Rezerwa jajnikowa obniża się wraz z wiekiem, aż do momentu całkowitego zaniku. Kobiety po 30. roku życia, które chcą zajść w ciążę, powinny wykonać badanie AMH, pozwalające ocenić rezerwę jajnikową i szansę na zapłodnienie. W sytuacji kiedy zajście w ciążę jest trudne, najlepiej skorzystać z centrum leczenia niepłodności, które pomoże w wyborze najlepszej możliwości.
Przyczyny obniżonej rezerwy jajnikowej
Rezerwa jajnikowa obniża się wraz z wiekiem. Im starsza kobieta, tym zmniejsza się liczba komórek jajowych. Istotne obniżenie obserwuje się po 30. roku życia, wtedy też słabnie szansa na zajście w ciążę. Wiek wpływa także na jakość komórek jajowych. Jeśli kobieta planuje zajść w ciążę, a przez ponad 12 miesięcy starań nie udaje się, warto odwiedzić centrum leczenia niepłodności, które oceni rezerwy jajnikowe i dobierze odpowiednie leczenie.
Zabiegi chirurgiczne czy operacje, w szczególności w obrębie jamy brzusznej, mogą wpływać na rezerwę jajnikową. Może być ona również zmniejszona w wyniku przebytych stanów zapalnych, chorób nowotworowych, a także mieć podłoże genetyczne. Ponadto mogą na nią wpływać choroby o podłożu autoimmunologicznym lub uszkodzenie jajników w wyniku zabiegów.
Jak ocenić rezerwę jajnikową?
Jednym z badań, które pozwala na ocenę rezerwy jajnikowej, jest badanie AMH określające poziom hormonu antymüllerowskiego w surowicy krwi. Badanie pozwala na otrzymanie informacji takich jak ocena płodności, marker rezerwy jajnikowej oraz czy wygasają już funkcje jajników. Parametr AMH pozwala na ustalenie ilości pęcherzyków, produkowanych w każdym cyklu kobiety.
Badanie to pozwala na diagnozę zbyt wczesnego wygasania funkcji jajników u miesiączkujących kobiet. Pierwszą fazą wygasania funkcji jajników są nieregularne cykle, które po 3–10 lat zamieniają się w menopauzę.
Sposoby na poprawę obniżonej rezerwy jajnikowej
W celu dobrania najlepszego sposobu leczenia bardzo ważne jest dokładne zdiagnozowanie problemu oraz jego przyczyny. Ponadto istotne jest wykonanie badania AMH, ponieważ pozwala ono na określenie płodności kobiety oraz czasu, jaki potrzebuje, aby zajść w ciążę. Jednym ze sposobów na poczęcie dziecka jest zamrożenie komórek jajowych, które można wykorzystać w późniejszym czasie, gdy rezerwa jajnikowa zostanie wyczerpana. Zachowanie rezerwy jajnikowej jest ważne podczas stymulacji pęcherzyków jajowych w celu zapłodnienia.
Rezerwy jajnikowej nie da się zwiększyć, jednak prowadzenie prawidłowego trybu życia, a także odpowiednia suplementacja mogą poprawić odpowiedź organizmu na stymulację. Kobiety chcące zajść w ciążę powinny włączyć do swojego trybu życia regularną aktywność fizyczną, zaprzestać palenia papierosów i spożywania alkoholu.
W sytuacji kiedy rezerwa jajnikowa jest niska, czas jest bardzo ważny. Nie należy wówczas odkładać decyzji o zajściu w ciążę. Kiedy nie jest możliwe zapłodnienie w sposób naturalny, można zdecydować się na inne metody pozwalające na zajście w ciążę.