wtedy, gdy pojawiają się u nas takie objawy jak problemy ze słuchem, uczucie ucisku w gardle i ból gardła, czy choćby krwawienie z nosa. Wskazania do wizyty u laryngologa są jednak o wiele bardziej liczne. Można tu wymienić choćby tak niejednoznaczne objawy, jak zawroty głowy, zaburzenia równowagi, ale i nawet nawracające bóle głowy. Oczywiście są też inne wskazania do wizyty. Do specjalisty laryngologa trzeba trafić, jeśli mamy długo nieprzemijający katar, problemy z przełykaniem pokarmów, zaburzenia węchu i smaku, czy też guzy głowy i szyi.
Przy tego typu objawach laryngolog nie musi być jedynym specjalistą, którego będziemy musieli odwiedzić. Bardzo często jednak to właśnie podczas wizyty u laryngologa okazuje się, że to był właściwy adres. To laryngolog stwierdzi jakie schorzenia mamy i jak je leczyć. Bez względu na to, jakie dolegliwości leczy u nas laryngolog, z reguły ma do wyboru kilka metod leczenia. Może wybrać tę, która w jego ocenie jest w danym przypadku najodpowiedniejsza. Taką, która da najlepsze efekty.
Nie możemy jednak zapominać, że do pacjenta należy decyzja o podjęciu się danego leczenia lub odmowie. Jeśli więc nie jesteśmy przekonani, że dana metoda leczenia, jest taką, na którą chcemy się godzić, powinniśmy na ten temat z laryngologiem porozmawiać. Z całą pewnością przedstawi plusy i minusy danej formy leczenia. Opowie o możliwych efektach niepożądanych, których możemy się spodziewać. Bez wątpienia wspomni także czy ryzyko niepożądanych efektów jest duże czy też minimalne.
Warto pytać o alternatywne metody leczenia
Może być tak, że nie będziemy do końca przekonani o tym, że dana metoda leczenia jest taką, którą chcemy przeżyć. Nic nie stoi na przeszkodzie, by szczerze powiedzieć o tym laryngologowi. Jeśli będzie widział jakąś inną, alternatywną metodę leczenia, z pewnością o niej opowie. Wspomni też, która z metod, według niego przyniesie lepsze efekty. Podobnie jak w przypadku proponowanej i pierwszej metody leczenia, laryngolog wspomni, jakie niepożądane efekty mogą wystąpić przy drogiej i jakie są szanse, że tak się stanie. Nam pozostawi decyzję, jaką metodą ma nas leczyć.
Kto to jest laryngolog? Otolaryngolog czym się zajmuje?
Podejmując taką decyzję, nie możemy zapominać kto to jest laryngolog. Kto to jest laryngolog? To lekarz, który ma wiedzę i doświadczenie w leczeniu schorzeń laryngologicznych. Jeśli uznaje, że dana metoda leczenia jest dla nas odpowiednia, to warto mimo wszystko go posłuchać. Oczywiście można dopytać jakie schorzenia leczy i od jakiego czasu. Jeśli ma wieloletnie doświadczenie, możemy mieć pewność, że jego decyzja o tym jak nas leczyć, jest słuszna.
Bez względu na to, jaki cennik ma laryngolog, można zapłacić za wizytę, ale udać się z tym samym problemem do innego laryngologa.
Szybko może się okazać, że nowy laryngolog mówi to samo co poprzedni. Jeśli tak jest, nie ma sensu szukać dalej. To najlepszy dowód, że proponowane leczenie jest dla nas najodpowiedniejsze i właśnie na takie należy się zdecydować. Oczywiście, jeśli laryngolodzy przyjmują prywatnie, koszty wizyty mają znaczenie. W takiej sytuacji rozsądnie jest sprawdzić, jaki cennik ma pierwszy laryngolog i porównać z tym jaki cennik ma drugi. Jeśli obaj mówią to samo, cennik ma znaczenie, szczególnie jeśli leczenie będzie długotrwałe i konieczne będzie wielokrotne odwiedzanie laryngologa. Cennik rzecz jasna nie ma znaczenia, jeśli laryngolog kieruje nas do szpitala. Tu za wszystko płaci Narodowy Fundusz Zdrowia, pod warunkiem rzecz jasna, że jesteśmy ubezpieczeni. I w tym przypadku mogą być jednak konieczne po pobycie w szpitalu prywatne wizyty u laryngologa. Takie wizyty nie będą zbyt częste.
Kiedy trzeba udać się do innego lekarza?
Podane wcześniej objawy oznaczają, że istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo schorzenia, które może wyleczyć laryngolog. Nigdy jednak nie ma tej pewności, bowiem wiele z tych objawów może także wskazywać na inne schorzenia. Katar, który nie mija, może oznaczać zarówno schorzenie laryngologiczne, jak i alergologiczne. Jeśli laryngolog wykluczy schorzenie, którym może się zająć, z pewnością wypisze skierowanie do innego specjalisty. We wspomnianym przypadku na pewno będzie to alergolog. Jeżeli zaś laryngolog nabierze podejrzeń, że objawy wskazują na inną chorobę w obrębie głowy, na przykład guz mózgu, na pewno wypisze skierowanie do neurochirurga lub neurologa.
Skierowanie do innego specjalisty
Zdarza się, że pacjent, którego laryngolog kieruje do innego specjalisty, wychodzi z założenia, że powodem jest po prostu brak chęci w leczeniu schorzenia. Tak się dzieje między innymi dlatego, że laryngolog nie mówi konkretnie, dlaczego takie skierowanie wypisuje. Pacjent nie musi rozumieć, że laryngolog podejrzewa jakąś chorobę, którą może zająć się inny specjalista. Jednak nie ma on pewności, że pacjent na nią cierpi. To, że wysyła pacjenta gdzieś dalej wynika po prostu z jego troski o niego. A nie informuje o powodach bo nie jest lekarzem tej specjalności i nie może wręcz stawiać innej diagnozy niż diagnoza z zakresu laryngologii lub otolaryngologii.
Pacjent przekonany o tym, że laryngolog po prostu się go pozbył, nierzadko nie idzie do kolejnego specjalisty. To potężny błąd, który może zadecydować wręcz o życiu pacjenta. Jeśli bowiem laryngolog, na podstawie objawów, które widzi i wyników badań, które zlecił, podejrzewa choćby u pacjenta guza mózgu, a pacjent nie zgłosi się natychmiast do neurochirurga, kilka tygodni później może być już po prostu za późno. Guz może być na tyle duży, że usunięcie go stanie się niemożliwe, lub w najlepszej sytuacji nadal będzie możliwe, ale ryzyko powikłań przy tym zabiegu będzie o wiele większe.
Laryngolog od czego?
Jeśli więc laryngolog kieruje nas do innego specjalisty, to nie dlatego, że chce się pacjenta pozbyć. Tym bardziej nie dlatego, że nie umie go wyleczyć. W większości przypadków, nawet podejrzewa na jakie schorzenie cierpi pacjent, dlatego kieruje do konkretnego specjalisty zajmującego się określoną dziedziną medycyny.
Osobną sprawą są skierowania oznaczone dopiskiem pilnie. Jeśli na wystawionym skierowaniu do innego specjalisty jest taki dopisek, oznacza to, że laryngolog podejrzewa jakieś bardzo niebezpieczne schorzenie. Jego leczenie trzeba wdrożyć natychmiast. Stąd dopisek pilnie, pozwalający między innymi pacjentowi ominąć kolejki oczekujących na wizytę. Pacjenta ze skierowaniem na którym jest napisane, że jest to pilne, rejestratorka z pewnością zarejestruje na pierwszy wolny termin. Zdarza się też i to dosyć często, że taki pacjent trafia do specjalisty już chwilę po zarejestrowaniu. Nawet jeśli w poczekalni są inni pacjenci.
Jakie schorzenia może wyleczyć laryngolog podczas jednej wizyty?
Bez względu na to, jakie schorzenia u siebie podejrzewamy i jakie schorzenia leczy laryngolog, z reguły chcemy, by możliwe było ograniczenie się do jednej wizyty. W większości przypadków nie ma takiej możliwości. Podczas pierwszej wizyty, pacjent musi zostać przez laryngologa zbadany. Być może będzie też wysłany na inne badania i będzie musiał wrócić na kolejną wizytę. Podczas jednej wizyty laryngolog może co najwyżej zbadać pacjenta. Ewentualnie usunąć czop z woskowiny, który jest w uszach. W niektórych przypadkach wyciąć niewielki polip.
Nawet farmakoterapia oznacza konieczność powrotu do laryngologa, będzie on bowiem chciał poznać efekty zażywania danych tabletek, a być może będzie chciał je także zmienić na inne i zlecić kontynuowanie farmakoterapii. Jeśli więc pacjent został skierowany do laryngologa, może wręcz mieć pewność, że na jednej wizycie się nie skończy. Może tak być tylko wtedy, gdy leczenie jest banalnie proste.
Otolaryngologia i leczenie schorzeń krtani
W powszechnej opinii laryngologia to dział zajmujący się leczeniem prostszych schorzeń. Otolaryngologia zaś trudniejszych. Otolaryngolog bardzo często nie zajmuje się schorzeniami nosa czy gardła. Specjalizuje się między innymi w leczeniu schorzeń krtani i zabiegów operacyjnych w jej obrębie. Bardzo częstym i niestety przykrym, jest zabieg operacyjny związany z rakiem krtani i usuwaniem narośli na strunach głosowych. Bardzo rzadko udaje się te narządy uratować, choć osoby z chorobą nowotworową, która jest mało zaawansowana, mogą liczyć, że tak się stanie. Niekiedy i krtań i struny głosowe pozostają po takiej formie leczenia i chory może nadal normalnie mówić, jeść i oddychać. Może się zdarzyć, że w celu wyleczenia krtani, na jakiś czas wstawiona zostanie w krtań chorego rurka tracheostomijna i to przez nią chory będzie oddychać. W takim przypadku może mieć trudności z mówieniem i jedzeniem. Po jakimś czasie rurka jednak jest usuwana, a chory powraca do pełnej sprawności.
Usunięcie krtani
Niestety przy zaawansowanych zmianach nowotworowych, w celu ratowania życia pacjenta, krtań się usuwa. Taka operacja powoduje nieodwracalną utratę umiejętności mowy. Chory jednak może w dalszym ciągu żyć. Wskazane jednak jest, by spożywał bardziej rozdrobnione pokarmy. Aby możliwe było oddychanie, w miejsce krtani wstawia się rurkę tracheostomijną. W szyi otolaryngolog wykonuje nacięcie, przez które wkłada rurkę do dróg oddechowych. Chory może przez nią swobodnie oddychać, wskazane jednak jest jej regularne czyszczenie z wydzielin, które mogą się na niej osadzać. Na początku chory musi nosić rurkę metalową, która nie wrośnie się w ciało. Tak jest do momentu, w którym wszelkie rany się zagoją, pozostanie tylko otwór na szyi. Wtedy rurkę można wymienić na plastikową. Jest ona nieco mniejsza. Minusem rurki plastikowej jest jednak to, że może ulegać zarysowaniom i przebarwieniom. Średnio co roku jest więc konieczna jej wymiana na nową. Chory może nauczyć się mówić przy pomocy aparatu przykładanego do szyi, jest to oczywiście już jednak mowa mechaniczna, nie zaś naturalna.
Podsumowując
Usunięcie krtani jest oczywiście jednym z najgorszych efektów diagnozy i leczenia laryngologicznego. W większości przypadków leczenie laryngologiczne kończy się bez utraty jakiegokolwiek narządu. Najczęściej też bez konieczności pobytu w szpitalu i jakichkolwiek zabiegów operacyjnych. Tak się jednak dzieje, jeśli rozpoczęte jest szybko, w czasie gdy choroba jest jeszcze w początkowym stadium. Zwlekanie nigdy nie jest z korzyścią dla pacjenta. Każdy człowiek, który rozpoznaje u siebie objawy mogące wskazywać na chorobę, którą musi zająć się laryngolog, nie powinien czekać z rozpoczęciem odpowiedniego leczenia. Zgłoszenie się do laryngologa jest w takiej sytuacji potrzebne. Nie trzeba oczywiście decydować się na laryngologa przyjmującego prywatnie. Można też zgłosić się do poradni laryngologicznej, przyjmującej bezpłatnie wszystkich ubezpieczonych w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia. Z reguły jednak czas oczekiwania na termin wizyty jest znacznie dłuższy.
W wielu przypadkach po skończeniu leczenia laryngologicznego potrzebne są jeszcze wizyty kontrolne. Z nich także nie należy rezygnować.